Trong bối cảnh Hà Nội đang tăng tốc phát triển công nghiệp văn hóa, ẩm thực không chỉ là một nét đẹp truyền thống mà đã được nâng tầm thành một nguồn lực chiến lược. Lễ hội Văn hóa Ẩm thực Hà Nội 2025, diễn ra tại Công viên Thống Nhất từ ngày 19 đến 21/12 với chủ đề "Hà Nội - Hành trình Ẩm thực Kết nối Sáng tạo" nhằm tôn vinh, bảo tồn, và phát huy giá trị này, đồng thời góp phần kích cầu du lịch mạnh mẽ dịp cuối năm. 

Lễ hội Văn hóa Ẩm thực Hà Nội là sự kiện thường niên do UBND Thành phố giao Sở Văn hóa và Thể thao chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan. Đặc biệt, từ năm 2022, Thành ủy Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TU, trong đó ẩm thực được xác định là một trong những lĩnh vực góp phần thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thành phố giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. 

Bà Lê Thị Ánh Mai - Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, chia sẻ rằng chính sự kết hợp giữa Hà Nội 36 phố phường với sự kết tinh của văn hóa xứ Đoài khi mở rộng địa giới hành chính đã khiến văn hóa nói chung và ẩm thực Hà Nội nói riêng trở nên vô cùng phong phú, đa dạng. Nhận thức rõ giá trị này, từ năm 2014, Thành phố đã tổ chức kiểm kê di sản văn hóa phi vật thể, nhận diện và đưa hàng trăm di sản ẩm thực vào danh mục của Thành phố.

Bà Mai nhấn mạnh:  "Với thông điệp hãy nghe câu chuyện của di sản ẩm thực để việc thưởng thức ẩm thực trở thành một trải nghiệm văn hoá. Các hoạt động kết nối với nhiều hoạt động sáng tạo sẽ hình thành nhiều sản phẩm văn hoá từ ẩm thực, tăng sức hấp dẫn của di sản để ẩm thực trở thành nguồn lực thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hoá Thủ đô".

Hà Nội hiện sở hữu 7 di sản ẩm thực đã được ghi danh trong danh mục Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia, bao gồm: phở Hà Nội; nghề làm cốm Mễ Trì; nghề làm trà sen Quảng An; nghề làm xôi Phú Thượng; nghề làm bánh cuốn Thanh Trì; và tri thức nấu cỗ Bát Tràng. Các di sản này đã được lan tỏa và trở thành những sản phẩm thức quà đi muôn nơi. 

Ví dụ, nghề làm xôi Phú Thượng đã tạo nên sức sống cộng đồng với hơn 300 hộ sản xuất, còn nghề làm bánh cuốn Thanh Trì đã tăng số lượng hộ làm nghề lên 60 hộ, với nhiều hình thức kinh doanh sau khi được ghi danh. 

Đặc biệt, tại Lễ khai mạc tối 19/12, ban tổ chức sẽ công bố quyết định ghi danh "Tri thức chế biến và thưởng thức Chả cá Lã Vọng" vào danh mục Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia. Tại đây, người dân và du khách sẽ được gặp gỡ gia đình dòng họ Đoàn và nghe kể câu chuyện 6 đời đã tạo nên món ăn in sâu trong tâm thức người Hà Nội.

Lễ hội 2025 không chỉ đơn thuần là nơi trình diễn món ăn, mà là nơi các nghệ nhân kể câu chuyện của mình, kết nối với thế hệ trẻ. Lễ hội có 60 không gian giới thiệu ẩm thực Hà Nội và sản phẩm ẩm thực vùng miền.

Đánh giá về tiềm năng ẩm thực Hà Nội, PGS.TS Đặng Văn Bài, Phó Chủ tịch Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia cho biết, 80% du khách sẵn sàng chi tiền để thưởng thức văn hóa ẩm thực của điểm đến. Điều này khẳng định ẩm thực không chỉ là tài nguyên văn hóa mà còn là tiềm năng du lịch độc đáo, đóng vai trò quan trọng thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa của Hà Nội.

Điểm nhấn đáng chú ý năm nay là sự đồng hành của Công ty Cổ phần Acecook Việt Nam. Ông Shimamura Masafumi - Giám đốc Khối Marketing, cho biết nhân dịp kỷ niệm 30 năm đồng hành cùng Việt Nam, đơn vị này đã cùng Hà Nội, cái nôi văn hóa phở, tổ chức không gian check-in "Vạn lời tự hào". 

"30 năm chúng tôi nỗ lực nghiên cứu, sáng tạo và tôn vinh phở Việt. Vì vậy, được hợp tác cùng Hà Nội, cái nôi văn hóa phở, vào thời điểm này là niềm tự hào đặc biệt đối với chúng tôi" ông Shimamura Masafumi chia sẻ. 

Các hoạt động quảng bá phở Hà Nội như thi vẽ tranh ký họa, xây dựng bản đồ Phở Hà Nội do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội và Báo Kinh tế và Đô thị phối hợp cùng đơn vị đồng hành triển khai cũng sẽ được giới thiệu tại Lễ hội.

Bên cạnh đó, tại lễ hội sẽ diễn ra tọa đàm chuyên đề "Giao lưu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực – phát triển văn hóa ẩm thực". Trong khuôn khổ lễ hội còn có nhiều hoạt động trình diễn của các nghệ nhân, các workshop trình diễn di sản ẩm thực như gói bánh chưng, nấu cỗ Bát Tràng, ướp chè sen Tây Hồ, cùng các cuộc thi nhanh giữa học sinh các trường học trong lĩnh vực chế biến món ăn. 

Sinh viên Đại học Mỹ thuật Công nghiệp cũng sẽ tham gia với các hoạt động vẽ ký họa sản phẩm ẩm thực. Ngoài ra, du khách còn được thưởng thức các chương trình biểu diễn nghệ thuật như: Xiếc, hát văn, hát xẩm, biểu diễn đường phố, và triển lãm ảnh quảng bá văn hóa - du lịch - ẩm thực Việt Nam.

Lễ hội Văn hóa Ẩm thực Hà Nội 2025 với chủ đề "Hà Nội - Hành trình Ẩm thực Kết nối Sáng tạo" là sự kết nối ẩm thực truyền thống với xu hướng sáng tạo mới. Thông qua việc trình diễn, thực hành chế biến, và giao lưu với nghệ nhân, Lễ hội góp phần gìn giữ và truyền dạy các kỹ năng, bí quyết ẩm thực truyền thống cho cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ. 

Với nhiều điểm mới, Lễ hội được kỳ vọng sẽ trở thành điểm đến cuối tuần đậm nét văn hóa và là nguồn lực quan trọng thúc đẩy sự phát triển công nghiệp văn hóa Thủ đô.