UNESCO - cơ quan văn hóa của Liên hiệp quốc - đang cảnh báo về những mối nguy hiểm kép đối với thành phố lịch sử Venice, từ du lịch đến biến đổi khí hậu.

Nhằm bảo vệ hệ sinh thái mong manh và kiến trúc tuyệt đẹp, Venice đã có những bước đi táo bạo.

Trong những năm gần đây, chính phủ Italy đã cấm các tàu du lịch đến đầm phá của Venice - thành phố của các kênh đào và xây dựng các bức tường biển để ngăn thủy triều dâng cao.

Các biện pháp khắc phục của Venice vẫn chưa đủ

Tuy nhiên, hôm 1/8, UNESCO đã công bố tài liệu trong đó có việc đề xuất đưa Venice và đầm phá của thành phố vào danh sách Di sản Thế giới đang gặp nguy hiểm.

Khuyến nghị này được UNESCO và các chuyên gia của cơ quan tư vấn đưa ra trong chương trình nghị sự tạm thời trước phiên họp thứ 45 của Ủy ban Di sản Thế giới của cơ quan - dự kiến sẽ được tổ chức tại Riyadh (Ả Rập Saudi) vào tháng 9.

Tài liệu của UNESCO cho biết, Venice đã không đạt được đủ tiến bộ trong việc ngăn chặn thiệt hại từ du lịch đại chúng, biến đổi khí hậu và các dự án phát triển, đồng thời cho biết thêm rằng các biện pháp khắc phục mà Italy đã đề xuất "vẫn chưa đủ".

Tài liệu của UNESCO còn lập luận rằng, những vấn đề này đang gây ra "sự xuống cấp và thiệt hại cho các công trình xây dựng và khu vực đô thị, làm suy giảm bản sắc văn hóa và xã hội của di sản và đe dọa sự toàn vẹn của các thuộc tính và giá trị văn hóa, môi trường và cảnh quan của thành phố".

Tuy nhiên, một số người Venice đã phản đối nhận định của UNESCO.

Renato Brunetta - cựu Bộ trưởng Hành chính công hiện đang lãnh đạo một quỹ nhằm biến Venice trở thành thành phố bền vững của thế giới - cho biết thành phố được trang bị tốt hơn hầu hết các nơi để đối mặt với những thách thức ngày nay nhờ các sáng kiến bao gồm tường chắn biển và lệnh cấm tàu du lịch.

Brunetta nói: "Venice là một thành phố mong manh hơn những thành phố khác. Nghịch lý là bây giờ nó lại an toàn nhất".

Ông cảnh báo rằng khuyến nghị của UNESCO chuyển hướng các tàu lớn đến các cảng khác sẽ gây tổn hại đến sinh kế của thành phố.

Song các nhà hoạt động khí hậu cho rằng Venice và Italy không nên bỏ lỡ cơ hội này để bảo vệ thành phố.

UNESCO lập danh sách bao gồm 55 địa điểm đang gặp nguy hiểm, từ Thành cổ Jerusalem (Israel) đến thành cổ Timbuktu ở Mali, nhằm mục đích thúc đẩy bảo tồn, qua đó Liên hiệp quốc xây dựng một kế hoạch về các biện pháp khắc phục cùng với các cơ quan chức năng quốc gia và sau đó giám sát việc thực hiện.

Khuyến nghị của UNESCO vẫn chưa phải là quyết định cuối cùng mà sẽ được đưa ra bỏ phiếu vào tháng tới tại Ủy ban Di sản Thế giới, bao gồm 21 quốc gia thành viên, trong đó có cả Italy.

Venice từng suýt bị đưa vào danh sách di sản gặp nguy cấp

Venice được UNESCO đưa vào Danh sách Di sản Thế giới từ năm 1987. Tuy nhiên, năm 2019, UNESCO đã cảnh báo Venice về "thiệt hại do dòng tàu du lịch ổn định gây ra" và vào năm 2021, Chính phủ Italy đã cấm các tàu này hoạt động nhằm tránh cái mà họ gọi là "nguy cơ thực sự" của việc thành phố bị liệt kê là Di sản Thế giới đang gặp nguy hiểm.

Một hệ thống tường biển mới đã đi vào hoạt động vào năm 2020 và đã bảo vệ Venice khỏi hàng chục đợt thủy triều dâng cao làm ngập thành phố và làm xói mòn các tòa nhà cổ.

Tuy nhiên, UNESCO cho biết trong tuần này rằng hệ thống tường biển vẫn chưa hoàn thiện và cần hiện đại hóa và bảo trì.

Cơ quan này thừa nhận rằng các dự án đã được lên kế hoạch hoặc đang được tiến hành để cải thiện hệ sinh thái của đầm phá, nhưng nói thêm rằng công việc tìm kiếm các biện pháp giảm thiểu bất kỳ thiệt hại môi trường nào do các bức tường biển phải được tiếp tục.

UNESCO cho biết, mô hình hóa và ngăn chặn các tác động của biến đổi khí hậu cũng sẽ cần thiết khi thủy triều dâng cao ở Venice trở nên thường xuyên hơn.

Cơ quan này cũng kêu gọi các nhà chức trách giảm ô nhiễm tại cảng công nghiệp Marghera gần đó.

Trong những năm trước, Venice đã triển khai các công cụ công nghệ để theo dõi và kiểm soát lượng khách du lịch, đồng thời hứa hẹn một hệ thống đặt vé cho các chuyến thăm thành phố.

Theo thống kê, vào một ngày duy nhất trong Lễ hội hóa trang 2019, khoảng 193.000 người đã chen chúc vào trung tâm lịch sử.

Trong bối cảnh đó, Venice muốn áp dụng một khoản phí dành cho khách du lịch trong ngày để kiểm soát lượng du khách.

Tuy nhiên, ý tưởng đó đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của nhiều cư dân và đến nay vẫn chưa thành hiện thực.

Thành phố lãng mạn bậc nhất thế giới

Muốn tìm kiếm một cách đáng nhớ để có tuần trăng mật hay lễ Tình nhân đầy lãng mạn hay chỉ đơn giản là cùng nhau đi xa vài ngày – Venice là nơi lý tưởng để làm điều đó.

Không có cảm giác nào kỳ diệu hơn là đi dạo quanh các con phố, ngồi thưởng thức các món đồ uống, ăn kem, pizza...

Mỗi nơi ẩn náu nhỏ đặc biệt ở cuối con hẻm khuất đều giống như một địa điểm kỳ diệu thuộc về bạn theo một cách nào đó.

Hay ngồi trên chiếc thuyền gondola, bạn có thể ngắm nhìn thành phố theo một cách hoàn toàn mới. Trong khung cảnh đó, mọi thứ cảm thấy thật bình yên.