Thời nào cũng vậy, nhân loại luôn khát khao chinh phục thiên nhiên, sự trường tồn của những cây cầu là lời khẳng định kiêu hãnh cho tài năng và sức sáng tạo con người.

Từ cây cầu 'Xứ Đông Dương' tới xu thế kiến trúc ham 'giả cổ'

Ngày 11/10 vừa qua, UBND TP Hà Nội vừa ra văn bản số 3453, với tinh thần giao các đơn vị liên quan cùng phối hợp với Hội Kiến trúc sư Việt Nam tổ chức thi tuyển rộng rãi phương án kiến trúc cầu Trần Hưng Đạo theo quy định của Luật Kiến trúc.

Là yếu tố chính để kết nối, vượt qua mọi trở ngại cách bức, không có gì ngạc nhiên khi những cây cầu đã xuất hiện ngay từ buổi bình minh của lịch sử loài người. Thực tế, những tiến bộ của các nền văn hóa cổ đại trên khắp thế giới đều có sự liên quan mật thiết đến khả năng xây dựng những cây cầu lâu bền, mà điển hình là  những cây cầu được xây từ Ai Cập cổ, thời đế chế Babylon; rồi các đế quốc Ba Tư và nhất là thời của Đế chế La Mã, cũng như cả sau này nữa.

 Sau nhiều thế kỷ xây dựng cầu, ngày nay con người đã có một lịch sử lâu dài, cho phép nhìn lại sự phát triển của kỹ thuật xây dựng cầu trong nhiều năm, kể từ loại kết cấu cầu vòm gắn với đá tự nhiên sẵn có cho tới cầu treo, cầu dầm giàn thép trong thế kỷ XIX hay những cuộc cách mạng quan trọng về thiết kế xây dựng ở thế kỷ tiếp theo.

“Trình độ thẩm mỹ của mỗi quốc gia hay dân tộc bộc lộ qua cách họ xây dựng công trình trong đó có kết cấu cầu, đây cũng là thước đo trình độ văn minh và văn hóa của họ” - Henry Grattan Tyrrell (1868 – 1948)  đã viết trong Lịch sử và nghệ thuật của những cây cầu. Sinh ra tại Canada, những tác phẩm của ông tập trung về lịch sử, kỹ thuật và mỹ học công trình của con người cho tới giai đoạn đầu thế kỷ XX.

Để hoàn thành Lịch sử và nghệ thuật của những cây cầu, H.G.Tyrrell đã phải dày công thu thập một khối dữ liệu khổng lồ trên khắp thế giới, vào thời chưa có máy tính và việc kiếm tìm tư liệu chỉ có thể tiến hành trong các thư viện truyền thống. Có tới ngót 500 cây cầu khắp thế giới đã được kể tới trong quyển sách này. Không chỉ vậy, ông đã dụng công đặt những thông tin chọn lọc về chúng với sự trình bày hấp dẫn và theo một trật tự của tiến trình thời gian - lịch sử, để rồi tự những thông tin, dữ liệu ấy cho các đặc trưng của sự tiến hóa và kế thừa trong lịch sử xây dựng những cây cầu.
 

Bộ sách bao gồm 1299 hình minh họa (bao gồm nhiều phụ bản in màu) là thước phim mô tả nỗ lực của người thợ làm cầu từ khởi thủy, La Mã tới Phục Hưng; những mày mò của họ từ vật liệu bằng đá, gỗ, sắt, thép. Rồi cuộc các mạng khoa học kỹ thuật đưa họ chuyển từ kết cấu vòm, treo sang dây văng, mút hẫng. Ở phần đầu sách, dịch giả tóm lược ngắn gọn lịch sử ngành cầu qua tiểu mục Câu chuyện nhỏ về những cây cầu bằng những giai thoại độc dáo và bức tranh thú vị về người làm cầu.

• Ra mắt sách 'Địa chấn' - Tập phóng sự của nhà báo Xuân Quang
• Ra mắt sách Sensory - Chạm cà phê từ mọi giác quan
• Ra mắt sách và triển lãm của Trịnh Lữ

Đặc biệt Lịch sử và nghệ thuật của những cây cầu của H.G.Tyrrell  có đề cập đến hai cây cầu Long Biên (Le Pont Doumer) và Hàm Rồng (Pont sur le Song – Ma) tại Việt Nam. Phần phụ lục cuốn sách được dịch giả bổ chú bằng ba số báo trên tờ Le Génie Civil – tập san kỹ thuật xây dựng dân dụng Pháp viết về cầu Long Biên và Hàm Rồng năm 1909 và 1925 với những thông tin chi tiết vốn ít được biết tới.

Lịch sử và nghệ thuật của những cây cầu (2 tập) có độ dày 800 trang, được NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh phát hành với giá bìa 390 ngàn đồng. Đáng chú ý, dịch giả của cuốn sách - anh Nguyễn Tuấn Bình, giảng viên trường Đại học Giao thông Vận tải – cũng là Facebooker Bình Bán Book vốn rất quen thuộc với giới xuất bản và sưu tập sách.

Cúc Đường