Van Gogh - Những ngày cuối đời bi thảm rực rỡ

Triển lãm mới đây tại Paris, "Van Gogh ở Auvers-sur-Oise: Những tháng cuối cùng", với sự hỗ trợ của trí thông minh nhân tạo (AI), tập trung vào 2 tháng cuối đời của danh họa người Hà Lan Vincent van Gogh trước khi ông tự sát ở tuổi 37 vào ngày 29/7/1890.
07/10/2023 07:11
An Bình (tổng hợp)

Triển lãm mới đây tại Paris, Van Gogh ở Auvers-sur-Oise: Những tháng cuối cùng, với sự hỗ trợ của trí thông minh nhân tạo (AI), tập trung vào 2 tháng cuối đời của danh họa người Hà Lan Vincent van Gogh trước khi ông tự sát ở tuổi 37 vào ngày 29/7/1890.

Quãng thời gian ngắn ngủi này vừa vô cùng đau đớn lại vừa hết sức phi thường. Nó là những ngày sống cuối cùng của Van Gogh nhưng đã để lại vô số kiệt tác cho nhân loại.

Hai tháng cuối đời

Trên một cánh đồng, Vincent van Gogh đã vẽ một cách điên cuồng, uốn cong những lớp sơn dầu dày, màu vàng rực rỡ và xanh tráng lệ theo ý muốn của mình. Thành quả là kiệt tác Wheatfield With Crows (Cánh đồng lúa mì với những con quạ), bật ra khỏi toan vẽ như rượu sâm-panh tràn trề màu sắc. Các nhà sử học tin rằng danh họa Hà Lan đã vẽ nó vào ngày 8/7/1890.

Van Gogh - Những tháng cuối đời bi thảm rực rỡ - Ảnh 1.

Bức “Wheatfield with Crows” của Van Gogh

Theo những gì họ biết, Van Gogh đã ra một tuyệt phẩm khác vào ngay ngày hôm sau, 9/7, với cảnh những cánh đồng lúa mì dưới đám mây sấm sét. Trong màu lục rực rỡ của bức tranh, con mắt của tâm trí có thể giúp ta tưởng tượng người họa sĩ đang làm việc điên cuồng giữa những thân cây uốn lượn.

Vào khoảng 10/7, một kiệt tác nữa của Van Gogh ra đời - bức tranh vẽ một khu vườn gọn gàng với một con mèo đang dòm ngó. Và ngày hôm sau đó, 11/7, người nghệ sĩ - có lẽ đã dậy sớm theo thói quen - dường như trở lại với cánh đồng và vẽ chúng với những bông hoa anh túc đỏ như máu dưới bầu trời xoáy xanh.

Ở tuổi 37 như đỉnh cao sức mạnh, Van Gogh đã bộc lộ tài năng thiên tài với tốc độ vẽ mỗi ngày 1 bức tranh. Nhưng chưa đầy 3 tuần sau, ông ra đi, bằng viên đạn tự tay mình bắn ra.

Một triển lãm mới ở Bảo tàng Orsay, Paris đang tập trung vào 2 tháng cuối đời trước khi ông chết. Đó quãng thời gian gắn với nghịch lý bi thảm của cuộc đời và sáng tạo. Nó cho thấy Van Gogh đang bùng cháy sáng tạo giữa lúc cuộc đời nhích dần đến thời khắc định mệnh.

Sau 1 năm ở viện tâm thần, nơi ông tự nguyện nhập viện vài tháng sau khi cắt tai trái của mình, Van Gogh tái định cư tại ngôi làng Auvers-sur-Oise, phía Bắc Paris, Pháp. Nơi đây có phong cảnh đẹp như tranh, cũng là nguồn cảm hứng cho Paul Cézanne, Camille Pissarro và nhiều nghệ sĩ khác. Và ở đó có một bác sĩ chuyên về trầm cảm, Paul Gachet, nhận Van Gogh làm bệnh nhân.

Van Gogh - Những tháng cuối đời bi thảm rực rỡ - Ảnh 2.

Chân dung tự họa của Van Gogh

Tuân theo lời khuyên của bác sĩ, Van Gogh lao vào sáng tạo quá mức, ném mình vào công việc để không chìm trong căn bệnh tâm thần. Ông đã tạo ra số lượng kinh ngạc là 74 bức tranh, bao gồm một số kiệt tác, và hàng tá bức vẽ trong vỏn vẹn 72 ngày.

Sau khi tới Auvers vào ngày 20/5, ổn định ở quán trọ, Van Gogh lập tức bận rộn với cọ và sơn, dường như phác họa ra ít nhất 7 bức tranh những ngôi nhà, cây hạt dẻ đang nở hoa và khu vườn của bác sĩ Gachet ngay trong tuần đầu.

"Vẽ nhanh là điều quan trọng đối với ông, để nắm bắt được cảm giác, nắm bắt được tầm nhìn" - theo Emmanuel Coquery, 1 trong những giám tuyển của triển lãm - "Ông dậy rất sớm, tầm 5h sáng, uống cà phê, ra ngoài với giá vẽ, toan và cọ, sắp đặt trước chủ đề đã xác định. Ông sẽ vẽ cả sáng rồi quay về làm việc trong xưởng vào buổi chiều. Ông dành cả ngày để vẽ, có lẽ là 12 giờ mỗi ngày".

Triển lãm Van Gogh ở Auvers-sur-Oise: Những tháng cuối cùng sẽ mở cửa cho công chúng từ 3/10/2023 tới 4/2/2024 tại Bảo tàng Orsay, Paris, Pháp.

Trải nghiệm mới lạ

Để tổ chức triển lãm Van Gogh ở Auvers-sur-Oise: Những tháng cuối cùng, bảo tàng Orsay, nơi tự hào có bộ sưu tập nghệ thuật Ấn tượng và Hậu ấn tượng phong phú nhất thế giới, đã tập hợp khoảng 40 bức tranh và 20 bức vẽ của Van Gogh trong giai đoạn ngắn ngủi, bi thảm này. Phải mất 4 năm nghiên cứu và thuyết phục họmới mượn được các tác phẩm từ những bảo tàng và bộ sưu tập khác nhau, với thỏa thuận là Orsay sau này phải cho họ mượn lại các tác phẩm của mình.

Van Gogh - Những tháng cuối đời bi thảm rực rỡ - Ảnh 4.

Một người xem ngắm nhìn bức “House At Auvers-sur-Oise” tại triển lãm

Triển lãm bao gồm 11 bức tranh mà Van Gogh vẽ trên những toan dài khác thường, thử nghiệm để tạo ra hiệu ứng ấn tượng. Kích thước của chúng - dài 1 mét, cao 50 cm - mang lại cái nhìn toàn cảnh rộng khắp. Được mượn từ 8 bảo tàng và bộ sưu tập, đây là lần đầu tiên 11 bức tranh này được trưng bày cùng nhau. Một phiên bản khác của triển lãm, với 10 bức tranh dài, lần đầu được trưng bày tại Bảo tàng Van Gogh ở Amsterdam đầu năm nay.

Chúng bao gồm kiệt tác Wheatfield With Crows, mượn từ Amsterdam, với những con quạ như thể nghe thấy tiếng kêu báo điềm gở khi chúng cất cánh. Không kém phần thống thiết, và cũng đáng sợ, là Tree Roots (Rễ cây), một phần vì nó là tác phẩm cuối cùng của Van Gogh.

Van Gogh - Những tháng cuối đời bi thảm rực rỡ - Ảnh 5.

Bức “Tree Roots” của Van Gogh

Người ta cho rằng ông đã vẽ bức họa vào ngày 27/7/1890, trước khi tự bắn vào ngực mình chiều hôm đó. Van Gogh xoay xở trở về phòng mình nhưng qua đời 2 ngày sau. Hai tác giả người Mỹ từng bày tỏ nghi ngờ về điều này vào năm 2011, nghi rằng danh họa bị 2 cậu bé bắn. Nhưng nhiều người tin hơn vào giả thuyết tự sát ban đầu.

Trong bức tranh, những rễ cây màu lam quắn quéo đang tranh giành sự chú ý với bụi cây lục rậm rạp và đám đất nâu, khiến người xem cảm thấy sự bối rối, lo lắng và đau đớn. Vào năm 2020, một nhà nghiên cứu người Hà Lan đã xác định được chính xác vị trí mà Van Gogh vẽ bức tranh, một khám phá làm sáng tỏ những giờ phút cuối cùng đầy đau khổ của người nghệ sĩ.

Giống như âm nhạc của vị thần nhạc rock Jimi Hendrix, thơ của Sylvia Plath hay những bức vẽ graffiti hoang dã của nghệ sĩ người New York JeanMichel Basquiat, triển lãm Van Gogh đặt ra câu hỏi: Sẽ có những kiệt tác nào nữa nếu Van Gogh sống lâu hơn?

Tuy nhiên, việc có thể trải nghiệm thế giới qua con mắt của Van Gogh, với màu sắc và khung cảnh sống động đến mức chúng dường như đang thở, đã là món quà bất tận. Với người xem, triển lãm là sự pha trộn giữa tiếc nuối và kinh ngạc. "Chất lượng thật tuyệt vời" - giám tuyển Conquery cảm thán - "Thật sự là màn trình diễn bùng nổ".

Ngoài các kiệt tác, triển lãm còn có trải nghiệm thực tế ảo độc đáo mang tên "Bảng màu của Van Gogh", cho phép người xem đắm chìm vào những bức tranh của Van Gogh. Chưa hết, một bản sao kỹ thuật số của Van Gogh cũng được dựng nhờ AI, trả lời những câu hỏi của người xem.

Van Gogh - Những tháng cuối đời bi thảm rực rỡ - Ảnh 6.

Phiên bản kỹ thuật số của Van Gogh trò chuyện với người xem triển lãm

Khi được hỏi tại sao lại cắt tai trái của mình, bản sao của ông đáp rằng đó là một quan niệm sai lầm và trên thực tế, ông chỉ cắt "một phần dái tai" mình. Vậy tại sao lại tự sát? "Đây vẫn là chủ đề suy đoán của các nhà sử học và chuyên gia. Sự thật về động cơ của tôi vẫn còn là bí ẩn ngay cả với tôi. Cảm ơn các bạn đã hiểu cho những khó khăn về sức khỏe tâm thần của tôi" -bản sao nói.

Chủ tịch Orsay, Christophe Leribault, cho biết triển lãm kết hợp với AI và trải nghiệm thực tế ảo mở ra cái nhìn mới về một nghệ sĩ mà "mọi người đã biết". "Đây là một triển lãm rất khác thường và mạnh mẽ, cho thấy bất chấp những vật lộn trong 2 tháng cuối đời, ông vẫn tiếp tục thử nghiệm. Chúng ta thấy rất nhiều chủ đề cũng như sáng tạo của ông với sơn, toan và khung" - theo ông Leribault - "Thật hiếm có một nghệ sĩ để lại nhiều bản thảo như vậy, và từ đó có thể phát triển các phần mềm để Van Gogh trả lời các câu hỏi của chúng ta, dù tất nhiên đó vẫn là giả thuyết. Tất cả mang tới cho chúng ta những cách tiếp cận khác nhau về Van Gogh với tư cách một danh họa".

Thiên tài của trường phái Hậu ấn tượng

Vincent Willem Van Gogh (30/3/1853 - 29/7/1890) là họa sĩ trường phái Hậu ấn tượng người Hà Lan, là một trong những nhân vật nổi tiếng và có ảnh hưởng nhất trong lịch sử nghệ thuật phương Tây.

Trong 1 thập kỷ, ông đã tạo ra khoảng 2.100 tác phẩm, bao gồm 860 bức sơn dầu, hầu hết được vẽ trong 2 năm cuối đời ông. Chúng bao gồm tranh phong cảnh, tĩnh vật, chân dung, tự họa và được đặc trưng bởi màu sắc đậm cùng nét vẽ ấn tượng, bốc đồng, đầy biểu cảm đã góp phần tạo dựng nền tảng của nghệ thuật hiện đại. Trong những năm cuối đời, ông đã phải vật lộn với chứng trầm cảm, dẫn tới vụ tự sát vào năm 37 tuổi.

Tags:

Tin cùng chuyên mục

Tác giả Ruby Nguyen ra mắt sách "Khai vấn trong từng hơi thở"

Tác giả Ruby Nguyen ra mắt sách "Khai vấn trong từng hơi thở"

"Khai vấn trong từng hơi thở" là cuốn sách thứ hai của tác giả Ruby Nguyen, do Nhà xuất bản Hà Nội và Thái Hà Books ấn hành.

"Khúc quân hành vang mãi non sông" kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam

"Khúc quân hành vang mãi non sông" kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam

Đài PT-TH Hà Nội tổ chức chương trình nghệ thuật chính luận đặc biệt mang tên "Khúc quân hành vang mãi non sông" vào 22/12 tại sân Đoan Môn, khu Bảo tồn Di sản Hoàng thành - Thăng Long.

Nhà văn Phương Trinh: "Đưa những điều gan ruột vào trang viết"

Nhà văn Phương Trinh: "Đưa những điều gan ruột vào trang viết"

"Biến mất" khá lâu trong làng văn, mới đây, nhà văn Phương Trinh - cây bút có dấu ấn trong văn học thiếu nhi - xuất hiện trở lại trong những sách "Bài tập thực hành tiếng Việt", lớp 4 và 5 (NXB Giáo dục).

Chữ và nghĩa: Đường chim bay

Chữ và nghĩa: Đường chim bay

"Đường chim bay" là một danh từ đã có trong một số cuốn từ điển tiếng Việt. "Từ điển tiếng Việt" (Hoàng Phê chủ biên, Trung tâm Từ điển học, NXB Đà Nẵng, 2020) định nghĩa là "đường thẳng, là khoảng cách ngắn nhất giữa 2 điểm xa nhau".

Đầu tư 170 tỷ đồng trùng tu di tích Hiền Lương-Bến Hải và Thành cổ Quảng Trị

Đầu tư 170 tỷ đồng trùng tu di tích Hiền Lương-Bến Hải và Thành cổ Quảng Trị

UBND tỉnh Quảng Trị đã quyết định phê duyệt Dự án “Công viên Thống nhất tại khu di tích quốc gia đặc biệt đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải” và Dự án “Khu di tích quốc gia đặc biệt Thành cổ Quảng Trị và những địa điểm lưu niệm sự kiện 81 ngày đêm chiến đấu, bảo vệ Thành cổ Quảng Trị".

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị tổng kết năm 2024, triển khai nhiệm vụ ngành VH,TT&DL năm 2025

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị tổng kết năm 2024, triển khai nhiệm vụ ngành VH,TT&DL năm 2025

Hội nghị trực tiếp kết hợp trực tuyến tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2025 của ngành văn hóa, thể thao và du lịch kết nối trực tuyến với 772 điểm cầu trên toàn quốc.

Để công nghiệp văn hóa Việt Nam cất cánh (kỳ 1): Chuyển biến tích cực, nhưng chưa xứng tầm

Để công nghiệp văn hóa Việt Nam cất cánh (kỳ 1): Chuyển biến tích cực, nhưng chưa xứng tầm

Vừa qua, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam.

Đầu tư và tài trợ cho văn hóa (kỳ 2& hết): Học gì từ kinh nghiệm của thế giới?

Đầu tư và tài trợ cho văn hóa (kỳ 2& hết): Học gì từ kinh nghiệm của thế giới?

Một mẫu số chung trên thế giới: Các quốc gia phát triển về văn hóa luôn có những mô hình đầu tư và tài trợ thành công cho lĩnh vực văn hóa, tạo ra sự phát triển bền vững cho cộng đồng.

Tin mới nhất

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Lần đầu tiên tại Hà Nội, một không gian với bối cảnh là một khu phố cổ Hà Nội với các toa tàu điện, các cửa hàng bách hóa… gợi nhớ cho người dân Thủ đô và du khách về ký ức của "thời bao cấp", một trong những thời kỳ đặc biệt của đất nước.

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Hà Nội với sự lung linh của ánh đèn và hơi thở lịch sử qua từng góc phố, là một mô hình độc đáo, giúp du khách khám phá một Hà Nội rất khác - một Hà Nội quyến rũ, đậm chất thơ và sâu lắng.

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Những nơi này đều có nhiều truyền thuyết bí ẩn xoay quanh và được cho là có thể dẫn lối cho người trần sang thế giới bên kia.

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

World Travel Awards chọn TP.HCM là địa điểm tổ chức Lễ trao giải thưởng khu vực châu Á và châu Đại Dương năm 2022.

The Bubble Tea Factory: Bảo tàng trà sữa độc nhất vô nhị của đảo quốc Singapore

The Bubble Tea Factory: Bảo tàng trà sữa độc nhất vô nhị của đảo quốc Singapore

Đảo quốc sư tử Singapore hiện đang thu hút với địa điểm dành cho các tín đồ của trà sữa và những viên trân châu ngọt ngào, cũng như những ai ưa khám phá. Đó là bảo tàng trà sữa trân châu đầu tiên tại Đông Nam Á

Cầu cảng đẹp như Hawai ở Hải Tiến khiến giới trẻ mê mệt, đã đến là phải check-in

Cầu cảng đẹp như Hawai ở Hải Tiến khiến giới trẻ mê mệt, đã đến là phải check-in

Với vẻ đẹp hoang sơ của biển cùng kiến trúc độc đáo, cầu cảng Hải Tiến thuộc Khu du lịch Hải Tiến (Hoằng Hóa) hiện đang là điểm check-in khiến giới trẻ mê mệt.

Lái xe ô tô du Xuân và những lưu ý không thể bỏ qua

Lái xe ô tô du Xuân và những lưu ý không thể bỏ qua

Những chuyến du xuân vui và hoàn hảo ai cũng mong muốn, tuy nhiên nó sẽ mất hứng và không trọn vẹn khi gặp những phiền toái đột xuất xảy ra trên đường.

Những lễ hội khó lòng bỏ qua đầu Xuân Kỷ Hợi

Những lễ hội khó lòng bỏ qua đầu Xuân Kỷ Hợi

Đến hẹn lại lên. Tháng Giêng âm lịch hàng năm là tháng của rất, rất nhiều các lễ hội ở Việt Nam trong đó có những lễ hội đáng chú ý, thu hút mối quan tâm của đông đảo dân chúng cũng như du khách gần xa.

Những địa danh Tây Bắc nhất định phải phượt đầu năm

Những địa danh Tây Bắc nhất định phải phượt đầu năm

Từ nhiều năm nay, với đặc thù về cảnh quan trong dịp Tết, Tây Bắc luôn là điểm hẹn lý tưởng để các phượt thủ tìm đến

Đến Chiang Mai, trải nghiệm một Thái Lan thật khác

Đến Chiang Mai, trải nghiệm một Thái Lan thật khác

Đến Thái Lan, nếu đã quá quen với Bangkok và Pattaya náo nhiệt phố thị, Phuket với những bãi biển cát trắng trải dài, thì Chiang Mai sẽ cho du khách một trải nghiệm khác biệt.