Trên TikTok và YouTube, những người lao động đang liên tục chia sẻ câu chuyện bỏ việc của mình, qua đó mang lại cho họ cảm giác mạnh mẽ trước những tình huống không thể giải quyết.

Samantha Rae Garcia đã làm công việc tại một nhà hàng ở Midland, Texas, Mỹ trong suốt khoảng thời gian bốn năm trước khi cô quyết định nghỉ việc khi cho rằng cô không thể chịu đựng được những lời chỉ trích của người chủ nhà hàng.

Được biết, Garcia là sinh viên chuyên ngành tâm lý tại Đại học Texas Permian Basin. Trước khi nghỉ việc, cô đã hỏi ý kiến cha mẹ và ghi lại khoảnh khắc quyết định nghỉ việc của mình và đăng tải nó lên nền tảng TikTok.

Trong đoạn video được quay một cách ngẫu hứng, cô gái 26 tuổi này chớp mắt, mỉm cười và giơ ngón tay cái lên đầy châm biếm. Đoạn video ghi lại cảnh Garcia nghe thấy người chủ đưa ra những nhận xét về sự trẻ con của cô với đoạn ghi chú: "Sếp của tôi không biết tôi ở đây khi cô ấy đang nói chuyện về tôi."

Kể từ khi cô gái này đăng tải video vào tháng 2/2022, nó đã thu được hơn 3,7 triệu lượt xem. Hàng loạt người dùng đã tương tác với video này, trong đó không ít người để lại bình luận ủng hộ và khen ngợi sự bình tĩnh của Garcia.

Ngược lại mẹ của Garcia lại có phần lo lắng rằng video có thể sẽ làm ảnh hưởng đến các cơ hội việc làm trong tương lai của con gái. Dù vậy, sau khi gửi hồ sơ xin việc tại nhiều nhà hàng khác nhau, Garcia đã tìm được một công việc khác ngay lập tức. 

Ban đầu người chủ mới không hề biết gì về đoạn video mà cô gái này đăng tải. Sau khi chính cô nói về những trải nghiệm không vui tại chỗ làm cũ cho họ, người sếp mới chỉ cười và đáp lại rằng: "Ôi trời, chúng tôi sẽ không đối xử với bạn như vậy".

Vỡ mộng với những lời hứa suông

TikTok có rất nhiều lời khuyên về những việc cần làm sau khi nghỉ việc. Cô Garcia là một phần của một xu hướng khác có trước cả TikTok, trong đó những người trẻ tuổi đăng các bộ phim truyền hình ngắn thu hút hàng triệu người xem. Và trong một số trường hợp, những video được đăng công khai này có thể chuyển thành các cơ hội nghề nghiệp mới, giúp những người đăng chúng xây dựng cá tính trực tuyến của họ.

Ann Swidler, một giáo sư xã hội học tại Đại học California tại Berkeley cho biết, các video bỏ việc hoặc QuitTok (thuật ngữ bắt nguồn từ "quit" - bỏ và "tok" trong TikTok) được người lao động đăng tải như cách để bày bỏ sự thất vọng.

Họ cho rằng niềm tin về việc "nếu bạn làm việc chăm chỉ và tuân thủ luật lệ, thì giấc mơ Mỹ vẫn ở đó cho bạn" đã hoàn toàn lụi tàn.

Tiến sĩ Swidler nói, lòng trung thành của các nhân viên đối với công ty không còn như trước đây từ đó cho thấy "sự vỡ mộng với những lời hứa ẩn sau thế giới việc làm."

Những người làm công việc dịch vụ với mức lương thấp đang công khai tuyên bố rằng việc phải chiu đựng bất công để làm việc vì tiền không còn là một thỏa thuận công bằng nữa. Với việc mỗi người đều có 1,9 cơ hội để tìm việc làm, họ có thể chấp nhận rủi ro khi đăng tải các video này với công chúng.

Joseph Fuller, giáo sư thực hành quản lý tại Trường Kinh doanh Đại học Harvard, cho biết chủ đề chung của các video là sự thất vọng.

"Không ai nhận công việc với suy nghĩ điều này sẽ rất tồi tệ, tôi không thể tin rằng mình phải làm điều này. Nói chung, mọi người không bỏ việc. Họ bỏ sếp."- ông nhận định.

Biến "đơn xin nghỉ việc" thành video triệu view

Trước khi các video kiểu này xuất hiện trên TikTok, người dùng đã chia sẻ những câu chuyện tương tự trên YouTube và Facebook.

Vào năm 2011, Joey La Neve DeFranceco, khi đó 23 tuổi, đã đăng tải một video trên YouTube về quá trình bỏ việc ở khách sạn với sự hỗ trợ của ban nhạc diễu hành.Trong video, ông DeFranceco đang tươi cười và các thành viên trong ban nhạc còn những người quản lý đang cố gắng đuổi họ ra ngoài.

"Tôi ở đây để nói với anh rằng tôi sẽ nghỉ việc!" - DeFranceco tuyên bố.

Sau đó, DeFranceco cố gắng đưa lá đơn từ chức của mình cho người quản lý nhưng nó lại rơi xuống đất. Đoạn video kết lại với hình ảnh anh ta giơ tay đắc thắng còn ban nhạc thổi một giai điệu diễu hành ăn mừng. Video được đăng tải sau đó đã nhận được hơn 8,5 triệu view.

Chia sẻ về quyết định làm video của mình trong một cuộc phỏng vấn gần đây, anh cho biết rằng anh đã rất thất vọng vì phải làm việc nhiều giờ, lương thấp, quản lý ăn cắp tiền boa và sự phản đối việc thành lập công đoàn.

"Tôi muốn gửi cho ban quản lý một thông điệp cuối cùng và tạo ra thứ gì đó sẽ gây cười cho đồng nghiệp, đồng thời truyền cảm hứng cho những người quản lý chống phá công đoàn." - anh cho biết.

Đoạn video dài ba phút này đã giúp anh có cơ hội xuất hiện trên "Good Morning America," "Access Hollywood" và "Anderson Cooper 360." Hiện anh hoạt động chủ yếu với tư cách là một nhà tổ chức lao động và cho biết đoạn video đã hoàn toàn thay đổi cuộc đời của anh.

Không chỉ với DeFranceco, nhiều video bỏ việc cũng được lên kế hoạch vô cùng kĩ lưỡng. Vào tháng 9 năm 2013, cô gái tên Shifrin (25 tuổi) đang làm việc tại Đài Loan cho biết cô cảm thấy "liên tục bị sếp quấy rối" và mắc kẹt trong một hệ thống tiêu cực.

"Tôi cảm thấy mình không có nguồn lực nào để thoát khỏi tình huống đó, vì vậy tôi đã tìm đến internet vì đó là nơi tôi dành phần lớn thời gian của mình."

Sau khi cân nhắc ưu và khuyết điểm của việc đăng tải video, cô cho rằng những gì cô nhận được là nhiều hơn. Do đó, cô đã đăng tải video với tiêu đề: "Một điệu nhảy dành cho ông chủ của tôi" với phần nhạc nền là bài hát Gone của Kanye West.

Trong video, cô Shifrin viết rằng cô đã đi làm lúc 4:30 sáng và say sưa thực hiện điệu nhảy trên bàn làm việc, lối đi, nhà vệ sinh, phòng thu âm của công ty. Trong khi đó hàng loạt dòng phụ đề hiện lên liệt kê những lý do khiến cô bỏ việc. Đoạn phim kết thúc bằng cảnh Shifrin tắt đèn và rời khỏi văn phòng cùng dòng chữ "Tôi đi đây!" hiện lên nổi bật.

Đáng chú ý, chỉ trong vòng chưa đầy 24 giờ kể từ khi video được đăng tải, Shifrin đã trên đường bay từ Đài Loan đến Los Angeles để xuất hiện trên "The Queen Latifah Show". Video của cô thậm chí đã thu được tới 20 triệu lượt xem còn bài hát Gone được phát hành 8 năm trước đó đã lọt vào bảng xếp hạng Billboard Hot 100 của Hoa Kỳ ở vị trí 18.

Trong bảy năm kể từ ngày cô bất ngờ trở nên nổi tiếng, cô đã làm việc trong lĩnh vực truyền hình và xuất bản cuốn sách có tên "30 Before 30: How I Made a Mess of My 20s, and You Can Too."

Xu hướng này liệu có góp phần thay đổi cách sếp đối xử với nhân viên?

Dù xu hướng đăng video nghỉ việc trên TikTok hay các nền tảng khác đều đang trở thành xu hướng trong giới trẻ. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng đây chỉ là hành vi bộc phát nhằm thể hiện sự thất vọng của các nhân viên đối với công ty chứ không thể thay đổi quy trình vận hành công việc hay giải quyết được vấn đề. 

Các chuyên gia vẫn cho rằng, việc cảm thấy thất vọng đã tổn tại từ lâu và là vấn đề khó tránh khỏi nhưng mạng xã hội đang phần nào khiến chúng ta bày tỏ quan điểm cá nhân nhiều hơn và tạo nên xu hướng.