(Thethaovanhoa.vn) - Một năm trước khi nhà văn Mỹ F. Scott Fitzgerald qua đời sau một cơn đau tim, ông đã hoàn thành truyện ngắn, mang tựa đề Temperature, viết về một nhà văn nghiện rượu bị chẩn đoán mắc bệnh ung thư tim.  

Câu chuyện gồm 8.000 từ này được Fitzgerald viết hồi tháng 7/1939 và nhiều thập kỷ qua nó từng bị cho là đã thất lạc. Hiện câu chuyện này đã được xuất bản lần đầu tiên trong mục văn học của tạp chí The Strand.

Temperature được Fitzgerald viết trong thời điểm ông đã gây tiếng vang với kiệt tác văn học Gatsby vĩ đại (The Great Gatsby), song đang phải chật vật tìm chỗ đứng trong nền kinh doanh điện ảnh và hy vọng khôi phục được sự nghiệp viết văn của mình. Hợp đồng viết kịch bản của ông với hãng phim MGM đã hết hạn và năm 1939 ông đã 2 lần phải nhập viện vì chứng nghiện rượu.

Nhà văn Mỹ F. Scott Fitzgerald

“Ông cảm thấy lỗi thời và cố gắng tìm được tiếng nói không phản ánh Thời đại Jazz (cái tên do chính Fitzgerald đặt) - Kirk Curnutt, tác giả cuốn The Cambridge Introduction to F. Scott Fitzgerald, viết. “Trong câu chuyện này, ông đã thử nghiệm với giọng văn cứng rắn hơn và giọng hài đầy châm biếm”.

Có bối cảnh ở Los Angeles, Temperature là câu chuyện hài hước về sự thất bại, bệnh tật và tình trạng suy sụp, những chủ đề thường thấy trong các tác phẩm của  Fitzgerald. Nhân vật chính là nhà văn Emmet Monsen, 31 tuổi, người Fitzgerald mô tả là  “ăn ảnh, mảnh khảnh, có vẻ đẹp buồn và luôn tự hủy hoại mình”. Xung quanh Monsen là nhóm bác sĩ, trợ lý riêng và một nữ diễn viên Hollywood cùng người tình ngày càng trở nên xa lánh.

Andrew F. Gulli, chủ bút tạp chí The Strand, tình cờ phát hiện ra bản thảo câu chuyện này hồi đầu năm nay, trong khi đang xem những cuốn sách quý và bản thảo tại ngôi trường cũ của Fitzgerald, trường Đại học Princeton. Curnutt đã vô cùng kinh ngạc khi thấy bản sao truyện Temperature vẫn tồn tại và gọi đây là “phát hiện tuyệt vời”. Giới học giả về Fitzgerald có biết đến câu chuyện này song vẫn tin rằng nó đã thất lạc.

“Fitzgerald đã sử dụng khả năng trào phúng của mình để chế giễu mọi người, từ các bác sĩ, thần tượng Hollywood và các quy tắc xã hội” - Gulli nhận xét về truyện ngắn. “Khi nghĩ đến Fitzgerald, chúng ta thường nghĩ đến những tiểu thuyết đầy bi kịch của ông như Gatsby vĩ đại và Đêm dịu dàng (Tender is the Night), tuy nhiên Temperature cho thấy ông là người tinh thông và có kỹ năng viết truyện ngắn, người có thể viết các câu chuyện mang tính hài hước cao”.

Fitzgerald đã đăng nhiều truyện ngắn trên Collier's, The Saturday Evening Post và nhiều tạp chí khác. Song cuối những năm 1930, ông không còn giữ được lượng độc giả đông đảo nữa và thấy chán nản với người đại diện văn học của mình, Harold Ober, người trước đó từng hỗ trợ tài chính cho ông.

Trong một bức thư gửi Ober hồi tháng 8/1939, Fitzgerald viết ông cảm thấy bị  lờ đi đến mức ông phải viết các bài biện hộ cho Temperature, sau khi câu chuyện đã bị tờ Post từ chối đăng.

Fitzgerald gọi Hollywood là “thành phố gớm ghiếc” nhưng cũng là “lịch sử của mọi nguồn cảm hứng”. Đây là bối cảnh văn học cho phần đời còn lại của ông. Đầu những năm 1940, ông tung ra tuyển tập Pat Hobby Stories, gồm 17 truyện ngắn kể về một nhà biên kịch thất bại, được xuất bản lần đầu trên tạp chí Esquire vào năm 1940-1941.

Fitzgerald viết cuốn tiểu thuyết về Hollywood, mang tựa đề Mối tình của trùm tư bản cuối cùng (The Love of the Last Tycoon), song chưa hoàn tất khi ông qua đời hồi tháng 12/1940, ở tuổi 44. Sau đó, cuốn tiểu thuyết này được xuất bản với tựa đề Trùm tư bản cuối cùng (The Last Tycoon).

Câu chuyện khác của Fitzgerald, Thank You for the Light, đã được tái phát hiện và đăng tải trên New Yorker hồi năm 2012. Đây chính là tạp chí từng từ chối in câu chuyện này hồi năm 1936.

Tuấn Vĩ
Thể thao & Văn hóa