Năm 2001, khi nhiều VĐV trượt băng hiện nay còn chưa ra đời, Deanna Stellato-Dudek quyết định giải nghệ vì chấn thương và kiệt sức. 23 năm sau, người phụ nữ 40 tuổi lại bước lên ngôi vô địch thế giới. 

Deanna Stellato-Dudek sinh ngày 22/6/1983, hơn đối tác thi đấu cùng cô là Maxime Deschamps 8 tuổi. Sau khi đánh bại một loạt các VĐV có số tuổi chỉ bằng nửa mình, cô đã trở thành nhà quán quân cao tuổi nhất trong lịch sử giải vô địch trượt băng thế giới. Đáng kinh ngạc hơn, Deanna đã lập kỳ tích này ở nội dung đôi - một nội dung nguy hiểm mà ở đó các VĐV không khác gì bị ném trên sân băng, được nâng lên trên đầu đối tác chỉ bằng một tay và bị ném lên cao đến 3 mét, và tất cả diễn ra trong khi quay quanh nhiều lần.

Màn tái xuất khó tin

Deanna cho biết cô hy vọng chiến thắng lịch sử này sẽ truyền cảm hứng cho mọi người, kể cả những người không trượt băng, những người có thể nghĩ rằng đã quá muộn để theo đuổi và đạt được mục tiêu. "Tôi hy vọng điều này sẽ khích lệ mọi người không dừng lại trước khi họ đạt được tiềm năng của mình", Deanna nói với các phóng viên. "Và tôi hy vọng điều này sẽ lan rộng vào các lĩnh vực khác, không chỉ trong thể thao, mà còn trong các lĩnh vực khác của cuộc sống, như công việc và sự nghiệp chuyên nghiệp".

Trong một môn thể thao đầy kỹ năng nguy hiểm và chấn thương không thương tiếc, các VĐV trượt băng thường nghỉ hưu khi đến tuổi 20. Đó chính là điều mà Deanna đã làm, thậm chí còn sớm hơn. Cô từng có một sự nghiệp ấn tượng khi còn là VĐV trượt băng đơn, vô địch Grand Prix trẻ quốc tế 1999-2000 và giành HCB tại Giải vô địch trẻ thế giới 2000.

Nhưng Deanna đã phải chịu một loạt chấn thương, bao gồm gãy mắt cá chân trái, rách dây chằng ở mắt cá chân phải và một chấn thương háng. Vì vậy cô đã nghỉ hưu vào năm 2001, khi mới hơn 17 tuổi. Trong 16 năm tiếp theo, Deanna sống một cuộc sống bình thường của một người trưởng thành. Cô trở thành một chuyên gia làm đẹp và kết hôn. Không còn những cú nhảy xoay ba vòng trên không đầy nguy hiểm.

Nhưng cảm giác của công việc chưa hoàn thành dường như vẫn ám ảnh Deanna. Làm sao nếu cô từ bỏ môn thể thao quá sớm? Làm sao nếu cô còn nhiều điều để hoàn thành trong trượt băng? Và thế là cô đã mang giày trượt cũ và thử làm điều không thể - học cách trở thành một VĐV trượt băng đôi ở tuổi 30 và quay trở lại sân đấu chuyên nghiệp.

Trong khi trượt băng đơn thường yêu cầu sức bền lớn để thực hiện những nhảy xoay 3 hoặc 4 vòng thì trượt băng đôi đi kèm với những nguy hiểm riêng của nó. VĐV nữ trượt băng đôi phải có sức mạnh để ổn định bản thân ở cao trên không và đủ kiểm soát để hạ cánh các cú nhảy ba lần mạnh mẽ trên không. Việc không thực hiện được cả hai động tác có thể kết thúc trong tai họa.

Tự hào vì lớn tuổi

Và rồi là thách thức của việc tìm một đối tác ăn ý. Năm 2016, Deanna đã chuyển từ Chicago sang Florida để bắt đầu thi đấu đôi cùng Nathan Bartholomay, một tuyển thủ từng dự Olympic mùa đông 2014 tìm kiếm đối tác mới. Họ đã giành hai huy chương đồng quốc gia, khi chấn thương của Bartholomay kết thúc màn hợp tác này vào năm 2019.

Trao đổi với Beverley Smith, nhà báo chuyên mảng trượt băng nghệ thuật của The Globe and Mail, Deanna tiết lộ rằng cô từng gọi điện cho tất cả các HLV mà mình từng gặp trong suốt cuộc đời để xem họ có ai sẵn sàng làm đối tác tiềm năng với mình hay không. Hành trình này đã đưa Deanna đến Canada và Maxime Deschamps, một người Quebec kém cô 8 tuổi. Anh ta cũng đã có một sự nghiệp trẻ thành công và đã mở lòng về những thách thức cá nhân của mình, bao gồm việc sống chung với hội chứng Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD).

Deanna một lần nữa chuyển từ Chicago tới Montreal để trượt băng với đối tác mới của cô. Quyết định táo bạo, nhưng cũng không kém phần rủi ro ấy giờ đã cho thành quả. Ở tuổi 40 và 32, họ đang là những nhà vô địch thế giới theo cách khó tin nhất.

Việc trở thành VĐV nữ vô địch thế giới lớn tuổi nhất "không phải là điều mà tôi từng dự kiến khi quay lại trượt băng", Deanna chia sẻ. "Nhưng tôi biết rằng nếu tôi muốn hoàn thành giấc mơ của mình, có điều không thể tránh khỏi là tôi lớn tuổi nhất ở mọi giải đấu. Đó là điều tôi rất đỗi tự hào. Hy vọng rằng rất nhiều VĐV sẽ thi đấu lâu hơn".

Mục tiêu là Thế vận hội 2026

Deanna chưa dừng lại. Mục tiêu lớn tiếp theo của cô là tham dự Thế vận hội mùa đông 2026 ở tuổi 42, và kỷ lục có thể bị phá vỡ một lần nữa.

Nhưng trước hết, Deanna cần trở thành công dân Canada. Khi cô và Deschamps hợp tác lần đầu vài năm trước, họ quyết định đại diện cho Canada thay vì Mỹ. Lý do: Việc Deanna có quốc tịch Canada sẽ nhanh hơn việc Deschamps có được quốc tịch Mỹ. "Tôi đang làm tất cả những gì tôi có thể để khiến bản thân trở nên hấp dẫn hơn đối với Canada", Deane cười khi chia sẻ với NBC Sports.

Yêu cầu về quốc tịch khiến Thế vận hội 2022 là bất khả thi với cặp đôi này. Vì thế, "mục tiêu của tôi luôn là Thế vận hội 2026, nếu cơ thể tôi có thể trụ đến lúc ấy", Stellato-Dudek nói với Smith vào năm 2020. "Tôi đã quá già để làm điều này, vì vậy tôi cũng có thể quá già trong 6 năm nữa. Vậy khác biệt là gì?".

Nhiệm vụ của Deanna sẽ không hề dễ dàng. Cô thường phải trải qua hai đến ba giờ tập luyện thể chất mỗi đêm để chuẩn bị cho cơ thể 40 tuổi của mình cho buổi tập vào ngày hôm sau. Nhưng sự quyết tâm rõ ràng và cách tiếp cận ham muốn mỗi ngày khiến không ai nghi ngờ về viễn cảnh cô có thể sẵn sàng cho Thế vận hội kế tiếp.

"Cô ấy là một chiến binh", Deschamps chia sẻ về đối tác của mình. "Đối với cô ấy, mỗi ngày đều là Thế vận hội".

Phương Chi