Thân thương những "Khúc đồng dao của bé"

Vừa đọc sách, ngắm tranh, vừa nghe nhạc, kể truyện, thậm chí cả xem hoạt hình… là những trải nghiệm mà độc giả dễ dàng tìm thấy trong tập sách "Về quê" (NXB Đại học Sư phạm) của nhạc sĩ Phạm Tuyên và nhà báo Phạm Hồng Tuyến (con gái của nhạc sĩ Phạm Tuyên) vừa được ra mắt.
21/10/2024 17:42
Công Bắc

Vừa đọc sách, ngắm tranh, vừa nghe nhạc, kể truyện, thậm chí cả xem hoạt hình… là những trải nghiệm mà độc giả dễ dàng tìm thấy trong tập sách Về quê (NXB Đại học Sư phạm) của nhạc sĩ Phạm Tuyên và nhà báo Phạm Hồng Tuyến (con gái của nhạc sĩ Phạm Tuyên) vừa được ra mắt.

Đây là tập sách đầu tiên trong bộ sách 5 tập mang tên Khúc đồng dao của bé. Bộ sách giới thiệu các bài đồng dao do nhạc sĩ Phạm Tuyên phổ nhạc bằng hình thức sách đa phương tiện, mang đến trải nghiệm mới lạ cho thiếu nhi.

Với ngôn từ trong sáng, giản dị, minh họa hấp dẫn, tươi vui, tập sách hứa hẹn giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, sáng tạo; đồng thời mang đến những bài học về điều hay lẽ phải, cảm xúc háo hức cùng ham muốn khám phá thiên nhiên và cuộc sống xung quanh.

Từ "kho báu" 41 bài đồng dao…

Trong gia tài âm nhạc đồ sộ lên tới hơn 700 bài hát của Phạm Tuyên, có đến 200 ca khúc viết cho thiếu nhi. Ông từng được Tổ chức kỷ lục Việt Nam ghi nhận là "nhạc sĩ sáng tác nhiều ca khúc về thiếu nhi được phổ biến rộng rãi nhất".

Thân thương những "Khúc đồng dao của bé" - Ảnh 1.

Nhạc sĩ Phạm Tuyên và con gái Phạm Hồng Tuyến

Ông có nhiều bài hát thiếu nhi đi cùng năm tháng, sống mãi với tuổi thơ của nhiều thế hệ, thế nhưng cũng có không ít ca khúc vẫn còn nằm trên giấy. Hiểu được điều này, con gái út của ông - nhà báo Phạm Hồng Tuyến - vẫn luôn đau đáu phải làm thế nào để đưa những ca khúc chưa phổ biến đến được với trẻ em hôm nay.

Phạm Tuyên có một "kho báu" với 41 bài phổ nhạc cho các bài đồng dao cổ. Trong số này, chỉ có chừng vài bài phổ biến như Bà còng đi chợ, Rềnh rềnh ràng ràng, Gánh gánh gồng gồng… số còn lại rất ít người biết, hoặc chưa từng được nghe.

Thực tế, có một thời gian dài Phạm Tuyên cùng vợ là PGS-TS Nguyễn Ánh Tuyết - người đặt nền móng thành lập Khoa Giáo dục mầm non (Trường Đại học Sư phạm Hà Nội) đã sưu tầm các bài đồng dao cổ, sau đó phổ nhạc với mong muốn giúp trẻ em giữ được hồn Việt và thêm yêu quê hương mình.

PGS-TS Nguyễn Ánh Tuyết vốn là chuyên gia về tâm lý lứa tuổi, đặc biệt là tâm lý lứa tuổi trẻ em, nên Phạm Tuyên phổ nhạc với sự góp ý của vợ. Bởi thế, ở mỗi bài không chỉ có phần phổ nhạc đơn thuần mà đều có những chú thích dày dặn, rõ ràng, hướng dẫn cách thể hiện, dựng hoạt cảnh, kết hợp trò chơi để bài hát trở nên sinh động và bổ ích với trẻ em.

"Vốn có kinh nghiệm làm truyền hình cho trẻ em, nhất là nhiều năm làm biên tập cho các chương trình ca nhạc thiếu nhi nên khi được tiếp xúc với "kho báu" này của bố, tôi đã rất bất ngờ và thấy quý giá. Điều này đã thôi thúc tôi phải triển khai một dự án để phổ biến các bài đồng dao do bố phổ nhạc, để những bài đồng dao mang đậm hồn Việt này thực sự đi vào đời sống của thiếu nhi hôm nay" - tác giả Phạm Hồng Tuyến bày tỏ.

Thân thương những "Khúc đồng dao của bé" - Ảnh 2.

Sách “Về quê - Khúc đồng dao của bé” (NXB Đại học Sư phạm) của nhạc sĩ Phạm Tuyên và nhà báo Phạm Hồng Tuyến

Ở thời điểm bắt đầu hơn 1 năm trước, Phạm Hồng Tuyến khá loay hoay, không biết làm cách nào để khai thác nguồn "tài nguyên" lớn này. Có nhiều phương án đã được tính toán như thu âm làm album, sản xuất video, làm nhạc kịch… nhưng đều không khả thi.

Trăn trở mãi, thế rồi, sau khi làm xong cuốn sách Hồi ức tuổi thơ - Bài hát lớn lên cùng con (NXB Kim Đồng) -– cuốn sách kể lại kỷ niệm tuổi thơ về những ca khúc nổi tiếng viết cho thiếu nhi - tác giả Phạm Hồng Tuyến nghĩ tiếp đến việc làm sách để phổ biến những bài đồng dao được bố phổ nhạc.

Song hành truyện kể và âm nhạc

Khi ý tưởng đã có, bộ sách được đội ngũ thực hiện tính toán kỹ lưỡng với một hình thức làm sách mới, giúp độc giả nhí thực sự cảm thấy hấp dẫn và hứng thú. Theo đó, 41 bài đồng dao phổ nhạc của Phạm Tuyên thay vì được giới thiệu đồng loạt trong 1 tập sách, thì sẽ làm thành bộ sách gồm 5 tập, phát hành nối tiếp nhau. Trong đó, tập sách đầu tiên mới được ra mắt có tên Về quê.

Ngay ở tập sách đầu tiên này, những bài đồng dao phổ nhạc của Phạm Tuyên đã hiện lên một cách đầy sáng tạo. Thay vì mang hình thức của một tuyển tập bài hát chỉ có các bài đồng dao và bản nhạc, Về quê có nhân vật chính, có những câu chuyện được kể để liên kết những bài đồng dao, những bản nhạc một cách tự nhiên, khéo léo.

Cụ thể, tập sách kể về hành trình thăm quê nội của bé Na - cô bé hồn nhiên, lí lắc, hay tò mò, ham tìm hiểu các sự vật xung quanh, sống cùng bố mẹ ở thành phố lớn. Mỗi câu chuyện được kể đều gắn với khung cảnh làng quê thanh bình với thiên nhiên tươi đẹp, con người hồn hậu. Chuyến về quê, bé Na có thêm những người bạn mới, được khám phá những trải nghiệm thú vị và hòa mình trong những giai điệu gần gũi của những bài đồng dao. Cứ thế, những khúc ca đồng dao được cất lên trên những trang sách thân thương biết mấy.

Thân thương những "Khúc đồng dao của bé" - Ảnh 3.

Tác giả Phạm Hồng Tuyến giao lưu với các em thiếu nhi tại sự kiện “Vui cùng khúc đồng dao của bé” nhân dịp ra mắt tập sách “Về quê”

Tác giả Phạm Hồng Tuyến chia sẻ, ý tưởng để xây dựng nhân vật bé Na xuất phát từ một thực tế khá điển hình. Đó là, hầu như đứa trẻ ở thành phố nào cũng đều có quê, có ông bà đang sống ở quê. Xây dựng câu chuyện một em bé ở thành phố về thăm quê và có những giá trị, tình yêu với quê hương, gia đình được khơi gợi trong em bé đó là một lựa chọn hợp lý và có ý nghĩa đối với trẻ em hiện nay.

Đặc biệt, tác giả Phạm Hồng Tuyến còn tiết lộ, nhân vật bé Na phảng phất hình ảnh của chính chị trong những năm tháng tuổi thơ. Vốn sinh ra và lớn lên ở Hà Nội, cô bé Hồng Tuyến ngày đó không có trải nghiệm về quê như những đứa trẻ khác. Thế nhưng, cho đến giờ đã 50 năm trôi qua, chị vẫn nhớ như in lần được về quê của "thần đồng thơ" Trần Đăng Khoa.

Chị kể: "Hồi đó, mẹ tôi làm luận án phó tiến sĩ về đặc trưng tâm lý của trẻ em có năng khiếu thơ. Đối tượng nghiên cứu của bà là những nhà thơ nhí, trong đó có Trần Đăng Khoa. Có lần, tôi được mẹ đèo xe đạp về quê của anh Khoa. Khi mẹ vừa đỗ xe xuống sân, lại sẵn thuộc bài thơ Vườn em của anh Khoa nên tôi đã lao ngay ra vườn để đếm cây, quả, xem anh Khoa có viết đúng không? Đếm xong, tôi liền quay ra nói với anh Khoa viết không đúng. Ngày bé tôi cứ hồn nhiên như thế".

Cũng giống như cô bé Hồng Tuyến của 50 năm trước, cô bé Na trong Về quê cũng ham hiểu biết, hay tò mò về cuộc sống xung quanh. Để rồi, đọc tập sách không chỉ mỗi đứa trẻ được khơi gợi niềm ham thích khám phá mà mỗi người lớn cũng có thể trở về với kỷ niệm của những ngày thơ ấu với khúc đồng dao, lời ru "hát nuôi phần hồn"…

Mới lạ hình thức sách đa phương tiện

Về quê còn gây ấn tượng ở hình thức sách đa phương tiện, kết hợp giữa sách giấy và sách nói. Ở đầu mỗi câu chuyện và trong các bài nhạc đều có mã QR. Độc giả sẽ có trải nghiệm nghe đọc truyện và lắc lư theo các điệu nhạc khi quét các mã QR này.

Thân thương những "Khúc đồng dao của bé" - Ảnh 4.

Một bản nhạc đồng dao trong sách “Về quê” được tích hợp mã QR

Sử dụng hình thức đa phương tiện này, tập sách bước đầu đã nhận được những hiệu ứng tích cực. "Tôi khá băn khoăn khi xây dựng nhân vật chính là một bé gái, liệu các bé trai có thích thú với tập sách này? Thế rồi khi sách đến tay những độc giả nhí đầu tiên, tôi đã rất bất ngờ khi thấy các bé trai đầy hào hứng đi tìm những mã QR trong những dòng chữ, bức tranh của cuốn sách. Trong các tập tiếp theo, tôi cũng dự kiến xây dựng thêm những nhân vật bé trai để hoàn thiện bộ sách" - Phạm Hồng Tuyến cho biết.

Mặt khác, tác giả của Về quê cũng kỳ vọng thông qua các hình thức đa phương tiện của tập sách sẽ tạo ra sự kết nối, để người lớn cùng đồng hành với sự trưởng thành của trẻ nhỏ.

"Sách có mã QR để nghe truyện, nghe nhạc. Hình thức này giúp bố mẹ không tự tin về giọng đọc có thể quét mã QR để các con tiếp cận với nội dung trong sách. Các con có thể nghe đọc truyện, nghe nhạc trước khi đi ngủ. Các bài đồng dao trong sách đều được phối với phong cách nhẹ nhàng, dễ nghe" - chị bày tỏ - "Hy vọng cuốn sách là cầu nối giữa người lớn với trẻ em. Bố mẹ có thể đọc cùng con ở nhà, thầy cô giáo có thể đọc cùng học trò ở trường… Sự kết nối này cần thiết và quan trọng với sự phát triển của trẻ hôm nay, cũng để mỗi người lớn có những giây phút sống lại tuổi thơ của mình".

Ở đầu mỗi câu chuyện và trong các bài nhạc đều có mã QR. Độc giả sẽ có trải nghiệm nghe đọc truyện và lắc lư theo các điệu nhạc khi quét các mã QR này.

Tin cùng chuyên mục

5 yếu tố quen thuộc trong câu chuyện Giáng sinh không xuất hiện trong kinh Thánh

5 yếu tố quen thuộc trong câu chuyện Giáng sinh không xuất hiện trong kinh Thánh

Mỗi mùa Giáng sinh, hàng triệu trẻ em trên khắp toàn cầu hồ hởi tham gia vào vở kịch Giáng sinh tại trường học. Vở kịch này - thường được biết đến như câu chuyện Giáng sinh - nhằm tái hiện sự ra đời của Chúa Jesus Christ.

Tiềm năng du lịch khám phá nơi biên giới Mường Nhé

Tiềm năng du lịch khám phá nơi biên giới Mường Nhé

Mường Nhé là huyện biên giới của tỉnh Điện Biên, có đường biên tiếp giáp hai nước bạn Lào và Trung Quốc, cũng là điểm cực Tây Bắc Tổ quốc, được mệnh danh nơi "một tiếng gà gáy, ba nước cùng nghe".

Nhà văn Mộc An: Viết cho thiếu nhi là viết cho tuổi thơ mình

Nhà văn Mộc An: Viết cho thiếu nhi là viết cho tuổi thơ mình

Mới đây, bộ đôi truyện dài "Nếu một ngày chúng tớ biến mất", "Nhạc sĩ đường phố" của chị lại được vinh danh với giải B, Giải thưởng Sách quốc gia 2024. Thể thao và Văn hóa đã gặp lại và có cuộc trò chuyện với chị.

Góc nhìn 365: Một tương lai dừng lại để nối những tương lai

Góc nhìn 365: Một tương lai dừng lại để nối những tương lai

Bức ảnh các bác sĩ đang đứng xung quanh bàn phẫu thuật, thành kính chắp tay cúi đầu, đang được lan truyền khắp nơi trong những ngày qua.

Tác giả Ruby Nguyen ra mắt sách "Khai vấn trong từng hơi thở"

Tác giả Ruby Nguyen ra mắt sách "Khai vấn trong từng hơi thở"

"Khai vấn trong từng hơi thở" là cuốn sách thứ hai của tác giả Ruby Nguyen, do Nhà xuất bản Hà Nội và Thái Hà Books ấn hành.

"Khúc quân hành vang mãi non sông" kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam

"Khúc quân hành vang mãi non sông" kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam

Đài PT-TH Hà Nội tổ chức chương trình nghệ thuật chính luận đặc biệt mang tên "Khúc quân hành vang mãi non sông" vào 22/12 tại sân Đoan Môn, khu Bảo tồn Di sản Hoàng thành - Thăng Long.

Kiểm tra thực hiện Chương trình số 06 CTr/TU của Thành ủy xây dựng người Hà Nội thanh lịch văn minh

Kiểm tra thực hiện Chương trình số 06 CTr/TU của Thành ủy xây dựng người Hà Nội thanh lịch văn minh

Ngày 18/12, đoàn kiểm tra kết quả thực hiện Chương trình số 06 CTr/TU của Thành ủy Hà Nội về phát triển văn hoá, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch văn minh giai đoạn 2021 - 2025.

Nhà văn Phương Trinh: "Đưa những điều gan ruột vào trang viết"

Nhà văn Phương Trinh: "Đưa những điều gan ruột vào trang viết"

"Biến mất" khá lâu trong làng văn, mới đây, nhà văn Phương Trinh - cây bút có dấu ấn trong văn học thiếu nhi - xuất hiện trở lại trong những sách "Bài tập thực hành tiếng Việt", lớp 4 và 5 (NXB Giáo dục).

Tin mới nhất

Đà Nẵng đón Giáng sinh – Chào năm mới 2025 với nhiều chương trình du lịch độc đáo

Đà Nẵng đón Giáng sinh – Chào năm mới 2025 với nhiều chương trình du lịch độc đáo

Chào mừng lễ Giáng sinh và năm mới 2025, các đơn vị du lịch, lưu trú, điểm công cộng trên địa bàn thành phố Đà Nẵng đang có nhiều hoạt động, chương trình độc đáo, hấp dẫn thu hút khách du lịch.

Du lịch Huế “cất cánh” bằng thế mạnh di sản văn hóa

Du lịch Huế “cất cánh” bằng thế mạnh di sản văn hóa

Năm 2025 là dấu mốc quan trọng đánh dấu bước ngoặt Thừa Thiên - Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, đem đến nhiều vận hội mới cho địa phương.

Thái Nguyên lần đầu tổ chức Liên hoan ẩm thực các món ăn chế biến từ cây chè

Thái Nguyên lần đầu tổ chức Liên hoan ẩm thực các món ăn chế biến từ cây chè

Ngày 16/12/2024, tại thành phố Thái Nguyên, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên phối hợp với Hiệp hội Du lịch tỉnh tổ chức Liên hoan Ẩm thực mang chủ đề “Trải nghiệm xứ trà, đậm đà bản sắc”.

Ninh Thuận tăng cường bảo vệ và phát huy giá trị đồi cát Nam Cương

Ninh Thuận tăng cường bảo vệ và phát huy giá trị đồi cát Nam Cương

Đồi cát Nam Cương (xã An Hải, huyện Ninh Phước) nằm cách trung tâm thành phố Phan Rang – Tháp Chàm khoảng 7 km về hướng Đông Nam được ví như "tiểu sa mạc Sahara" với cảnh quan và địa hình độc đáo.

Quảng Bình phát triển du lịch nông thôn, du lịch cộng đồng

Quảng Bình phát triển du lịch nông thôn, du lịch cộng đồng

Tỉnh Quảng Bình có nhiều danh lam thắng cảnh kỳ thú, hấp dẫn du khách trong nước và quốc tế.

Phở và nem “chinh phục” thực khách Italy

Phở và nem “chinh phục” thực khách Italy

Ngày 12/12/2024, Đại sứ quán Việt Nam tại Italy đã phối hợp với Vietnam Airline tổ chức sự kiện “Phở và Nem: Đường đến với ẩm thực Việt Nam - Bay thẳng Việt Nam - Italy từ tháng 7/2025” nhằm quảng bá văn hóa ẩm thực và thúc đẩy du lịch Việt Nam.

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Lần đầu tiên tại Hà Nội, một không gian với bối cảnh là một khu phố cổ Hà Nội với các toa tàu điện, các cửa hàng bách hóa… gợi nhớ cho người dân Thủ đô và du khách về ký ức của "thời bao cấp", một trong những thời kỳ đặc biệt của đất nước.

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Hà Nội với sự lung linh của ánh đèn và hơi thở lịch sử qua từng góc phố, là một mô hình độc đáo, giúp du khách khám phá một Hà Nội rất khác - một Hà Nội quyến rũ, đậm chất thơ và sâu lắng.

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Những nơi này đều có nhiều truyền thuyết bí ẩn xoay quanh và được cho là có thể dẫn lối cho người trần sang thế giới bên kia.

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

World Travel Awards chọn TP.HCM là địa điểm tổ chức Lễ trao giải thưởng khu vực châu Á và châu Đại Dương năm 2022.