'Một lối đi riêng' của hoạ sĩ Lê Như Hà
(Thethaovanhoa.vn) - Tại tầng 2 nhà triển lãm Ngô Quyền Hà Nôi, họa sĩ Lê Như Hà trưng bày gần 20 tranh sơn dầu khổ lớn vẽ về đình - đền - chùa xung quanh Hà Nội. Đó là dấu vết văn hóa Đông (Bắc Ninh và vùng châu thổ sông Hồng) Đoài (vùng Sơn Tây, Hòa Bình). Ta thấy ở đây hình ảnh đền Cổ Loa, hình ảnh chùa Mía, Văn Miếu và một số ngôi đình chùa cổ kính khác của hai vùng văn hóa nói trên.
Đình đền chùa đã là nơi yên tĩnh linh thiêng để ông gửi gắm tình cảm hội họa của riêng mình vào đó. Tôi biết trong sâu kín có lý do tâm linh, để chỉ mình ông tự chuyên tâm vào một góc hẹp trong sáng tác của mình. Nhưng, ông đã lột tả được tinh thần đó.
Các tranh ông vẽ hầu như vắng bóng người, nhưng nội thất kiến trúc thì chính xác đến chi ly. Hoạ sĩ say sưa với diễn tả ánh sáng và phần lớn các tranh ông đều xử lý ánh sáng nổi bật cái không gian sâu thẳm và tĩnh lặng tuyệt đối! Không bức nào hoạ sĩ quên việc đó. Ánh sáng từ chói chang đến êm dịu đã trở thành sắc thái riêng của tranh ông. Bởi thế mà tranh ông không giống ai và không cũng không ai giống ông cả.
Ông sống lặng lẽ, ít giao du, vẽ tranh cũng chậm rãi. Những bức tranh khổ lớn trên mét vuông ông vẽ kéo dài hàng tháng trời. Hàng năm sau có khi còn chữa tiếp, vẽ tiếp.
Lê Như Hà từng là một nhiếp ảnh gia. Mấy chục năm trước, khi chưa có công nghệ LAP nhập vào Việt Nam, những triển lãm hàng năm hầu như ông là người phóng ảnh cho triển lãm uy tín nhất cho cả giới nhiếp ảnh phía Bắc. Ảnh ông phóng luôn chính xác về màu và sắc, bảo đảm tiêu chí cho một bức ảnh nghệ thuật. Thế rồi ông chán ảnh, quay sang với vẽ. Có lẽ do vậy mà cách nhìn màu của ông tinh vi sắc sảo hơn người. Mấy chục năm qua, trong khi các họa sĩ trẻ đua nhau trên đường đương đại phá phách về hình, làm xiếc với màu, thì ông vẫn miệt mài cổ điển nắn nót hình và tôn trọng ánh sáng thiên nhiên theo lối nhìn của nhiếp ảnh. Một lối đi khá khu biệt và kiên định trong cách nhìn hội họa của ông.
Tôi nghĩ ông đã tìm được cái riêng cho mình, dù chỉ là cái riêng khiêm tốn! Thế cũng quý lắm! Nhỏ vậy mà có người cả đời không làm được.
Triển lãm khai mạc chiều 24/2/2019 và kết thúc 10 ngày sau tại 16 Ngô Quyền, Hà Nội.
Đỗ Đức (Họa sĩ)