Lịch sử gần 100 năm của lễ trao giải Oscars đã ghi nhận không ít tác phẩm xuất sắc thống trị tuyệt đối nền điện ảnh thế giới cùng chiến thắng ở hàng loạt hạng mục danh giá.

Giải thưởng Viện Hàn lâm, hay thường được biết đến với tên gọi Giải Oscars, là sự kiện thường niên của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Hoa Kỳ nhằm tôn vinh những tác phẩm điện ảnh, đạo diễn, diễn viên xuất sắc nhất trong năm. Đây có thể xem là một trong những giải thưởng danh giá nhất của làng giải trí thế giới, đồng thời cũng là mục tiêu phấn đấu của rất nhiều cá nhân, tập thể hoạt động trong lĩnh vực phim ảnh.

Vào rạng sáng ngày 13/3 tới đây (giờ Việt Nam), lễ trao giải Oscars lần thứ 95 sẽ chính thức diễn ra, với rất nhiều tác phẩm đáng chú ý cạnh tranh trong hạng mục Phim điện ảnh xuất sắc nhất. Trong đó bao gồm All Quiet on the Western Front, Avatar: The Way of Water, The Banshees of Inisherin, Elvis, Everything Everywhere All At Once, The Fablemans, Tár, Top Gun: Maverick, Triangle of Sadness và Woman Talking.

Trước khi chủ nhân của loạt tượng vàng Oscars 2023 chính thức lộ diện, hãy cùng điểm lại những tác phẩm từng giành được nhiều chiến thắng nhất trong lịch sử của sự kiện điện ảnh danh giá này.

Slumdog Millionaire - 8 giải

Slumdog Millionaire (Triệu phú ổ chuột) là tác phẩm của đạo diễn Danny Boyle với phần kịch bản do Simon Beaufoy phụ trách, phát hành năm 2008. Bộ phim này xoay quanh Jamal Malik (Dev Patel thủ vai), một chàng trai trẻ tuổi xuất thân từ một khu ổ chuột tại Mumbai và tham gia chương trình Ai là triệu phú chỉ để kết nối được với người yêu của mình. Tuy nhiên, kinh nghiệm sống phong phú đã vô tình giúp anh đi đến câu hỏi cuối cùng, và thậm chí còn bị người dẫn chương trình tố cáo gian lận. Bộ phim là một hành trình đầy cảm xúc của Jamal, được cô đọng lại bằng một màn chơi trí tuệ thần kỳ đến nỗi chỉ có thể mô tả là “định mệnh đã an bài”.

Slumdog Millionaire đã được đề cử trong 10 hạng mục tại lễ trao giải Oscars 2009 và giành đến 8 tượng vàng, bao gồm cả giải Phim điện ảnh xuất sắc nhất, Đạo diễn xuất sắc nhất và Kịch bản chuyển thể xuất sắc nhất. Bên cạnh đó, bộ phim này còn thu về hơn 378 triệu USD từ các phòng vé, một con số có thể nói là rất ấn tượng tại thời điểm 15 năm trước.

Gandhi - 8 giải

Gandhi, tác phẩm của đạo diễn Richard Attenborough, là một bộ phim tiểu sử sử thi xoay quanh Mohandas Karamchand Gandhi, một luật sư, nhà chính trị nổi tiếng được mệnh danh là người Cha già dân tộc tại Ấn Độ. Ông là người góp công lớn trong phong trào đấu tranh giành độc lập cho tiểu lục địa Ấn Độ khỏi ách thống trị của thực dân Anh vào giữa thế kỷ 20.

Phát hành vào năm 1982, bộ phim này không chỉ lột tả được bản chất của các cuộc đấu tranh chính trị giữa Đế quốc Anh và Ấn Độ theo một cách rất điện ảnh, mà còn được đánh giá cao vì tính chân thực của lịch sử. Gandhi đã nhận được 11 đề cử tại lễ trao giải Oscars 1983 và giành chiến thắng ở 8 hạng mục, bao gồm cả Phim điện ảnh xuất sắc nhất, Nam chính xuất sắc nhất (dành cho Ben Kingsley) và Đạo diễn xuất sắc nhất.

Amadeus - 8 giải

Amadeus là tác phẩm của đạo diễn Milos Forman, lấy cảm hứng từ vở kịch cùng tên của Peter Shaffer - đồng thời cũng là biên kịch chính của phim. Amadeus xoay quanh câu chuyện về nhà soạn nhạc thiên tài Wolfgang Amadeus Mozart cùng mối quan hệ cạnh tranh với nhạc sĩ người Ý Antonio Salieri. Với phần nhạc phim bao gồm rất nhiều tác phẩm kinh điển Mozart, Amadeus là một trong những dự án xuất sắc nhất trong xuyên suốt sự nghiệp của Forman, đồng thời cũng được đánh giá là bộ phim về âm nhạc cổ điển hay nhất cho đến thời điểm hiện tại.

Tương tự như Gandhi, Amadeus cũng nhận được 11 đề cử tại Oscars 1985 và mang về 8 tượng vàng danh giá, bao gồm Phim điện ảnh xuất sắc nhất, Nam chính xuất sắc nhất (F. Murray Abraham), Đạo diễn xuất sắc nhất và Kịch bản chuyển thể xuất sắc nhất.

Gigi - 9 giải

Gigi là tác phẩm của đạo diễn Vincente Minnelli và được xây dựng dựa trên bộ tiểu thuyết cùng tên của Colette. Lấy bối cảnh tại Paris trong thời kỳ Belle Époque, bộ phim này mang đến câu chuyện về cô thiếu nữ Gigi, người vốn coi kinh các quy tắc xã hội sáo rỗng, nhưng lại bị lừa trở thành một “kỹ nữ hạng sang” trong bàn cờ của giới thượng lưu.

Ra mắt vào năm 1958, Gigi được đánh giá rất cao khi đã khai thác trực diện nhiều vấn đề của tầng lớp giàu có vào những năm cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20, vạch trần bộ mặt của những quý ông lịch lãm nhưng thích ăn chơi phung phí, và những quý cô trẻ đẹp thích kiếm tiền, kiếm địa vị bằng nhan sắc. Bộ phim này cũng đã định hình lại ý nghĩa và giá trị cao đẹp của khái niệm hôn nhân và gia đình.

Gigi đã “phá đảo” lễ trao giải Oscars 1959 khi giành chiến thắng ở toàn bộ 9 hạng mục được đề cửu, trong đó bao gồm cả Phim điện ảnh xuất sắc nhất, Đạo diễn xuất sắc nhất và Kịch bản chuyển thể xuất sắc nhất. Trong lịch sử Oscars, có rất ít bộ phim từng giành chiến thắng tuyệt đối giống như Gigi.

The Last Emperor - 9 giải

The Last Emperor là một bộ phim tiểu sử ra mắt vào năm 1987, xoay quanh cuộc đời của Phổ Nghi - Hoàng đế cuối cùng của Trung Quốc. Bộ phim này được đạo diễn bởi “cây đại thụ” Bernardo Bertolucci và do Columbia Pictures phát hành. Đây cũng là tác phẩm điện ảnh đầu tiên được chính phủ Trung Quốc cho phép tự do ghi hình trực tiếp tại Tử Cấm Thành ở Bắc Kinh.

Được đánh giá là ứng cử viên rất nặng ký tại Oscars 1988, The Last Emperor đã giành đến 9 tượng vàng trong 9 hạng mục được đề cử, bao gồm Phim điện ảnh xuất sắc nhất, Kịch bản chuyển thể xuất sắc nhất và Đạo diễn xuất sắc nhất.

The English Patient - 9 giải

The English Patient là một tác phẩm chính kịch lãng mạn của đạo diễn Anthony Minghella, được xây dựng dựa trên bộ tiểu thuyết cùng tên của Michael Ondaatje. Bộ phim này xoay quanh một bệnh nhân người Anh bị bỏng nặng đến mức không thể nhận dạng, và câu chuyện về mối tình mà anh từng trải qua trước khi chiến tranh nổ ra, được trình bày dưới dạng hàng loạt phân đoạn hồi tưởng mà anh kể lại cho cô y tá chăm sóc cho mình.

The English Patient đã giành chiến thắng 9 trong số 12 hạng mục tại Oscars 1997, trong đó bao gồm Phim điện ảnh xuất sắc nhất, Đạo diễn xuất sắc nhất và Nữ phụ xuất sắc nhất (Juliette Binoche)

West Side Story - 10 giải

West Side Story là một bộ phim chính kịch, nhạc kịch lãng mạn phát hành năm 1961 do Robert Wise và Jerome Robbins đạo diễn, lấy cảm hứng từ vở nhạc kịch Broadway cùng tên. West Side Story có thể xem là Romeo và Juliet thế kỷ 20, xoay quanh câu chuyện tình của Tony và Maria, hai thành viên đến từ hai băng đảng thù địch thường xuyên xảy ra xung đột để tranh giành địa bàn.

West Side Story là bộ phim có doanh thu cao nhất thế giới trong năm 1961 với 44,1 triệu USD, đồng thời còn giành đến 10 tượng vàng trong số 11 đề cử Oscars 1962, trong đó bao gồm Phim điện ảnh xuất sắc nhất, Đạo diễn xuất sắc nhất, Nam phụ xuất sắc nhất (George Chakiris) và Nữ phụ xuất sắc nhất (Rita Moreno). Một phiên bản khác của West Side Story cũng đã được sản xuất vào năm 2021 dưới bàn tay nhào nặn của đạo diễn Steven Spielberg.

The Lord of the Rings: The Return of the King - 11 giải

The Lord of the Rings: The Return of the King là phần cuối cùng trong bộ 3 phim Chúa Nhẫn của đạo diễn Peter Jackson, được chuyển thể từ loạt tiểu thuyết kỳ ảo đình đám cùng tên của nhà văn J. R. R. Tolkien. Bộ phim này tập trung vào hai mạch truyện chính, bao gồm cuộc chiến giữa những thành viên còn lại của đoàn hộ nhẫn với đội quân của Sauron tại Gondor; và đoạn kết hành trình của Frodo và Samwise nhằm tiêu hủy chiếc nhẫn quyền năng tại Mordor.

The Lord of the Rings: The Return of the King đã thể hiện sự thống trị tuyệt đối nền điện ảnh thế giới tại lễ trao giải Oscars 2004 khi giành chiến thắng ở cả 11 hạng mục được đề cử, trong đó bao gồm Phim điện ảnh xuất sắc nhất, Đạo diễn xuất sắc nhất, Kịch bản chuyển thể xuất sắc nhất, cùng hàng loạt giải thưởng liên quan đến kỹ xảo và hậu cần.

Ben-Hur - 11 giải

Ben-Hur là bộ phim chính kịch sử thi của Mỹ do William Wyler đạo diễn và Metro-Goldwyn-Mayer phát hành vào năm 1959. Bộ phim này xoay quanh câu chuyện của Judah Ben-Hur, một hoàng tử Do thái giàu có bị người bạn thời thơ ấu Messala vu khống tội giết người. Bị bắt làm nô lệ, Ben-Hur bắt đầu lên kế hoạch trả thù và lấy lại danh dự cho bản thân mình.

Ben-Hur đã giành chiến thắng 11 trong số 12 đề cử tại lễ trao giải Oscars lần thứ 32, với hầu hết những hạng mục quan trọng như Phim điện ảnh xuất sắc nhất, Đạo diễn xuất sắc nhất, Nam chính xuất sắc nhất (Charlton Heston) hay Nam phụ xuất sắc nhất (Hugh Griffith).

Titanic - 11 giải

Titanic là một tác phẩm kinh điển của điện ảnh thế giới, do James Cameron sản xuất, đồng thời còn giữ luôn hai vai trò quan trọng là đạo diễn và biên kịch chính. Bộ phim được lấy cảm hứng từ thảm kịch đắm tàu Titanic, xoay quanh câu chuyện tình yêu giữa Jack và Rose, hai con người có xuất thân quá khác biệt và chênh lệch về mặt giai cấp, địa vị xã hội.

Titanic đã thống trị tuyệt đối Oscars 1998 với 14 đề cử, giành chiến thắng ở 11 hạng mục với giải Phim điện ảnh xuất sắc nhất, Đạo diễn xuất sắc nhất. Titanic hiện cũng đang là bộ phim có doanh thu cao thứ 4 mọi thời đại, với 2,255 tỷ USD, xếp sau Avatar: The Way of Water, Avengers: Endgame và Avatar (theo số liệu của BoxOfficeMojo).

Đối với giải Oscars năm nay, Everything Everywhere All At Once đang nắm giữ số lượng đề cử cao nhất với 11 hạng mục, xếp ngay sau là All Quiet on the Western Front và The Banshees of Inisherin với 9 đề cử. Buổi lễ trao giải Oscars 2023 sẽ diễn ra vào lúc 7 giờ sáng ngày 13/3 tới đây (giờ Việt Nam).