Simeone, kẻ phản biện vĩ đại

(Thethaovanhoa.vn) - Khi mà thế giới đề cao sự hoa mỹ, thì Diego Simeone chọn tính thực dụng. Phần đông chọn việc kiểm soát bóng và đa dạng hóa lối chơi bằng các đường chuyền, nhưng Simeone không nghĩ vậy.

• 01h45 ngày 29/05, Real Madrid – Atletico Madrid: Món nợ Simeone hay thiên đường Zidane?
• HỌ ĐÃ NÓI, Zidane: 'Cơ hội chia đều cho cả 2', Simeone: 'Thành bại nằm ở tuyến giữa'
• Simeone, chiến binh trên băng ghế kỹ thuật

“El Cholo” đang là một nhà phản biện đại tài trong bóng đá hiện đại.

Kẻ phản biện Simeone

Ngày 24/3/2015, Johan Cruyff qua đời ở tuổi 68. Nhiều thập niên trôi qua kể từ khi Cruyff đẩy mạnh hơn nữa tư tưởng “totaalvoetbal” (“total football” trong tiếng Anh; và ở Việt Nam vẫn được hiểu là “bóng đá tổng lực”) của Rinus Michels, bóng đá thế giới vẫn chịu ảnh hưởng từ ông. Điều đó được thể hiện qua sự thống trị của Barca trong vòng 10 năm trở lại đây, từ La Liga đến sân chơi châu Âu. Tư tưởng ấy cũng tạo cho Pep Guardiola nền tảng để trở thành HLV được săn đón và kiếm tiền nhiều nhất thế giới.

Tư tưởng của Cruyff trở thành kim chỉ nam trong bóng đá hiện đại. Nhưng không phải tất cả. Simeone là một trong ít người đang đi ngược tư duy bóng đá của Cruyff và Barca. Nói cách khác, Simeone như một kẻ phản biện cho thứ bóng đá vẫn được ví von là hoa mỹ. Mà hoa mỹ vốn là khái niệm vô chừng. Không thể nói rằng sự phản biện của “El Cholo” không phải bóng đá đẹp. Những người yêu thích sự thực dụng và thích thưởng thức các ý tưởng chiến thuật vẫn tìm thấy vẻ đẹp từ Atletico và Simeone.

Thứ bóng đá mang tính phản biện của Simeone đã giúp Atletico giành 5 danh hiệu khác nhau. Nổi bật là La Liga 2013-14. Sự phản biện của Simeone càng ấn tượng hơn, khi Atletico lần lượt đánh bại Barca rồi Bayern Munich trên hành trình đến Milan (Italy) để đá Chung kết Champions League 2015-16. Barca, khi ấy đang có tham vọng giành cú ăn ba mùa thứ hai liên tiếp, không làm được gì trước Atletico. Bayern thì đá tốt hơn trong trận lượt về (bán kết), nhưng vẫn bất lực trước chiến thuật tinh tế của Simeone.

Vậy, phong cách của Simeone là gì? Rất dễ để nhận thấy một thói quen của Atletico dưới thời Simeone: Tấn công ào ạt trong vài phút đầu, cho dù có bàn thắng hay không thì sau đó cũng chậm lại. Giảm tốc độ và không giữ bóng, nhưng vẫn chủ động về mặt thế trận. Một thói quen dễ nhận ra, nhưng không thể có phương án hóa giải.

Chìa khóa thể lực

“El Cholo” có những nét nào đó giống Jose Mourinho, khi chọn cách đá thực dụng và cùng quan niệm “ít cầm bóng hơn có nghĩa là tỉ lệ phạm sai lầm thấp hơn”. Nhưng bóng đá của Mourinho là sự rình rập, chờ đợi đối thủ tự sai lầm để biến thành cơ hội cho mình. Simeone thì khác. Atletico của Simeone không rình rập, kể cả trong những thế trận mà họ chỉ kiểm soát bóng chưa đầy 30%. Không cầm bóng, nhưng lại chủ động trong việc di chuyển.

Chính khả năng di chuyển linh hoạt và thông minh của các cầu thủ Atletico khiến cho đối thủ không tìm được khoảng trống để triển khai thế trận như mong muốn, nên việc cầm bóng đôi khi là vô nghĩa. Những pha áp sát nhanh khiến cho đối thủ dễ mắc sai lầm, dẫn đến việc mất bóng, hoặc chuyền sai địa chỉ. Nói cách khác, Atletico của Simeone không rình rập như các đội bóng của Mou, mà chủ động đẩy đối thủ vào cảnh sai lầm.

Buộc đối thủ sai lầm, và tận dụng điều đó như thế nào mới quan trọng. Về điểm này, Simeone cũng cho thấy khả năng quản lý bậc thầy của mình. “El Cholo” phát triển lối chơi từ hệ thống 4-4-2, nhưng khi vận hành thì khác. Đó có thể là 4-3-3, 4-4-1-1 hoặc 4-1-4-1. Thực tế, mọi bộ khung đều chỉ là lý thuyết. Trong quan niệm của chiến lược gia 46 tuổi này, cứ bám lấy các sơ đồ sẽ trở thành nô lệ của nó, và đánh mất sự đa dạng. “Bạn tấn công với 4 cầu thủ sẽ dễ bị hóa giải hơn so với 9 cầu thủ”, Simeone quan niệm. Với quan niệm này, mỗi khi có cơ hội, Atletico sẽ dâng gần như toàn bộ đội hình lên tấn công để đối phương không kịp phản ứng. Sau đó, cả đội trở lại giữ vị trí rất nhanh để tránh bị phản công ngược. Vậy nên, đôi khi Atletico như thể đá kiểu 0-1-9; hoặc 9-1-0 (khi ấy, tiền đạo duy nhất là Griezmann hoặc Torres đứng ở giữa sân).

Cuốn sổ ghi chú của Simeone có hai từ rất quan trọng, “táctico” (chiến thuật) và físico (vật lý; ở đây nên hiểu là thể trạng cơ thể). Như đề cập ở trên, chiến thuật của Simeone không rõ ràng, mà tùy thuộc họ sẽ đối mặt với ai. Để có được sự đa dạng về chiến thuật, Simeone đòi hỏi rất cao vào thể chất. Khi chuẩn bị về thể lực, Simeone trực tiếp can thiệp vào các bài tập. Nhưng vai trò lớn nhất thuộc về Oscar Ortega - vị chuyên gia người Uruguay. Ortega thiết kế các bài tập vận động trên sân lẫn phòng thể dục.

Không dừng lại ở các bài tập vận động quen thuộc, mà chuyên gia Ortega còn mô phỏng các hành động va chạm thực tế. Điều này giúp cơ thể cầu thủ quen với các phản ứng, và có kinh nghiệm chiến đấu trên sân cỏ. Nhờ vậy, các cầu thủ luôn có sự chủ động, và Atletico là đội thắng tranh chấp tay đôi tốt bậc nhất châu Âu.

Cả thế giới đang ngưỡng mộ Simeone và Atletico. Đã có 5 danh hiệu cùng Atletico, “El Cholo” càng thêm vĩ đại hơn nếu chinh phục thành công Champions League, bằng con đường phản biện của mình.

Ngọc Huy
Thể thao & Văn hóa