Ông chủ của 'À Ố Show': Tự hào tạo ra chương trình nghệ thuật kinh doanh tốt
(Thethaovanhoa.vn) - Chưa đầy 30 tuổi, Võ Thành Trung đã là chủ một tập đoàn truyền thông cỡ “bự” Square Group, sở hữu những dự án quảng cáo và tổ chức sự kiện thuộc hàng “khủng” với đối tác là các nhãn hàng, tập đoàn quốc tế lớn. Khi Trung chưa đầy 40 tuổi, Square Group có tên trong top những công ty tầm trung ở Việt Nam và gắn với dự án nghệ thuật khiến cho Việt Nam được nhắc đến ở thị trường nghệ thuật xiếc quốc tế.
Thành công bước đầu với À Ố Show, anh và các cộng sự của mình đang nhen nhóm những kế hoạch mới.
Với À Ố: Có con đường rõ ràng nhưng vẫn mò mẫm, hoang mang
* Sau 2 năm hoạt động, À Ố Show đã được mời lưu diễn 3 năm ở châu Âu, có lời mời từ Dubai, Mỹ, Úc còn Lune Entertainment được một số địa phương có ngành du lịch phát triển như Quảng Ninh, Nha Trang, Hội An, Phú Quốc… đánh tiếng mời hợp tác tạo ra các chương trình mới. Nhìn lại chặng đường đã qua, anh có thể nói gì?
- Tôi và các cộng sự của tôi đã trải qua một công việc rất khác biệt với công việc chúng tôi đã làm lâu nay. Thông thường việc đầu tư chỉ xê xích từ 2 - 5% nhưng với dự án này, con số xê xích là 200%. Từ lúc có ý tưởng và tiến hành bàn bạc để sản xuất À Ố, chúng tôi dự kiến ngân sách cho nó là 500 ngàn USD và một quy mô nhỏ, vận hành gọn. Vậy mà đến khi nó hoàn thành, số tiền đầu tư đã đội lên đến 1 triệu đô-la, làm cho ngân sách đầu tư của chúng tôi còn 0 đồng.
* Con số phát sinh gấp đôi ấy có khiến anh và cộng sự hoang mang?
- Chúng tôi không hoang mang nhưng đã tranh luận gay gắt bởi xét cho cùng thì đây là một sản phẩm, để giới thiệu được nó ra với công chúng thì không biết cần bao nhiêu cho đủ. Câu chuyện ở đây là đầu tư ở mức độ nào là phù hợp. Chúng tôi đã thấy ở con số đó sự lãng phí vào khoảng 10% vì những sai lầm. Nếu không tranh luận gay gắt để đặt ra những mức đầu tư thì con số đó sẽ còn đội lên nữa vì không ai biết cụ thể như thế nào là đúng.
* Một giai đoạn mò mẫm?
- Chúng tôi không mò mẫm về truyền thông hay về kỹ thuật mà mò mẫm ở chỗ lần đầu tiên mình là người bỏ vốn trực tiếp. Xưa nay chúng tôi toàn làm theo đặt hàng, có tài trợ. Đây là lần đầu tiên chúng tôi làm một sản phẩm mà sự đầu tư không khác gì nuôi một đứa con.
* Tại sao anh chọn việc khó này trong khi hoàn toàn có thể nhẹ nhõm chú tâm vào công việc của Square Group đang ăn nên làm ra và có vị trí đáng gờm trong làng truyền thông, quảng cáo?
- Ý tưởng vềÀ Ố xuất phát chính từ kinh doanh. Sau nhiều năm làm việc theo kiểu ghi nhận từ khách hàng, phục vụ theo khách hàng thì chúng tôi nghĩ Square nên có một sản phẩm riêng trên cơ sở năng lực của mình. Tôi đã tìm thấy cả một thị trường lớn nhưng đang trống trơn trong ngành du lịch. Ngành du lịch của chúng ta hiện đang chỉ chú trọng phục vụ khách ăn ở đi lại chứ ít quan tâm đến những vấn đề khác. Kể từ lúc bàn bạc đến khi chương trình ra với khán giả, tôi đã thấy rõ mình đang tạo ra một chương trình nghệ thuật có hiệu quả kinh doanh rất tốt. Sau 2 năm đã thu hồi được vốn và tiếp tục những bước đầu tư tiếp theo.
* Được biết mô hình hợp tác giữa nhà đầu tư và nhóm tác giả của À Ố không phải như các show biểu diễn thông thường (nhà đầu tư bỏ tiền thuê tác giả làm) mà chính nhóm tác giả cũng là những nhà đầu tư. Họ đầu tư ý tưởng, công sức và nhận thù lao khiêm tốn để rồi sau đó nhận tác quyền trong suốt quá trình tác phẩm được mang ra kinh doanh. Tại sao anh chọn mô hình này?
- Đây là một mô hình rất hiếm ở Việt Nam nhưng không hề xa lạ trên thế giới. Cá nhân tôi nhận định đó là một mô hình văn minh và phù hợp với xu hướng phát triển của thị trường nghệ thuật. Tôi đã thấy mô hình này được vận hành rất hiệu quả ở Sân khấu kịch IDECAF. Việc của những người nghệ sĩ là sáng tác, tạo ra tác phẩm, có người đầu tư để họ hiện thực hóa nó, sản xuất nó. Như thế sẽ khác hẳn với việc làm thuê hay mua đứt bán đoạn, bởi vì khi làm cho mình, họ sẽ tính cách đem tác phẩm đi khắp nơi để cho nó đời sống, từ đó tạo ra lợi nhuận. À Ố được mời đi Pháp và châu Âu lưu diễn trong thời gian tới đây cũng là do nhóm tác giả (Nhất Lý, Nguyễn Lân Maurice) tìm cách tiếp cận và giới thiệu vở diễn với Giám đốc Nhà hát Scene Nationale Senart.
* Là một đơn vị gạo cội trong ngành truyền thông, quảng cáo và đã thành công với những chiến dịch mang các nhãn hàng quốc tế tiếp cận với người dân địa phương nhưng anh lại thừa nhận À Ố chưa chinh phục được khán giả nhà. Với con mắt nhà nghề của anh, anh lý giải thế nào về sự “thất bại” này?
- Trong thị trường nghệ thuật dành cho du khách nước ngoài thì À Ố không có đối thủ nhưng ở phân khúc dành cho người Việt Nam thì nó phải cạnh tranh rất gay gắt. Thế giới thông tin giải trí cho người Việt là rất lớn với đủ các lĩnh vực như phim Hollywood, ca nhạc, truyền hình… trong khi thông tin về À Ố đến với khán giả Việt lại gắn với những cụm từ như “văn hóa truyền thống”. Đó chính là rào cản với khán giả Việt bởi họ đã chán ngán những sản phẩm có gắn với cái mác “văn hóa truyền thống” rồi. Đây cũng là hậu quả của việc “truyền” mà chưa “thông”. Chúng tôi biết rằng để khán giả Việt có thể tiếp cận và tìm hiểu À Ố với tư cách một mô hình nghệ thuật mới sử dụng chất liệu dân gian nói chuyện đương đại và gỡ bỏ được định kiến về văn hóa dân gian trong họ, chúng tôi cần phải làm một chiến dịch truyền thông riêng. Tuy nhiên hiện tại chúng tôi chưa tập trung được cho việc này vì còn nhiều việc phải hoàn thành.
* Anh nghĩ sao về ý kiến cho rằng giá vé là một rào cản?
- Chúng tôi sẵn sàng dành mỗi ngày một suất diễn cho riêng khán giả Việt với mức giá thấp hơn hẳn từ 40 - 50% mức vé đang bán cho du khách hiện nay và chúng tôi chắc chắn sẽ làm như vậy trong thời gian không xa.
Từng lỗ vốn khi làm show ca nhạc
* Nhắc đến cá nhân anh và Square Group, nhiều người có liên quan đến ngành truyền thông, quảng cáo còn nhớ tới những chương trình sự kiện lớn gắn với các ngôi sao quốc tế (như Bi Rain) ở thời kỳ mà event còn chưa phải là khái niệm được phổ biến như hiện nay. Điều gì khiến một kiến trúc sư như anh chưa làm gì ghi dấu trong lĩnh vực kiến trúc đã nổi danh ngay ở lĩnh vực tổ chức sự kiện?
- Tốt nghiệp Khoa Kiến trúc Trường ĐH Kiến trúc TP.HCM xong tôi cũng làm việc trong lĩnh vực thiết kế nội thất mấy năm. Công ty tôi lúc đó, một công ty của Singapore, thì kinh doanh nhiều mảng, trong đó có tổ chức sự kiện. Tôi thấy đây là công việc đầy hứng thú nên đã thử và say mê luôn, đem những kiến thức có ích từ ngành kiến trúc để phục vụ công việc mới này. Thời kỳ đó tôi học được rất nhiều từ những đối tác nước ngoài, chủ yếu là Hàn Quốc, Nhật Bản. Trong khi ở mình cái gì cũng còn mới mẻ thì ở nước họ, mọi thứ đã thành công nghệ. Nhất là Hàn Quốc. So với thế giới, họ cũng đi sau nhưng đi rất nhanh và phát triển ngang tầm với thế giới.
* Thời kỳ Square còn là cái tên mới mẻ thì hình như anh cũng đã chạm vào công việc tổ chức chương trình biểu diễn…
- Tôi và Square đã thực hiện chương trình Mỹ Linh Tour 06 biểu diễn ở Hà Nội và TP.HCM và… lỗ vốn. Square đã làm gần như từ A - Z, từ xin tài trợ, truyền thông, sản xuất chương trình đến bán vé. Đó là một chương trình tốt, dù có số tài trợ khá lớn ở thời điểm bấy giờ, 90 ngàn USD nhưng sau chương trình, tôi và chị Mỹ Linh đã chia nhau số lỗ 20 ngàn USD, mỗi người chịu 10 ngàn (cười). Lúc đó mình cũng hơi nhát, nếu mạnh dạn làm thêm một đêm ở Nhà hát Hòa Bình nữa thì có lẽ sẽ không lỗ vì vé phát hành 2 đêm ở Cung Việt Xô Hà Nội và 1 đêm ở Nhà hát Hòa Bình TP.HCM đều bán hết sạch.
* Và anh đã “nghỉ chơi” hẳn với các show ca nhạc?
- Cũng không hẳn thế. Năm 2008 chúng tôi đã có kế hoạch làm live show riêng của ca sĩ Hồ Ngọc Hà theo đề nghị của nhạc sĩ Đức Trí. Nhưng việc này đã không diễn ra vì công ty quản lý của Hồ Ngọc Hà lúc đó không có nguồn tài chính cho show còn tài trợ thì không tốt.
* Show diễn của Mỹ Linh có bao giờ là tiền đề cho À Ố sau này?
- Có lẽ không. Khi làm chương trình đó, tôi vẫn đặt mình trong vị thế người làm sự kiện. Nhưng từ chương trình này, tôi có những mối quen biết với nhiều người làm nghệ thuật.
* Cảm ơn anh.
Cùng các cộng sự của mình ở Lune Entertainment, một công ty con thuộc Square Group, Võ Thành Trung đã tạo nên vở kịch xiếc À Ố Show. Đây là vở diễn kết hợp nhiều loại hình nghệ thuật sân khấu như xiếc, kịch câm, tuồng cổ, múa, hò vè hát lý, đờn ca tài tử, vọng cổ, hip hop… với nhau bằng nhiều thủ pháp nghệ thuật. Thông qua nghệ thuật xiếc, với đạo cụ chủ yếu là cây tre và chiếc thúng làm từ tre nứa, các nghệ sĩ liên tục biến hóa, sáng tạo, dẫn người xem dạo qua các vùng quê miền Nam Việt Nam. Đây là tác phẩm của nhóm tác giả: đạo diễn Tuấn Lê, đạo diễn âm nhạc Nguyễn Nhất Lý, chỉ đạo nghệ thuật Nguyễn Lân Maurice và biên đạo múa Nguyễn Tấn Lộc. Vở diễn đã có tên trong top những chương trình biểu diễn hấp dẫn nhất ở TP.HCM của bảng xếp hạng do TripAdvisor lập ra, trở thành show diễn hầu hết các đơn vị lữ hành đưa vào lịch trình cho khách nước ngoài khi đến Sài Gòn du lịch và nằm trong tầm ngắm của bất cứ vị khách lẻ nào đến Sài Gòn du lịch. Võ Thành Trung và ông Jean-Michel Puiffe - Giám đốc Nhà hát Scene Nationale Senart tại buổi họp báo công bố kế hoạch lưu diễn 3 năm của À Ố Show ở Pháp và châu Âu |
Dương Vân Anh (thực hiện)
Thể thao & Văn hóa Cuối tuần