Vài ngày trước khi Quả bóng Vàng Việt Nam 2023 được trao, Lương Xuân Trường đã có trận đá chính thứ 2 tại V-League mùa này. Đấy chỉ là lần đá chính thứ 6 trong 2 mùa giải vừa qua.

Gala Quả bóng Vàng Việt Nam 2023 vì thế mang tới thật nhiều hoài niệm về Xuân Trường. Năm 2016, ở tuổi 21, Trường đã là Quả bóng Bạc và được kỳ vọng sẽ sớm có Quả bóng Vàng, thậm chí thành siêu sao của bóng đá Việt Nam trong tương lai gần. Nhưng không ai ngờ rằng Quả bóng Bạc ấy đã là đỉnh cao sự nghiệp của Trường rồi.

Năm nay 29 tuổi, Trường không có nổi suất đá chính tại Hải Phòng. Những gì đẹp nhất của Trường đều đã bỏ lại cùng U23 Việt Nam và HAGL. Sự nghiệp của Trường đứt gãy vì những chuyến xuất ngoại thất bại, cảm hứng chơi bóng của anh bị ảnh hưởng vì những mùa giải đua trụ hạng ở phố núi. Chưa tới 30 tuổi, Trường giờ được nhớ tới nhiều hơn bởi trung tâm y học thể thao và những số podcast vừa xuất bản đợt Tết này.

Trường không phải tên tuổi duy nhất của "Thế hệ vàng" Việt Nam đã bước sang sườn dốc bên kia sự nghiệp. Xa hơn, thành công sớm và xuống dốc nhanh dường như là vấn đề chung của nhiều thế hệ đội tuyển Việt Nam.

Top 5 Quả bóng Vàng 2023 gồm Bùi Hoàng Việt Anh (25 tuổi), Phạm Tuấn Hải (26), Nguyễn Hoàng Đức (26), Hồ Tấn Tài (27). Người duy nhât chạm mốc 31 tuổi là Đặng Văn Lâm. Lịch sử Quả bóng Vàng Việt Nam hiếm khi chứng kiến chủ nhân danh hiệu này bước qua tuổi 30. Ngược lại, Lê Công Vinh, Nguyễn Văn Quyết hay gần nhất là Quang Hải, Hoàng Đức đều đã giành nó ở tuổi U23. Vài ngoại lệ hiếm hoi như Nguyễn Văn Quyết (năm 2022, 31 tuổi) lại mang tới nỗi xót xa vì Quyết gần như không còn đóng góp cho đội tuyển quốc gia trong một thời gian dài.

Thể thao nói chung và bóng đá nói riêng đang phát triển từng ngày và "tuổi đời" cầu thủ thì ngày càng được nâng cao. Thế giới bóng đá đang chứng kiến những "ông già" tuổi băm thống trị làng túc cầu, 7 chủ nhân gần nhất của Quả bóng Vàng thế giới đều là những cầu thủ hơn 30 tuổi. Đó là Cristiano Ronaldo, Lionel Messi, Karim Benzema, Luka Modric... Mà chẳng cần tới châu Âu xa xôi, điều tương tự đã diễn ra với chính người hàng xóm Thái Lan. AFF Cup gần nhất, giải cầu thủ hay nhất thuộc về Theerathon Bunmathan (33 tuổi) còn giải Vua phá lưới trao cho Teerasil Dangda (35 tuổi).

Bóng đá Việt Nam thì hoàn toàn ngược lại. Rất nhiều ngôi sao chỉ tỏa sáng đến 27, 28 tuổi, nhiều tên tuổi khác thậm chí chạm ngưỡng ở mức U23.

Có rất nhiều nguyên nhân cho tình trạng ấy. Đó có thể đến từ tính chuyên nghiệp, từ động lực cầu thủ, từ dinh dưỡng, chăm sóc y tế... Nhưng tựu trung lại, tình trạng ấy làm ảnh hưởng đáng kể tới sức bền của nền bóng đá và luôn đẩy các đội tuyển vào cuộc khủng hoảng thế hệ. Lứa sau chưa kịp lớn thì lứa trước đã già, cầu thủ trẻ chưa kịp trưởng thành thì đã phải bước lên gánh trách nhiệm.

Trận Hải Phòng - Nam Định ít ngày trước, ngoài Xuân Trường, còn một thành viên khác của "Thế hệ Thường Châu" cũng đá chính là Phạm Đức Huy. Cả 2 đều chưa quá 30. Lần cuối cùng họ lên đội tuyển là lúc nào vậy?

Và còn đó nữa Công Phượng, Đình Trọng, Bùi Tiến Dũng (thủ môn), Phan Văn Đức...

Ngày vàng, nghĩ về Thế hệ vàng vừa mới đây là chỉ thấy một tiếng thở dài.