(Thethaovanhoa.vn) – Trước những lùm xùm về việc xét tặng Giải thưởng Nhà nước và Giải thưởng Hồ Chí Minh về lĩnh vực văn học nghệ thuật, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu phải rà soát lại việc xét tặng.

• Nữ sĩ Xuân Quỳnh chính thức được xét Giải thưởng Hồ Chí Minh
• Gia đình nhà thơ Xuân Quỳnh: Những băn khoăn đã được ghi nhận
• Giải thưởng Hồ Chí Minh đợt V không có tên Xuân Quỳnh

Ngày 1/3, trong cuộc họp Chính phủ thường kì, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo cần xem xét lại quy trình trao Giải thưởng Nhà nước, Giải thưởng Hồ Chí Minh. Vì hiện nay, các nghị định phục vụ cho việc xét thưởng này mới chỉ xét theo tiêu chí đánh giá thành tích của các cá nhân thông qua các giải thưởng, huy chương họ đã được nhận. Trong khi đó có rất nhiều nghệ sĩ tài năng, có đóng góp cho nền văn hóa nghệ thuật của dân tộc, đã được đông đảo khán giả ghi nhận, nhưng vì không có huy chương, giải thưởng thì lại bị loại ra khỏi các giải thưởng này.

Từ trên xuống, từ trái sang: Nhạc sĩ Thuận Yến, Nhà thơ Thu Bồn, Thi sĩ Xuân Quỳnh

Thủ tướng đề nghị Bộ VHTT&DL cùng Bộ Nội vụ nghiên cứu thay đổi Nghị định 90/2014/NĐ-CP  về “Giải thưởng Hồ Chí Minh”, “Giải thưởng Nhà nước” về văn học, nghệ thuật, sao cho ngoài việc đảm bảo tuân thủ luật pháp, sẽ vẫn ghi nhận được những nghệ sĩ tài năng, có đóng góp cho đất nước chưa được ghi nhận do không có đủ điều kiện để được xét duyệt theo luật định. Thủ tướng yêu cầu Hội đồng cần trình Thủ tướng Chính phủ xét các trường hợp đặc biệt, sau đó trình Chủ tịch nước tặng thưởng.

Danh sách các tác giả được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2016 được công bố ngày 20/2 năm nay. Tuy nhiên, trước và sau khi danh sách này công bố không lâu, gia đình nhiều nghệ sĩ đã lên tiếng, vì họ cho cách xét tặng chưa thỏa đáng.

Trước ngày Danh sách được công bố, gia đình cố thi sĩ Xuân Quỳnh gửi thư ngỏ tới truyền thông về việc, dù qua 3 vòng xét nữ thi sĩ luôn đạt số phiếu bầu cao trên 90%, nhưng cuối cùng lại bị Hội đồng loại ra khỏi danh sách.

Gia đình nữ thi sĩ cho rằng việc loại bà ra khỏi danh sách vì lý do gia đình không tìm được Giấy chứng nhận Giải thưởng của bà là không hợp lý. Nữ thi sĩ đã qua đời hơn 30 năm nên việc tìm được Giấy chứng nhận là rất khó, nhưng gia đình đã thay bằng Công văn xác nhận Giải thưởng của Hội nhà văn Việt Nam trao cho nữ thi sĩ. Nên việc, Xuân Quỳnh vẫn bị "trượt" giải thưởng Hồ Chí Minh khiến dư luận có nhiều ý kiến.

Ngoài ra, còn có gia đình nhạc sĩ Thuận Yến gửi đơn tới Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị xem xét lại việc xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh cho nhạc sĩ.

Nhạc sĩ Thuận Yến là người có nhiều đóng góp cho nền văn hóa, nghệ thuật Việt Nam. Tài năng và công lao của ông cũng đã được Nhà nước ghi nhận với các giải thưởng: Giải thưởng nhà nước được trao 2001; 1 Huân chương Lao động Hạng Ba; 2 Huân chương Lao động hạng Hai; 1 Huân chương Lao động hạng Nhất. Việc cố nhạc sĩ tài hoa không được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh đã khiến dư luận khá bất ngờ.

Không chỉ có nhạc sĩ Thuận Yến, thi sĩ Xuân Quỳnh, mà vào năm ngoái, nhà thơ Thu Bồn dù được gia đình, bạn bè nộp hồ sơ nhưng không nằm trong tầm xét của Giải thưởng Hồ Chí Minh cũng gây nhiều ý kiến trong dư luận.

Đáng lẽ giải thưởng được công bố tháng 9 năm ngoái, nhưng vì nhiều lý do tới tháng 2 năm nay mới chính thức công bố.

Sau khi Danh sách được công bố, tới ngày 24/2/2017, Bộ VH,TT&DL đã ký báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc về bổ sung lại 2 trường hợp là nhà thơ Xuân Quỳnh và nhà thơ Thu Bồn.

Tuy nhiên, quyết định này lại khiến dư luận đặt câu hỏi, trường hợp Xuân Quỳnh và Thu Bồn được hồi xét, còn những trường hợp khác xứng đáng sẽ như thế nào?

Ngọc Diệp