Nghi lễ dựng cây Nêu ngày Tết, gói bánh tét tại Đại Nội Huế
(Thethaovanhoa.vn) - Sáng 8/2, tức 23 tháng Chạp năm Đinh Dậu, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế tổ chức trọng thể nghi lễ Thướng Tiêu (dựng cây Nêu) tại Thế Miếu, Đại Nội Huế. Đây là một hoạt động nhằm tái hiện nghi lễ xưa của dân tộc Việt Nam nói chung, triều đình nhà Nguyễn nói riêng, tạo điểm nhấn trong chuỗi hoạt động văn hóa, du lịch mừng Xuân Mậu Tuất 2018, thu hút sự quam tâm của đông đảo công chúng và khách du lịch.
Nêu được dựng trong Đại Nội Huế là một cây tre già dài 15m, do các lính vệ vác cùng đội nghi thức và ban lễ nhạc cung đình đảm trách. Nêu được rước từ cửa Hiển Nhơn đi qua phía sau điện Thái Hòa, tiến về Thế Miếu (nơi thờ các vị vua triều Nguyễn) trong âm thanh của các bài nhạc lễ cung đình xưa.
Tại Thế Miếu, hương án được soạn bày với các lễ phẩm cùng đoàn bồi tự và đội đại nhạc đã sẵn sàng. Các nghi thức dựng Nêu lần lượt gồm lễ bái, nghinh thần, khánh hạ được cử hành trong âm thanh trang nghiêm của Nhã nhạc cung đình. Tiếp đó, các lính vác Nêu tiến hành dựng Nêu lên, báo hiệu ngày Tết đã đến trong hoàng cung. Nét đặc biệt của lễ dựng Nêu tại Hoàng cung Huế là luôn gắn liền với đại nhạc, tiểu nhạc (Âm nhạc cung đình Việt Nam) và với các nghi thức rất trang trọng.
Khi cây Nêu được dựng lên, đầu ngọn Nêu bao giờ cũng có treo ấn tín, văn phòng tư bảo, biểu trưng của việc phong ấn để triều đình nghỉ ngơi (từ 23 tháng Chạp đến mồng 7 tháng Giêng). Dưới triều Nguyễn, khi thấy trong cung dựng cây Nêu, toàn thể nhân dân theo đó đồng loạt dựng Nêu và bắt đầu đón Tết.
Tục dựng Nêu ngày Tết là một trong những phong tục văn hóa không chỉ của riêng Việt Nam mà của rất nhiều nước Á Đông. Tuy nhiên, đối với người Việt Nam, tục lệ này đã trở thành một nét văn hóa tốt đẹp, mang đậm bản sắc dân tộc và tồn tại từ hàng ngàn năm nay.
Cùng thời gian với Lễ dựng Nêu, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế còn tổ chức chương trình "Hương xưa bánh tét" với ý nghĩa là một khởi động đầu năm với những trải nghiệm về hương sắc Tết cũ qua những sắc màu truyền thống. Chương trình "Hương xưa bánh Tết" bao gồm các âm điệu ca Huế; các trò chơi cung đình và dân gian (đổ xăm hường và bài vụ); trình diễn thư pháp tặng chữ, đặc biệt là hội thi gói bánh chưng, bánh tét... có sức gợi về cái Tết cổ truyền của dân tộc.
Trong không gian tràn ngập sắc xuân với các loại trang phục truyền thống, những đôi câu đối thắm, những sắc hoa xuân, du khách có cơ hội trải nghiệm qua những hình bóng của nếp xưa xứ Huế, nhất là không khí gói bánh chưng, bánh tét cùng những niêu bánh chưng nghi ngút, đượm nồng hương vị Tết trong âm hưởng của điệu chầu văn: À...à...ơi... Điềm lành vươn tới mây xanh/Hương xưa Tết cũ tụ miền Kinh đô/Cây nêu xanh dáng đợi chờ/Gió mây bầu bạn bây giờ thêm xuân/Sắc hương ngày Tết thêm gần/Đôi câu đối đỏ sáng dần mực xưa/Rộn ràng đợi phút giao thừa/Bánh chưng bánh tét cũng vừa ngát hương...
Tái hiện nghi lễ dựng cây nêu ngày Tết tại Đại Nội Huế
Ngày 20/1, tức 23 tháng Chạp năm Bính Thân, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tổ chức trọng thể nghi lễ Thướng tiêu (dựng cây nêu) tại Đại Nội Huế.
TTXVN/Quốc Việt
