(Thethaovanhoa.vn) - Hà Nội đã và đang trở thành nơi nuôi dưỡng, hội tụ, thúc đẩy sự sáng tạo. Người Hà Nội luôn linh hoạt, cởi mở, sẵn sàng đón nhận ý tưởng mới. Đây là nguồn lực quan trọng của Hà Nội trong kết nối quốc tế. Tuy nhiên, Hà Nội cần có thêm giải pháp phát huy tối đa tiềm năng sáng tạo, để hoạt động sáng tạo thực sự trở thành động lực phát triển.

'Thiết kế thương hiệu' cho Hà Nội bằng những sáng tạo văn hóa

Tại Giải Bùi Xuân Phái năm nay có một việc làm “Vì tình yêu Hà Nội” đã được đề cử. Đó là: Những nỗ lực xây dựng Hà Nội - Thành phố sáng tạo. Cuối tháng 10/2019, Hà Nội đã chính thức gia nhập Mạng lưới các Thành phố sáng tạo của UNESCO. Đây là kết quả của những nỗ lực không ngừng nghỉ của chính quyền và nhân dân Hà Nội, đặc biệt là lực lượng văn nghệ sĩ trí thức, trong việc thúc đẩy các hoạt động sáng tạo của thành phố trên nhiều lĩnh vực. Đây là động lực để Hà Nội tạo nên những thay đổi chiến lược trong 20 năm tới.

Trong khuôn khổ Liên hoan Sáng tạo & Thiết kế Việt Nam đang diễn ra tại Hà Nội, các chuyên gia, nhà quản lý đã bày tỏ quan điểm, sáng kiến liên quan tới vấn đề này.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông:
Sáng tạo có vai trò quan trọng đối với sự phát triển mọi mặt của đất nước

Trong những năm gần đây, chúng ta đã chứng kiến nhiều thay đổi lớn trong công tác xây dựng, triển khai chính sách về văn hóa, nghệ thuật và sáng tạo ở Việt Nam. Sau khi Nghị quyết số 33-NQ/TƯ ngày 14/6/2014 Hội nghị lần thứ IX, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về "Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước" được ban hành, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 với mục tiêu chung: Phát triển các ngành văn hóa, sáng tạo Việt Nam trở thành những ngành kinh tế quan trọng, đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế và giải quyết việc làm cho người dân; đồng thời đáp ứng được các nhu cầu về sáng tạo, hưởng thụ và tiêu dùng văn hóa của người dân trong nước; tiến tới xuất khẩu nhiều sản phẩm và dịch vụ sáng tạo có giá trị cao về kinh tế ra thị trường khu vực và thế giới; xác lập được thương hiệu sáng tạo của Việt Nam, góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam ra thế giới.

Những chuyển biến tích cực nêu trên nhằm tôn vinh và củng cố vai trò của văn hóa và sáng tạo đối với sự phát triển mọi mặt của đất nước; thể hiện rõ sự cam kết của Việt Nam trong việc thực hiện Công ước năm 2005 về Bảo vệ và phát huy sự đa dạng của các biểu đạt văn hóa và tính tích cực, chủ động của Việt Nam trong việc thích ứng với xu hướng phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế sáng tạo hiện nay trong khu vực và trên thế giới.

Chính vì vậy, các hoạt động thúc đẩy kết nối sáng tạo như Liên hoan Sáng tạo & Thiết kế Việt Nam 2020 sẽ nhanh chóng trở thành sự kiện có khả năng kết nối và huy động nguồn lực của nhiều tổ chức, cộng đồng và cá nhân sáng tạo trong một chuyển động chung, cùng với Chính phủ, các bộ, ngành liên quan và các tỉnh, thành phố hiện thực hóa các mục tiêu, kế hoạch hành động được đặt ra trong Chiến lược, từ đó tạo tác động tích cực và bền vững cho lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật và sáng tạo Việt Nam trong những năm tới.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hoài Sơn, Viện trưởng Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia Việt Nam:
Cần sự chung tay của người dân Thủ đô

Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia Việt Nam đã có nhiều nghiên cứu để đưa ra hướng phát triển cho văn hóa, nghệ thuật. Một trong những hướng nghiên cứu gần đây là tập trung cho các ngành công nghiệp văn hóa vì chúng tôi nhận thấy rằng các ngành công nghiệp văn hóa cần giữ vai trò then chốt cho sự phát triển bền vững của đất nước. Chính vì thế, yếu tố sáng tạo trong sự phát triển văn hóa là rất quan trọng.

Năm 2020 là một năm đặc biệt với toàn thế giới và Việt Nam, rất nhiều vấn đề chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Nhưng cũng chính từ dịch Covid-19 mà chúng ta thấy rõ hơn giá trị của nghệ thuật - nhân tố giúp mọi người có tinh thần tốt hơn, thái độ tích cực hơn với cuộc sống. Trong khó khăn, nghệ thuật cứu rỗi cộng đồng và làm nên điều tích cực cho cuộc sống hôm nay.

Thủ đô không chỉ là trung tâm chính trị, mà còn là trung tâm lớn về văn hóa của Việt Nam. Chính vì thế, việc Hà Nội trở thành Thành phố sáng tạo trong Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO là niềm tự hào của người Hà Nội. Trong chiến lược phát triển Thủ đô, Hà Nội cũng xem văn hóa là một trong những trụ cột để phát triển một cách bền vững và toàn diện trong thời gian tới. Tôi nghĩ rằng, đây là định hướng đúng đắn và phù hợp với bối cảnh của Thủ đô khi văn hóa vừa là mục tiêu vừa là động lực của mọi sự phát triển kinh tế - xã hội.

Chính vì lý do đó, việc lấy văn hóa, sáng tạo như một yếu tố then chốt không chỉ giúp tôn vinh niềm tự hào Thủ đô mà còn giúp chúng ta có định hướng cụ thể về phát triển Thủ đô trong những năm sắp tới. Để đạt được mục tiêu đó, còn rất nhiều điều phải làm, đặc biệt là cần có sự chung tay của lãnh đạo và toàn bộ người dân Hà Nội. Chúng ta thấy yếu tố sáng tạo là chất keo kết dính người dân Thủ đô, kết dính các chương trình phát triển Thủ đô và từ chất keo này có thể tạo ra sức mạnh, thế và lực mới cho sự phát triển Thủ đô. Hà Nội có rất nhiều di sản văn hóa, có thế mạnh về văn hóa đương đại, những yếu tố đó cần được kết nối để tạo ra sức mạnh mềm cho Thủ đô. Đó là điều không chỉ người dân Thủ đô mà cả người dân Việt Nam đều mong muốn.

Nhạc sĩ Thanh Bùi, nhà sáng lập Tổ chức Sáng tạo bền vững Colab Việt Nam:
Các bạn trẻ cần được định hướng và kết nối

Theo tôi, việc tiếp tục xây dựng nền tảng cho sáng tạo rất quan trọng trong thời điểm hiện nay. Nền tảng giáo dục cần được xây dựng tốt hơn, rõ ràng hơn, cụ thể hơn để chuẩn bị cho giới trẻ bước vào tương lai. Tổ chức Colab có mục tiêu kết nối bạn trẻ nắm vững cơ hội, thuyết phục phụ huynh hiểu những ngành nghề sáng tạo là gì, truyền cảm hứng và định hướng cho thế hệ tiếp theo rằng sáng tạo chính là tương lai.

Nhớ lại lúc mới 18 - 19 tuổi, tôi có nhiều ý tưởng, nhiều ước mơ nhưng thực sự không biết phải bắt đầu từ đâu, nên làm gì và làm như thế nào. Tôi lại ở Australia nên phải "tự mò" và cũng đã có lúc sai. Tự tìm kiếm cũng quan trọng, nhưng nếu mình được tiếp cận và định hướng sớm hơn thì thời gian tìm hiểu sẽ được rút ngắn lại. Bởi vậy, rất cần những hoạt động như Liên hoan Sáng tạo & Thiết kế Việt Nam 2020 để truyền cảm hứng, định hướng cho giới trẻ. Điều Việt Nam cần làm tốt hơn lúc này là làm sao để giới trẻ có đủ tự tin khi bước vào đời. Khi đó các em sẽ được trang bị kỹ năng, biết mình cần làm gì, thị trường cần gì, khoảng cách giữa học và làm sẽ được rút ngắn. Tôi mong các bậc làm cha, làm mẹ luôn ủng hộ con mình phát triển khả năng tư duy, năng lực sáng tạo, tự tin vào lựa chọn của mình.

• Tham vấn về sáng kiến: Hà Nội - Thủ đô sáng tạo
• Hà Nội - Thành phố sáng tạo: Nguồn lực nội sinh
• Tìm nguồn lực văn hóa trong chiến lược phát triển 'Thành phố sáng tạo' cho Hà Nội

Sự đồng thuận, cùng hành động của cộng đồng quan trọng lắm, vì một mình thì chỉ làm được bấy nhiêu thôi, nhưng khi cả cộng đồng có cùng suy nghĩ, nhịp đập giống nhau thì mình có thể đi xa được. Việt Nam là một đất nước giàu tiềm năng sáng tạo. Dịch Covid-19 là thách thức nhưng cũng mở ra cơ hội. Các bạn trẻ đừng sợ thử thách, đó là điều bình thường, phải biết cách vượt qua thách thức thì mới có thể thành công. Hãy dũng cảm sáng tạo!

Hương Trà