Triển lãm ảnh 'John Ramsden và Hà Nội': Hà Nội, ngày trở về!

Triển lãm John Ramsden & Hà Nội- Mảnh đất hóa tâm hồn khai mạc hôm qua (18/10 và kéo dài tới 26/10) tại Nhà triển lãm 29 Hàng Bài. Các bức ảnh trưng bày tại triển lãm này nằm trong bộ sưu tập ảnh của ông John Ramsden đã được trao giải Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội năm 2013.

Không đơn độc đi dọc thành phố để góp nhặt những khuôn hình như 30 năm trước, lần trở về này của John Ramsden có sự đồng hành của đông đảo những người Việt trẻ ở London, những học giả, nghệ sĩ  Hà Nội... Song trong câu chuyện đằm thắm nhớ về “những ngày Thu đã xa”, John Ramsden không ngớt nhắc tới Bùi Xuân Phái.

“Điều tôi nuối tiếc nhất ở triển lãm này là vắng bóng Bùi Xuân Phái. Tôi vẫn nhớ như in lần đầu tôi được đưa đến gặp Bùi Xuân Phái ở “studio” của ông. Tôi đã rất bất ngờ và khâm phục bởi những thứ tôi được thấy: Những bức tranh tuyệt vời cô đọng được nét nên thơ lãng mạn của khu phố cổ Hà Nội”.

Ông nói tiếp: “Studio” của danh họa Bùi Xuân Phái là một căn phòng đơn và cũng là nơi sinh sống của cả gia đình ông. Từ cái nhìn thoáng qua tôi đã cảm nhận được ông là một người có tư chất đặc biệt, một người nghệ sĩ xuất sắc đã vượt qua những khó khăn trong cuộc sống để vẽ ra được một số lượng tranh đẹp và độc đáo như vậy.

“Tôi đến thăm ông Phái khá thường xuyên. Những lúc đó ông Phái cho tôi xem những bản vẽ và các bức tranh của ông. Tôi thường mang màu vẽ từ Bangkok tặng ông và tặng gia đình những thứ hồi đó không có ở Hà Nội.”- John nói.

John kể tiếp: Sau khi tôi rời Hà Nội tôi đã mất liên lạc với ông Phái - hồi đó các phương tiện liên lạc rất hạn chế. Nhưng sau đấy dù đi đâu trong những nhiệm kì công tác ngoại giao hoặc khi về London, tôi đều giữ trong nhà tấm chân dung chụp ông Phái và hai tấm tranh nhỏ ông tặng tôi như một tài sản quý giá nhất. Trong chuyến về thăm Hà Nội vừa rồi, tôi rất vui và cảm động khi được thăm lại nhà và gia đình ông Phái sau suốt 30 năm. Và sau đó là vinh dự nhận giải thưởng mang tên ông - “Bùi Xuân Phái- Vì tình yêu Hà Nội”- giải thưởng danh giá nhất về tình yêu Hà Nội.

Không riêng mình John Ramsden, khi xem bức tường có ảnh Bùi Xuân Phái cùng những góc phố do danh họa vẽ và John Ramsden chụp lại, dịch giả Dương Tường cũng nghẹn ngào: Tôi rất xúc động và bất ngờ bởi những bức ảnh của John. Đặc biệt những bức ảnh chụp chân dung Bùi Xuân Phái, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Tuân,... những người “vang bóng một thời” của văn nghệ Hà Thành. Những bức ảnh đó có giá trị tư liệu vô cùng quý báu”.

Còn theo nhà sử học Dương Trung Quốc, người đã viết chú thích cho những bức ảnh của John Ramsden thì triển lãm này còn là “lời nhắc nhở cho những tay máy Việt Nam hiện tại”.

“Ngày nay, việc những người trẻ có một chiếc máy ảnh là quá dễ dàng. Nhưng vấn đề là họ chụp cái gì? Và lưu trữ ra sao”? - ông Quốc nói - “Những năm 1980, đất nước khó khăn, John Ramsden đã giúp chúng ta ghi lại và lưu trữ cẩn thận những hình ảnh Hà Nội suốt 30 năm. Còn ngày nay, khi ai cũng có thể là nhiếp ảnh gia, rất mong mọi người lưu tâm đến việc chụp ảnh có giá trị tư liệu và gìn giữ chúng. Có như vậy, những bức ảnh mới có giá trị lịch sử với sức truyền tải “cho ngày nay, cho ngày mai, cho muôn đời sau” như triển lãm này của John”.