Dù không hút thuốc, uống rượu hay bị huyết áp cao, tiểu đường nhưng anh Lưu (37 tuổi, Trung Quốc) vẫn bị đột quỵ nhẹ với biểu hiện tay phải yếu sức, co quắp.

Vào lúc 8 giờ sáng hôm xảy ra sự việc, anh Lưu đang chuẩn bị rời khỏi nhà để đi làm, bàn tay phải định đóng cửa thì đột nhiên không thể điều khiển được, các ngón tay của anh đã co quắp lại và không có chút sức lực nào.

Anh Lưu không còn lựa chọn nào khác ngoài việc trở về nhà nghỉ ngơi, anh đi lại bình thường và không có các triệu chứng thể chất bất thường nào khác. Không đau đầu, chóng mặt, mờ mắt, quay cuồng, ù tai, giảm thính lực. Không buồn nôn, không nôn, không mất ngôn ngữ và tiết nước bọt, không sặc và ho sau khi ăn, không co giật tay chân, bất tỉnh và đại tiện không tự chủ. Không tức ngực, khó thở, đánh trống ngực...

Nhưng dù đã nghỉ ngơi khoảng 2 giờ, nhưng tình trạng yếu sức ở tay phải của anh Lưu vẫn tiếp diễn mà không cải thiện! Anh nghi mình bị đột quỵ nên gọi cấp cứu, tại bệnh viện, bác sĩ kiểm tra thấy huyết áp của anh là 121/86mmHg, đường huyết bình thường, không có bất thường rõ ràng trên CT não và điện tâm đồ. Hỏi bệnh sử, được biết, trước đây anh Lưu không bị "3 cao" (đường huyết cao, mỡ máu cao và axit trong nước tiểu cao), cũng không có thói quen hút thuốc uống rượu, nhưng gần đây hay phải làm những công việc nặng nhọc nên rất mệt mỏi.

Ảnh minh họa: Zhihu

Bác sĩ chẩn đoán anh Lưu bị nhồi máu não cấp dựa trên các triệu chứng, do thời gian khởi phát trong vòng 3,5 giờ nên bác sĩ đã tiêm thuốc tiêu sợi huyết vào tĩnh mạch để mở các mạch máu bị tắc.

Trong quá trình điều trị bằng thuốc, các y tá thường xuyên theo dõi huyết áp của anh Lưu để quan sát xem có chảy máu hay không, may mắn là tất cả các chỉ số đều bình thường. Giải thích cho hiện tượng co quắp, yếu sức ở tay phải của anh Lưu, bác sĩ cho biết vì mỗi bên não chi phối các chi ở bên đối diện, nên hiện tượng của anh Lưu là do tổn thương ở não trái.

Các kết quả xét nghiệm của anh Lưu cho thấy chức năng gan thận và các chỉ số khác đều bình thường. Điểm bất thường duy nhất là chất béo trung tính cao, nồng độ lipoprotein tỷ trọng tương đối cao 3,28mmol/l (khoảng bình thường là 0-3,36mmol/l). Điều này là bởi thể trạng của anh Lưu hơi mập, hơn nữa anh ấy thường bận rộn với công việc, không có thời gian tập thể dục nên lúc nào cũng trong tình trạng thừa cân.

Mặc dù không bị huyết áp cao, không có lượng đường trong máu cao, không có thói quen hút thuốc và uống rượu, nhưng mỡ máu cao mới là căn nguyên khiến anh Lưu bị nhồi máu não cấp tính!

Mỡ máu cao làm tăng nguy cơ đột quỵ

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nồng độ triglyceride huyết tương (mỡ máu) lúc đói tăng cao sẽ mang lại gánh nặng bệnh tim mạch do xơ vữa động mạch (ASCVD) và các biến cố bất lợi như nhồi máu cơ tim và đột quỵ. 

Tỷ lệ mắc bệnh mỡ máu cao có liên quan mật thiết đến lối sống của con người hiện nay, các yếu tố gây bệnh cụ thể bao gồm chế độ ăn nhiều chất béo, nghiện rượu, béo phì, tiểu đường, chất kích thích, suy giáp và cường chức năng vỏ thượng thận.

Ảnh minh họa: NDTV

Đối với triglyceride cao, can thiệp không dùng thuốc là phương pháp điều trị đầu tiên, chẳng hạn như giảm cân ở bệnh nhân béo phì, tập thể dục nhịp điệu, tránh ăn đường đậm đặc, uống nước hợp lý và cải thiện kiểm soát đường huyết ở bệnh nhân đái tháo đường, tăng triglyceride máu vừa phải; Tập trung vào việc "ăn ít hơn" để giảm cân, đồng thời giảm lượng carbohydrate đơn giản nạp vào, đặc biệt là thực phẩm có hàm lượng đường huyết cao và đường fructose cao. Nếu mức chất béo trung tính lớn hơn 5,56mmol/l, cần phải bắt đầu điều trị bằng thuốc hạ chất béo trung tính ngay lập tức.

Nên thay đổi loại chất béo trong chế độ ăn, tức là chất béo bão hòa so với chất béo không bão hòa đa và chất béo không bão hòa đơn. Đối với những người bị tăng triglyceride máu nên có trọng lượng cơ thể trên mức lý tưởng, cần có chế độ ăn ít calo và tập thể dục nhịp điệu từ trung bình đến mạnh thường xuyên và ăn cá giàu axit béo omega-3.

Tóm lại, trường hợp của anh Lưu nhắc nhở chúng ta rằng không nên cẩu thả khi khám sức khỏe phát hiện chỉ số triglyceride cao, đồng thời phải đề phòng khả năng mắc các bệnh tim mạch và mạch máu não do chỉ số này tăng cao! Đồng thời, nó nhắc nhở chúng ta rằng thừa cân có thể đồng nghĩa với việc sức khỏe đang gặp khủng hoảng, chúng ta phải hành động ngay để thay đổi lối sống, tránh rơi vào các tình trạng nguy hiểm như nhồi máu não.