(Thethaovanhoa.vn) - Đây là lần thứ 45, bộ "Nghìn lẻ một đêm" nổi tiếng của văn hóa Ả Rập được tái bản tại Việt Nam.

'Nghìn lẻ một đêm những câu chuyện truyền cảm hứng cho các cô bé cá tính': Sách có tiền gây quỹ lớn nhất lịch sử

Mỗi cô gái đều là phép màu của chính họ, bởi sự thông minh, tin tưởng, say mê và nỗ lực.

Gần như,  mọi độc giả ở lứa tuổi 8x trở lại đều biết tới Nghìn lẻ một đêm với những câu chuyện của nàng Sheherazade. Thực tế, đó là  là tập hợp những truyện kể có nguồn gốc từ những chuyện dân gian kỳ ảo của Ả Rập, Ba Tư, Hy Lạp… được lưu truyền rộng rãi khắp xứ Ả Rập trong nhiều thế kỷ trước khi được ghi lại thành văn.

Có bối cảnh rộng lớn trải dài từ Đông sang Tây, nhiều chủ đề và nhân vật đa dạng, tình tiết bất ngờ, ngôn ngữ phong phú, nghệ thuật kể chuyện tài tình với kết cấu “truyện lồng trong truyện, Nghìn lẻ một đêm mở ra một thế giới thấm đẫm màu sắc văn hóa Hồi giáo và bao quát đời sống của người dân Ả Rập, từ thực tại cũng như trong cảnh thần tiên ma quái. Người Ả Rập vẫn cho pho sách này là một tấm gương vĩ đại ai nấy có thể nhìn vào đấy mà suy ngẫm, mà soi xét bản thân mình.

Như nhiều tác phẩm kinh điển thế giới khác, Nghìn lẻ một đêm có một số bản dịch tại Việt Nam, trong đó nổi tiếng nhất là bản dịch của dịch giả lão thành Phan Quang. Để hoàn thành bộ sách đồ sộ này, dịch giả Phan Quang vừa dịch, vừa nghiên cứu về văn hóa Ả Rập trong những năm 1970. Năm 1981, bản dịch Nghìn lẻ một đêm của Phan Quang ra mắt, được nhiều bạn đọc yêu thích và đã được tái bản tới 44 lần trong 4 thập kỷ kể từ đó tới nay.

Cần nói thêm, bản dịch của Phan Quang được chuyển ngữ từ phiên bản Nghìn lẻ một đêm của Đông phương học kiêm dịch giả nổi tiếng người Pháp Antoine Galland. Năm 1704, ông xuất bản phần đầu của dịch phẩm Les mille et une nuits (Nghìn lẻ một đêm), dựa trên quyển sách Ba Tư cổ Hazār Afsān (Một ngàn truyện), dịch trực tiếp từ ngôn ngữ Ả Rập ra tiếng Pháp. Qua bản dịch của Galland, người phương Tây và sau đó là thế giới, lần đầu tiên được biết đến và đã trở nên say mê những câu chuyện về phương Đông huyền bí trong Nghìn lẻ một đêm.

Ấn bản Nghìn lẻ một đêm do công ty Đông A liên kết Nhà xuất bản Văn học phát hành, đánh dấu lần thứ 45 tác phẩm Nghìn lẻ một đêm được tái bản tiếng Việt. Trong lần tái bản này, Đông A giữ lại đầy đủ và trọn vẹn tất cả những truyện mà dịch giả Phan Quang chuyển ngữ dựa vào bản in Les mille et une nuits của Antoine Galland do nhà xuất bản Anh em Garnier (Librairie Garnier Frères) phát hành năm 1921. Ngoài ra, Đông A cũng giữ lại và trình bày theo đúng nguyên tác toàn bộ tranh vẽ minh họa trong bản in của nhà Anh em Garnier, đồng thời bổ sung một số minh họa từ ấn bản tiếng Đức do nhà Verlag von Emil Strauß phát hành năm 1897 để cuốn sách sống động hơn.

• 'Nghìn lẻ một đêm những câu chuyện truyền cảm hứng cho các cô bé cá tính': Sách có tiền gây quỹ lớn nhất lịch sử
• Muttrah, khu chợ nghìn lẻ một đêm ở Oman
• Lạc vào 'Nghìn lẻ một đêm' với Chùa Vàng Shwedagon

Được biết, từ năm 2000, Công ty Đông A ký hợp đồng với dịch giả Phan Quang chuyển nhượng quyền tác giả hai bản dịch Nghìn lẻ một đêm (Les mille et une nuits) của Antoine Galland và Nghìn lẻ một ngày (Les mille et un jours) của Francois Pétis de la Croix.Theo hợp đồng này, Đông A là đơn vị xuất bản độc quyền sở hữu vĩnh viễn văn bản hai bản dịch nói trên do dịch giả Phan Quang chuyển ngữ. 

Cúc Đường