Ngày càng có nhiều hãng hàng không cung cấp dịch vụ sử dụng điện thoại dễ dàng hơn cho hành khách trong suốt chuyến đi. Sắp tới, hành khách sẽ không phải chuyển chế độ "máy bay" trên điện thoại của mình trong suốt hành trình bay nữa.

Đó là câu chuyện về lệnh cấm lại biến thành doanh thu hàng tỷ USD. Sau nhiều năm bắt buộc tắt điện thoại khi cất cánh và sử dụng chúng ở chế độ máy bay trong suốt chuyến bay, các hãng hàng không hiện đã cung cấp cho khách hàng wifi trên máy bay.

Trong số các công ty này, hãng hàng không Thụy Sỹ Swiss gần đây đã thông báo họ có kế hoạch trang bị dần dần cho toàn bộ đội bay đường ngắn của mình kết nối Internet tốc độ cao, bắt đầu từ mùa Đông 2024-2025. Giám đốc thương mại của Swiss, Heike Birlenbach, giải thích: “Chúng tôi biết rằng điều quan trọng là hành khách của chúng tôi phải được kết nối, cả về riêng tư lẫn công việc, ngay cả khi đang di chuyển”.

Nếu hãng hàng không sớm cung cấp wifi trên các chuyến bay ngắn, cũng như trên các chuyến bay dài, thì quyền truy cập này sẽ không không giới hạn. Thứ được miễn phí là việc sử dụng Internet để trò chuyện và nhận tin nhắn từ các dịch vụ như WhatsApp hoặc Facebook Messenger. Hành khách có thể gửi và nhận tất cả các tin nhắn văn bản và hình ảnh mà họ muốn mà không phải trả phí trong suốt thời gian bay. Tuy nhiên, họ sẽ phải trả phí để duyệt web, kiểm tra email và mạng xã hội, và truy cập vào các dịch vụ phát trực tuyến.  

Một số hạn chế vẫn tồn tại. "Máy tính xách tay (laptop) và notebook không thể được sử dụng trong quá trình cất cánh và hạ cánh. Biện pháp phòng ngừa này vẫn được duy trì do kích thước và trọng lượng của chúng", phát ngôn viên của Swiss, Meike Fuhlrott lưu ý.

Một thị trường trị giá 12 tỷ USD

Với những thông báo này, Swiss (cũng như tập đoàn Lufthansa, bay theo hướng tương tự) đang tham gia vào tự do hóa vận tải hàng không và trở thành một lập luận tiếp thị. Một số hãng hàng không đi xa hơn so với Swiss, số khác thì ít hơn. Một số hãng tính phí cho khoản bổ sung này, trong khi một số khác cung cấp nó rộng rãi hơn hoặc ít hơn.

Tình hình đang phát triển nhanh chóng trong thị trường này. Và nguyên nhân là: theo một nghiên cứu của Verified Market Research, "thị trường giải trí và kết nối trên không" dự kiến sẽ đạt hơn 12 tỷ USD (11,1 tỷ euro) vào năm 2030.

Chúng ta có thể giải thích sự thay đổi chính sách này như thế nào? Và trước hết, tại sao bạn lại bị cấm sử dụng điện thoại trên máy bay? Ông Meike Fuhlrott trả lời: "Chế độ máy bay nhằm mục đích loại bỏ mọi nguy cơ còn sót lại về khả năng can thiệp vào máy tính trên máy bay, vốn có thể thực hiện các hoạt động phức tạp. Điều này đặc biệt được áp dụng trong quá trình cất cánh và hạ cánh, phải vô cùng chính xác".

Nguy cơ này không còn tồn tại trên các thiết bị hiện đại là điện thoại thông minh, đã được chứng nhận. Ông Meike Fuhlrott cho biết việc sử dụng điện thoại đã được phép trên các máy bay của Swiss từ nhiều năm trước (2020). Sự thay đổi này đã trở nên khả thi vì trong thời gian đó, "tất cả các máy bay của chúng tôi đã đạt được chứng nhận cần thiết (các máy bay có thể chịu đựng T-PED- Chỉ thị về thiết bị áp lực di động). Chứng nhận này cho biết các thiết bị điện tử di động không gây rủi ro cho các máy bay".

Trong một số trường hợp, cần phải điều chỉnh thiết bị. Một vài năm trước, hãng Boeing đã phải thay thế một số màn hình trong buồng lái, vì tín hiệu phát ra từ sóng wifi có thể khiến các thiết bị bay bị tắt khi cất cánh và hạ cánh và máy bay có nguy cơ bị mất kiểm soát, theo FAA, Cơ quan quản lý hàng không Mỹ. Nguy cơ này hiện đã tránh được nhờ việc điều chỉnh với chi phí 10.000 USD (9.240 euro) cho mỗi máy bay.

Tuy nhiên, một nguy cơ khác đã xuất hiện. Kể từ khi việc sử dụng wifi trở nên phổ biến, những nguy cơ khác đã được ghi nhận, đó là mối đe dọa từ tin tặc (hacker). Ngay trong năm 2015, một cuộc điều tra của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đã được thực hiện sau một thảm kịch trên chuyến bay. Một chuyên gia an ninh tên là Chris Robert tuyên bố anh ta sẽ khiến mặt nạ dưỡng khí bung ra bằng cách đột nhập vào hệ thống giải trí của máy bay từ chỗ ngồi của mình. “Trò đùa” này khiến anh bị đặc vụ liên bang bắt giữ khi hạ cánh. Nghiêm trọng hơn, điều này đã đặt ra vấn đề về mối đe dọa mạng trên các máy bay được trang bị wifi.

Một nguy cơ khác là hành khách sẽ tiếc nuối thời đại trước đây. Vì việc sử dụng điện thoại dễ dàng hơn trong máy bay đưa chúng ta vào một thời đại mà, giống như trên tàu hỏa, người ngồi cạnh bạn trên máy bay có thể nhận các cuộc gọi điện thoại.

Một khi dịch vụ wifi trên máy bay được áp dụng, hành khách sẽ được nghe người ngồi cạnh kể về cuộc sống hoặc đọc thư từ của họ trong suốt chuyến bay. Điều này đủ để làm chúng ta tiếc nuối thời kỳ khi "chế độ máy bay" là bắt buộc và bảo vệ chúng ta khỏi những phiền toái này.