Vừa qua, NSND Bạch Tuyết bất ngờ ra mắt sản phẩm âm nhạc kết hợp cùng rapper Wowy mang tên Tia sáng cuối cùng trên kênh cá nhân của nữ nghệ sĩ "Cải lương chi bảo" với 261 nghìn người đăng ký.

1. Dù là một nghệ sĩ gạo cội của nghệ thuật truyền thống dân tộc nói chung, sân khấu cải lương nói riêng nhưng NSND Bạch Tuyết luôn có khuynh hướng chủ động với cái mới, chủ động vào cuộc, chủ động với cuộc chơi của mình, với thời đại theo cách riêng. Vì thế nữ nghệ sĩ đã có nhiều sản phẩm hợp tác với các nghệ sĩ trẻ tạo nên những ấn tượng, làm cho đời sống nghệ thuật thêm phong phú.

Tròn 1 năm trước, tháng 6/2022, nữ nghệ sĩ gạo cội kết hợp cùng các nam nghệ sĩ trẻ đang được yêu thích như Hứa Kim Tuyền, Hoàng Dũng và 14 Casper ra mắt sản phẩm Về nghe mẹ ru. Sản phẩm gần như chinh phục khán giả, kể cả những người trong nghề, ngay từ khi mới xuất hiện và tới nay đạt gần 19 triệu lượt xem.

Không chỉ vậy, trước đó, NSND Bạch Tuyết còn tạo được sự hứng thú đặc biệt cho rất nhiều khán giả, nhất là khán giả trẻ, khi thường xuyên ủng hộ dòng chảy âm nhạc đại chúng của giới trẻ bằng cách hưởng ứng các sản phẩm âm nhạc mới theo cách rất riêng.

Cách riêng của Bạch Tuyết là chọn những bài nhạc trẻ đang được yêu thích, ra các phiên bản vọng cổ hoặc tân cổ. Cách cover của bà không phải để trở thành một dị biệt, gây tiếng cười mà nó được làm theo tâm thế một tác phẩm nghiêm túc, coi trọng tác phẩm gốc, và cá nhân người viết coi việc ra bản cover như cổ vũ khích lệ nghệ sĩ trẻ.

Giống như phiên bản tân cổ Ông bà anh thời Cô vy (6/2020) rồi nhiều bản hit nhạc trẻ khác như: Em gái mưa phiên bản vọng cổ (2017), tân cổ Lạc trôi (2017) Người lạ ơi (version bolero và vọng cổ, 2018), Mang tiền về cho mẹ (version vọng cổ, 2022)…

Không phủ nhận, việc cover những tác phẩm hit cũng là một cách để tên tuổi nghệ sĩ tạo thêm sự chú trong phân khúc khán giả trẻ, nhưng với trường hợp NSND Bạch Tuyết thì ý nghĩa của nó còn cao hơn mục đích này. Nhìn vào các tác phẩm chọn cover và thời gian phát hành mới thấy NSND Bạch Tuyết vẫn tràn đầy năng lượng nghệ thuật, thấy một trái tim tươi trẻ cùng sự khích lệ của bà với các nghệ sĩ trẻ hiện nay.

2. Lần này Tia sáng cuối cùng không phải một sản phẩm cover, cũng không đơn thuần là một ca khúc kết hợp cải lương và rap như sản phẩm ra mắt trước đó 1 năm. Tia sáng cuối cùng là sự kết hợp giữa âm nhạc của giới trẻ, rap, ca cổ, nhạc cụ truyền thống dân tộc. Không đơn thuần là một sản phẩm âm nhạc đại chúng, Tia sáng cuối cùng là một tác phẩm thể nghiệm.

"Rap kết hợp với cải lương nhưng kết hợp trên nền tiết tấu và với một "nhát cắt" của điệu thức Oán thì đây được xem như là một "tia sáng" cải cách trên tinh thần tự do và tôn trọng tính trật tự của tự do của 2 loại hình nghệ thuật mở này" - NSND Bạch Tuyết chia sẻ khi giới thiệu tác phẩm.

Trong Tia sáng cuối cùng, bên cạnh 2 nghệ sĩ chính là NSND Bạch Tuyết và rapper Wowy, vừa trong vai trò ca sĩ thể hiện, vừa là đồng tác giả, sản phẩm còn có sự góp mặt của danh cầm, đồng thời cũng là nhà sản xuất uy tín hàng đầu của nghệ thuật ca cổ - NSND Thanh Hải và nhà sản xuất âm nhạc, nhạc sĩ Phạm Hải Âu.

Về phong cách âm nhạc, có thể xếp Tia sáng cuối cùng được làm theo kiểu nhạc epic. Đây là một loại nhạc rất mới ở nước ta, tạm hiểu là một loại nhạc truyền cảm hứng, với những giai điệu luôn tạo sự phấn khích, hứng khởi. Nhà soạn nhạc khi thực hiện những bản nhạc này có thể khai thác các chất liệu âm nhạc, kể cả nhạc giao hưởng và dàn hợp xướng.

Phần âm thanh của sản phẩm khá thú vị và hiệu quả. Nó là những âm thanh tự tạo nên, là âm thanh thật, hay còn gọi là âm thanh analog. Nói một cách đơn giản, Tia sáng cuối cùng là một bài rap trên nền nhạc analog theo phong cách epic.

Nếu nghe toàn bộ, có vẻ như tác phẩm hơi nhiều chi tiết như nhóm bè, âm hưởng thính phòng, rap, một chút hơi cổ nhạc… Dẫu thế, trung tâm của tác phẩm vẫn là rap, qua phần thể hiện của rapper Wowy. Phần xuất hiện của NSND Bạch Tuyết dường như chưa thực sự nổi bật. Có thể đây là một chủ ý của nữ nghệ sĩ.

Câu hát "Xừ cống xê xang, xang xê xừ cống xê xang/ Mì sí la sol, sol la mì sí la sol" mang hàm ý là sự giao lưu, mối tương đồng nhưng vẫn riêng biệt giữa cổ nhạc dân tộc với tân nhạc từ phương Tây. Riêng người viết lại có cảm nghĩ rằng, câu hát này để NSND Bạch Tuyết hát thì hơi phí. Nó giữ vai trò như một câu kết nối và phù hợp với nhóm hát phụ họa hơn.

Việc tác phẩm được khai thác chất liệu âm nhạc như vậy để tạo nên tiết nhịp nhanh với những chuyển động và sự hứng khởi, có vẻ cũng là một sự nỗ lực và khẳng định sự đồng hành của nữ nghệ sĩ với giới trẻ. Bởi có thể vẫn là rap, nhưng nếu tiếp cận theo kiểu nhẹ nhàng hơn sẽ phù hợp hơn với NSND Bạch Tuyết. Dẫu thế, nữ nghệ sĩ vẫn thể hiện tròn vai, và điều này còn cho thấy sức sáng tạo, nhiệt huyết và muốn khám phá cái mới vẫn còn cháy bỏng.

Tất nhiên những suy nghĩ trên đây chỉ là cảm nhận cá nhân của người viết. Đối với tác phẩm thể nghiệm, các nghệ sĩ tham gia sáng tạo hoàn toàn có thể khai thác những gì mình cảm thấy hứng thú. Người tiếp cận có nhiều cách khác nhau, những góp ý thậm chí cả những phản bác cũng đều cho thấy sức hút của sản phẩm. Và đó là một thành công với tác phẩm.

3. Trên thực tế, Tia sáng cuối cùng tạo được sự quan tâm của công chúng trẻ, thu hút tới hàng nghìn bình luận. Cũng có ý kiến cho rằng tác phẩm ít có tính đại chúng. "Một số bạn hiện tại nghe chưa hiểu. Có thể nhiều năm sau vô tình xem lại MV lại thấy rất hiểu và thấm", tài khoản @TanTran-gp7fj chia sẻ.

"Con nghe và thích lắc lư cả ngày cô ạ" -TK@annguyen-kx1eh bộc bạch - "Khi nghệ thuật truyền thống kết duyên với âm nhạc hiện đại tạo thành bản nhạc độc đáo, vừa có chất xám của nghệ thuật truyền thống, vừa có chất rộn ràng của ráp đường phố, tạo nên phong cách rất riêng và tạo ra sự đột phá vươn lên tầm cao mới".

"Tưởng như hoang đường nhưng lại là thật, tưởng chừng mâu thuẫn nhưng rap và âm nhạc truyền thống lại giao thoa và quấn quýt nhau tạo ra một hiệu ứng độc lạ cực kỳ cuốn hút, bắt tai. Một sự sáng tạo, tư duy, ý tưởng cao siêu, một sợi dây kết nối những người yêu nhạc hiện đại với những giá trị âm nhạc truyền thống cần bảo tồn" - TK@ybinhlam2724 chia sẻ.

Sự ra đời tác phẩm này còn mang lại nhiều niềm vui cho chính những nghệ sĩ trẻ có tham gia trong ê-kíp, như trường hợp của TK@tungcrazymonkey: "Con rất tự hào vì đã góp chút sức mình vào dự án tuyệt vời này cô ạ" và "Như cô đã nói trong họp báo, "tia sáng" này là tia sáng từ "hộp quẹt", để thắp lên một ngọn đuốc sẽ cháy mãi! Con rất thích tư duy tượng hình của cô".

Tất nhiên, vui nhất là Wowy. Anh để lại nhiều bình luận, kể từ việc mời mọi người thưởng thức cho đến vui mừng khi tác phẩm đạt được những cái mốc về lượng tiếp cận. Wowy cho rằng: "NSND, Tiến sĩ Bạch Tuyết là cây đại thụ thông thái, đầy sức sáng tạo, vượt thời gian của âm nhạc Việt Nam. Cô là ước mơ của cá nhân Wowy khi ở độ tuổi 80 nhưng vẫn có thể sống với đam mê âm nhạc, không ngừng thể nghiệm cách tân tươi mới. Cô đã vượt qua bao giai đoạn của âm nhạc, từ những tuồng cải lương dài hàng tiếng đồng hồ, cho tới thời hiện đại với video short chỉ vỏn vẹn 60s trên các nền tảng mạng xã hội, cô vẫn đứng đó trải nghiệm". Vì vậy, nam rapper khẳng định "thật sự vinh hạnh khi được cô cảm nhận tần số âm nhạc và được đồng hành trong hành trình này cùng cô".

Những cống hiến không ngừng nghỉ của NSND Bạch Tuyết không chỉ mang những giá trị nghệ thuật mà còn mang lại nguồn cảm hứng tích cực cho giới trẻ hiểu. Qua cống hiến của nghệ sĩ, thế hệ nghệ sĩ trẻ cảm thấy yêu và có trách nhiệm với sáng tạo nghệ thuật và với những giá trị truyền thống dân tộc.