(Thethaovanhoa.vn) - LHP Quốc tế Toronto (TIFF) 2018 là năm tiêu biểu cho sự tăng trưởng số lượng phim về người bản địa Canada.

• LHP Toronto ‘lăng-xê’ nhiều phim đa dạng nội dung
• Giật giải cao nhất LHP Toronto, 'Room' rộng đường tới Oscar

Dù vậy, thật khó để ghi ra con số chính xác. Đó có thể là 3 hoặc 5 phim truyện cộng với 2 phim ngắn, tùy vào cách ta định nghĩa yếu tố bản địa là dựa trên nội dung hay sự tham gia của đạo diễn, nhà sản xuất hoặc các tiêu chí khác.

Điểm mặt các phim về người bản địa

Dù định nghĩa yếu tố bản địa theo cách nào, thật khó bỏ qua các dự án gắn với Tantoo Cardinal nổi tiếng, người tham gia 3 phim ở TIFF 2018, gồm The Grizzlies, Through Black Spruce và Falls Around Her, trong đó Falls Around Her là phim điện ảnh đầu tiên mà ngôi sao 68 tuổi thủ diễn vai chính.

Trong Fall Around Her, một bộ phim bí ẩn do Darlene Naponse đạo diễn và biên kịch, Tantoo Cardinal vào vai một nhạc sĩ nổi tiếng nhưng mang trong mình cảm giác khó trở về nhà, dùđã quyết định rời xa cuộc sống nhộn nhịp ở thành phố lớn.

Tina Keeper đóng vai người chị Betty trung thành của Cardinal trong Falls Around Her, nhưng lại có mối quan hệ khác với bà trong Through Black Spruce. Kể về một cô gái mất tích,phim do Don McKellar đạo diễn động tới các vấn đề lạm dụng và tội lỗi chưa được giải quyết, cả về gia đình và xã hội.

Through Black Spruce dựa trên cuốn tiểu thuyết của Joseph Boyden, được Keeper nhắm đưa vào sản xuất từ năm 2012. Sự hiện diện của bà trong phim đã làm giảm lo ngại về việc để một người da trắng kể câu chuyện của dân bản địa.

Tình huống tương tự đã xảy ra với bộ phim thứ ba của Cardinal tại TIFF, The Grizzlies. Đó là được một nhà làm phim không phải người bản địa đạo diễn. Đây là phim đầu tay của Miranda de Pencier, sinh ra ở Toronto.

Dựa trên câu chuyện có thật đầy cảm hứng, phim kể về một giáo viên lịch sử da trắng tên Russ (Ben Schnetzer), tới giảng dạy tại thị trấn Kugluktuk của Nunavut. Giải pháp của anh là lập ra một đội bóng vợt “lacrosse”, sử dụng môn thể thao quốc gia của Canada, do chính người bản địa nghĩ ra, nhằm nuôi dưỡng ý thức cộng đồng. Trong hành trình của mình, Russ phải chống lại những hoài nghi và chống đối từ một bộ phận cộng đồng, bao gồm cả lãnh đạo nhà trường Janace (Cardinal).

Tất nhiên, đây không phải phim được xây dựng theo kiểu thần tượng hóa nhân vật da trắng. Một nhóm sản xuất, trong đó có Stacey Aglok Macdonald, người đến từ Kugluktuk và từng chứng kiến câu chuyện có thật đằng sau The Grizzlies, đã giúp giữ vững tinh thần gắn vớingười bản địa của bộ phim.

Hai phim về người bản địa Canada khác tại TIFF 2018 được đạo diễn bởi các nhà làm phim bản địa là câu chuyện về quái vật rừng xanh Edge Of The Knife của Gwaai Edenshaw và Helen Haig-Brown; và Atanarjuat: The Fast Runner của Zacharias Kunuk, dựa trên truyền thuyết của người Inuit cổ đại ở miền Bắc.

Hai phim ngắn bản địa cũng được đạo diễn bởi các nhà làm phim bản địa và nhắc tới những tài liệu tham khảo về văn hóa xưa và nay làBiidaaban của Amanda Strong, phim hoạt hình về một người thay đổi hình dạng 10.000 năm tuổi; và Emptying The Tank của Caroline Monnet, một bức chân dung của võ sĩ Ashley Nichols.

Mục tiêu thực sự được ghi nhận vẫn ở phía trước

Năm phim truyện dài và hai phim ngắn nói trênđã cho thấy sự tiến bộ của các nhà làm phim và diễn viên bản địa nhưng vẫn chưa đạt được hiệu ứng đủ để tuyên bố “nhiệm vụ đã hoàn thành”.

Nhớ lại thời gian phim về người bản địa Smoke Signals chiến thắng tại LHP Sundance năm 1998 và được tuyên bố là yếu tố “thay đổi cuộc chơi”, Cardinal, cũng có tên trong dàn diễn viên phim đó đã chia sẻ: "Tôi không thấy Smoke Signals là bước đột phá lớn tới mức như họ từng tung hô nó thời gian đầu”.

Tuy nhiên, bà cảm thấy phim bản địa thực sự đang phát triển một cách nghiêm túc và cũng thấy biết ơn vì vẫn là một phần trong ngành.

Bạn diễn của Cardinal trong Through Black Spruce, Brandon Oakes,cũng đồng quan điểm. Xuất thân trong một gia đình công nhân đường sắt bên bờ sông St. Lawrence, Oakes lớn lên với mơ ước có một sự nghiệp diễn xuất như Cardinal, và các ngôi sao bản địa khác như Graham Greene và Gary Farmer.

Oakes đã làm việc với nhiều đạo diễn phi bản địa trong sự nghiệp, bao gồm loạt phim truyền hình Bad Blood và Arctic Air. Ông tin rằng các diễn viên và nhà làm phim bản địa hiện đã nhận được quyền lợi xứng đáng hơn trước đây.

"Tôi nghĩ rằng có một điểm đáng chú ý đã diễn ra: Đó là sự tôn trọng" - ông nói trên một phim trường ở Halifax - “Trong quá khứ, sự tôn trọng họ nhận được không thể bằng bây giờ. Ở hầu hết phim, các nhân vật người bản địa bị phỉ báng. Thỉnh thoảng có khác đi, nhưng cũng chỉ là một nhân vật cao tuổi hay một người hùng ẩn”.

Duy An (theo The Star)

LHP Toronto ‘lăng-xê’ nhiều phim đa dạng nội dung

LHP quốc tế Toronto 2016 đã chính thức mở màn, với danh sách trình chiếu gây chú ý với nhiều bộ phim mang tính đa đạng về nội dung.