(Thethaovanhoa.vn) - Khi tiết trời se lạnh báo hiệu ngày Giáng sinh cận kề, cũng là thời điểm mà các giải thưởng âm nhạc trong đó có giải Âm nhạc Cống hiến của Báo Thể thao và Văn hóa (TTXVN) “tổng kết” 1 năm hoạt động của showbiz để chuẩn bị vinh danh những nghệ sĩ đã có những thành tựu đóng góp vào sự phong phú và phát triển của âm nhạc đại chúng nước nhà.

Giải Âm nhạc Cống hiến 2019 vinh danh nghệ sỹ trẻ triển vọng

Giải Âm nhạc Cống hiến lần thứ 14 (năm 2019) ghi nhận, vinh danh những nỗ lực sáng tạo, thể nghiệm của các nghệ sỹ ở nhiều phương diện: sáng tác, trình diễn, sản xuất chương trình...

Thông thường thì một vụ mùa bội thu bao giờ cũng sẽ có nhiều quả ngọt, lĩnh vực âm nhạc cũng tương tự như thế, nếu 1 năm với nhiều hoạt động âm nhạc sôi nổi và đa dạng thì hy vọng sẽ có nhiều thành tựu để vinh danh. Chúng ta hãy thử nhìn tổng quan showbiz Việt 2019 qua một vài lĩnh vực được xem là phản ánh cơ bản đời sống của âm nhạc…

• Chùm ảnh: Những 'khoảnh khắc vàng' Lễ trao giải Âm nhạc Cống hiến 14-2019
• Trao giải Âm nhạc Cống hiến lần 14-2019: Nghệ sĩ mới 'áp đảo'

Đa sắc album

Năm nay, cơn bão MV vẫn tiếp tục phủ sóng thị trường âm nhạc, người người, nhà nhà làm MV, nhất là đối với những ca sĩ trẻ. Trong tình hình đó, tưởng chừng như album “tuyệt chủng”, bởi đầu tư công sức, tiền bạc rất nhiều nhưng khó thu lại vốn và hiệu quả không nhanh và mạnh bằng MV. Nhưng năm 2019 lĩnh vực album cũng đa sắc, cá biệt có người phát hành một lần đến 9 album…

Có thể nói Ngô Hồng Quang là người khai màn cho album năm 2019 với album Nhìn lại, một album với giọng hát mộc mạc nhưng sâu lắng, kết hợp với nhạc cụ dân tộc, những bài hát là sự hòa quyện thơ ca với âm hưởng xẩm, ca trù, âm nhạc dân gian các vùng miền của đất nước, nhưng trong cảm thức mới, rất lôi cuốn và đầy chất nghệ sĩ.

Hoàng Thùy Linh trong một năm hoạt động sôi nổi với nhiều sản phẩm, cô có album Hoàng, gồm những bài hát lấy cảm hứng từ các tác phẩm văn học hoặc những thành ngữ như “Lắm mối tối nằm không”, “Kẻ cắp gặp bà già”… Với ngôn ngữ âm nhạc mới mẻ, sôi động nhưng không kém phần sâu sắc, những giai điệu trong album Hoàng mang lại cho người nghe một cảm giác âm nhạc rất Việt Nam.

Vũ Cát Tường năm 2019 tiếp tục ra album Inner Me, khác với album Stardom phát hành năm ngoái, Inner Me với những bản nhạc ballad, pop, dance, điện tử… mang tính chất trữ tình, nhiều cảm xúc, gần gũi với người nghe và đi sâu khám phá nội tâm, như cái tựa tiếng Anh của album. Trong album này có những sáng tác bằng tiếng Anh của Vũ Cát Tường.

Phạm Thùy Dung và Đinh Trang được xem là 2 giọng ca thính phòng góp mặt trong lĩnh vực album năm 2019. Phạm Thùy Dung với album Moon gồm 5 ca khúc của các tác giả cổ điển và 3 ca khúc của Dương Cầm và Vũ Minh Tâm. Đây là album mang chất giao hưởng - thính phòng, một album hiếm hoi trên thị trường năm qua.

Còn album Hát đợi anh về của Đinh Trang là một album nhạc cách mạng hát theo phong cách thính phòng và đặc biệt, nhiều người cho rằng đây là album nhạc cách mạng hát theo cảm xúc của thế hệ trẻ hôm nay: Tươi mới, nhẹ nhàng.

"Hát đợi anh về" của Đinh Trang

Năm vừa qua, những nghệ sĩ indie, underground cũng tham gia vào lĩnh vực album như: Album Đi và đi của nhóm các nghệ sĩ indie Hà Nội, Ếch Ếch Compilation Album Vol. 1 của các nghệ sĩ underground… Đáng lưu ý hơn cả là album 3 của ban nhạc Ngọt, album gồm 14 ca khúc với những nét nhạc “trưởng thành” hơn, phối khí mạch lạc, chất lượng âm thanh tốt. Trong album gồm cả những bản nhạc sôi động lẫn êm dịu nhưng mang chất riêng của Ngọt. Ca khúc Ru mình cuối album là dễ nhận ra chất của Ngọt nhất, đặc biệt ca khúc Dự báo thời tiết, giai điệu và phối khí hay, có cảm giác như một romance của nhạc thính phòng.

Ngoài ra, một số trường hợp được xem là “lạ” đối với lĩnh vực album như: Album The Muse - Nàng thơ của ca sĩ Hà Linh, album được gọi là “poetry jazz”, có lẽ đây là album “nhạc” độc nhất vô nhị trên thị trường năm qua, khi ca sĩ không hát mà đọc thơ trên nền nhạc jazz.

Với album Trò chuyện của Hoàng Rob, dù anh là nghệ sĩ violin, nhưng Hoàng Rob đã mời 6 ca sĩ: Thu Phương, Hà Trần, Kiều Anh, Quang Dũng, Đức Phúc, Lê Hiếu vào album Trò chuyện để lần lượt “song ca” với tiếng đàn violin của mình.

Nhân kỷ niệm 80 năm ngày sinh nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, ca sĩ Đồng Lan phát hành album Này em có nhớ. Album gồm 9 ca khúc của Trịnh Công Sơn hát song ngữ Pháp - Việt và đặc biệt là theo phong cách jazz. Năm 2019 cô còn có album Ảo ảnh với những bản nhạc bolero nhưng hát theo kiểu “lả lơi” cũng theo phong cách jazz, tuy album phát hành tại Mỹ, nhưng cũng có tác động đến thị trường nhạc Việt bởi mọi người có thể nghe một số bài trên Youtube.

Một buổi ra mắt album làm xôn xao dư luận năm qua là của ca sĩ Triệu Trang nhân kỷ niệm 19 năm ca hát. Ngày 9/9/2019 cô đã phát hành 9 album DVD, mỗi album có 9 bài hát. Chưa biết chất lượng và sự đón nhận của công chúng như thế nào, nhưng quả là một trường hợp phát hành album hiếm gặp.

Tất cả những điều đó đã tạo một diện mạo đa sắc cho lĩnh vực album 2019, những album phù hợp với tiêu chí của Âm nhạc Cống hiến sẽ được ghi nhận ở đề cử và vinh danh ở đêm trao giải dự kiến vào tháng 3/2020.

Nhộn nhịp liveshow

Năm 2019 vắng những tên tuổi hàng đầu của showbiz như Thanh Lam, Mỹ Linh, Tùng Dương, Trọng Tấn - Đăng Dương - Việt Hoàn, Lan Anh… vì năm ngoái họ đã làm liveshow. Tuy nhiên, năm 2019 liveshow vẫn nhộn nhịp với hơn 20 chương trình.

Đầu tiên, chúng tôi muốn đề cập đến những ca sĩ “tràn đầy năng lượng”, vì năm ngoái họ đã làm liveshow nhưng năm nay vẫn tiếp tục.

Hà Anh Tuấn năm ngoái với liveshow Người đàn ông và bông hoa trên ngực trái rất thành công, năm nay anh tiếp tục với Live concert Truyện ngắn diễn ra tại Hội An (13, 14/9), Hà Nội (12/10) và TP.HCM (26/10), những đêm diễn tiếp tục “cháy vé”. Đặc biệt lần này Hà Anh Tuấn để lại ấn tượng lớn cho công chúng trong việc biểu diễn những sáng tác của Phan Mạnh Quỳnh.

Vũ Cát Tường năm ngoái làm liveshow Stardom sau khi ra album cùng tên, năm nay cô cũng có liveshow Inner Me tại TP.HCM (15/12) sau khi ra album Inner Me, liveshow này cho thấy bước tiến và một diện mạo mới trên con đường sáng tác của Vũ Cát Tường. Ngoài ra, trước đó cô còn có liveshow Dear Hà Nội tại Cung Việt Xô (31/8) khá thành công.

Ban nhạc Ngọt năm ngoái đã làm liveshow bên sự sát cánh của anh em nhà “spotlight”. Năm 2019, Ngọt có 3 đêm diễn “cháy vé” tại Hà Nội (18, 19/10) và TP.HCM (25/10) nhân dịp ra album 3 của mình. Với liveshow lần này, có thể nói đó là bước đánh dấu sự trưởng thành đáng nhớ của Ngọt.

Ngoài những ca sĩ “tràn đầy năng lượng” như nói trên, có thể kể đến những liveshow mang tính “khẳng định mình”. Đầu tiên đó là liveshow I Am Diva tại TP.HCM (21/6) của Thu Minh, liveshow này nằm trong dự án cùng tên của Thu Minh gồm liveshow, MV và… một cuộc thi thời trang.

Võ Hạ Trâm có liveshow This Is Me của mình tại TP.HCM (28/6) trọng tâm là để khẳng định con đường lựa chọn Broadway của mình.

Hoàng Quyên với liveshow Sóng hấp dẫn tại Hà Nội (1/12) để trình diễn lại những gì tinh túy nhất của mình qua album Sóng hấp dẫn đã phát hành năm 2018. Trong liveshow này, Hoàng Quyên cũng trình diễn một số bài hát của Đỗ Bảo và Võ Thiện Thanh, 2 nhạc sĩ sáng tác cho album Sóng hấp dẫn.

Tác giả của Bà tôi, Giọt sương bay lên mà nhiều người biết đến ở thập niên 2000 cũng làm liveshow Tiền duyên tại Hà Nội (2/11), liveshow khắc họa chân dung âm nhạc của nhạc sĩ Nguyễn Vĩnh Tiến không chỉ qua những ca khúc “bộ” mà còn có những sáng tác mới trong dự án múa rối thể nghiệm Thân phận nàng Kiều.

Đen Vâu một gương mặt đình đám của rap/hip-hop năm 2019 cũng làm liveshow Đen tại TP.HCM (9/11) nhằm khẳng định vị trí của mình trước sự hâm mộ cuồng nhiệt mà khán giả đã dành cho anh.

Ở dòng nhạc dân gian, Tân Nhàn góp vào bức tranh liveshow 2019 với Trở về tại Hà Nội (16/3), với những bản nhạc mang âm hưởng dân ca và nhạc truyền thống như chèo, xẩm, chầu văn, quan họ… với sự tham gia của dàn giao hưởng, dàn nhạc điện tử và nhóm nhạc dân tộc và với giọng ca truyền cảm của Tân Nhàn, liveshow được đánh giá là “có chất lượng âm nhạc”.

Ở dòng nhạc thính phòng, Phạm Thùy Dung , người được kỳ vọng là sẽ tiếp nối những Lan Anh, Trọng Tấn, Đăng Dương… cũng có liveshow Trăng hát với dàn nhạc giao hưởng khá thành công tại Hà Nội (29/9).

Một liveshow xuyên Việt không thể kể đến, đó là Sky Tour của Sơn Tùng M-TP. Sau khi phát hành MV đình đám Hãy trao cho anh vào đầu tháng 7, Sơn Tùng thực hiện liveshow Sky Tour lần lượt tại Nhà thi đấu Quân khu 7, TP.HCM (28/7), Cung thể thao Tiên Sơn, Đà Nẵng (4/8) và Cung thể thao Điền kinh Hà Nội (11/8). Dù không có những đột phá về mặt âm nhạc, nhưng Sơn Tùng vẫn là cái tên rất hot trên thị trường với lượng fan vô cùng hùng hậu.

Ngoài ra còn rất nhiều liveshow khác đã góp phần vào sự nhộn nhịp của liveshow năm 2019 như: Hộp thư số 1 (Hương Tràm, 11/1, Hà Nội), Tự dưng (Lộn Xộn band, 17/8, Hà Nội), Ước nguyện phù sa (Lê Việt Anh, 30/9, Hà Nội), Trong ánh chớp số phận (Phú Quang, 30/10, Hà Nội), Chẳng phải tình cờ (Uyên Linh - Lân Nhã, 9/11, TP.HCM), Không thể thay thế (Quang Hà, 28, 29/9, Hà Nội), Gặp gỡ thanh xuân (Khắc Việt, 12/10, Hà Nội)…

Điểm sáng của MV 2019

Năm 2019, MV tiếp tục là lĩnh vực vô cùng sôi động, nhờ sự góp mặt của những gương mặt mới, “gạo cội” trong lĩnh vực MV và đặc biệt là sự chuyển hướng đề tài.

Nói đến việc tạo sóng gió cho thị trường âm nhạc, không ai bằng Sơn Tùng M-TP, mỗi lần anh ra sản phẩm là cả showbiz “nháo nhào”. Ngày 1/7/2019, Sơn Tùng M-TP phát hành MV Hãy trao cho anh, khách mời là rapper nổi tiếng thế giới Snoop Dogg. Cùng với nhiều “kỷ lục” được thống kê sau khi MV trình làng, Hãy trao cho anh đã góp phần đáng kể tạo nên không khí sôi động cho MV năm 2019.

Tuy nhiên, bộ đôi Jack và K-ICM từ đầu năm cho đến gần suốt cả năm làm cho giới nghe nhạc trên mạng điên đảo. Theo số liệu của Zing MP3 thì chỉ riêng 3 ca khúc: Hồng nhan, Bạc phận và Sóng gió, lượng người xem trên Zing MP3 đạt con số khoảng 1 tỷ. Kỷ lục chưa có ca sĩ nào đạt được.

Nếu so sánh lượng view trên Youtube thì Hãy trao cho anh của Sơn Tùng M-TP (phát hành 1/7) đến nay được 174 triệu view (làm tròn số triệu), thì Hồng nhan (Jack, 19/2) đến nay được 182 triệu view; Bạc phận (Jack, K-ICM, 16/4) là 259 triệu view; còn Sóng gió (Jack, K-ICM, 12/7) là 238 triệu view.

MV "Hồng nhan" trên kênh Youtube G5R Squad

Tuy nhiên, cần nói rõ rằng, ở đây là nhìn ở khía cạnh sản phẩm tạo sự sôi động cho thị trường khi thu hút đông đảo người xem - nghe, mà chưa bàn đến khía cạnh nghệ thuật, chúng có những đóng góp thiết thực cho sự phong phú và phát triển của âm nhạc đại chúng hay không?

Một vài gương mặt mới như Đen Vâu, Amee… và rất nhiều ca sĩ khác cũng góp phần đem lại làn gió tươi trẻ, sự sôi nổi cho thị trường MV nói chung.

Tuy nhiên, điều đáng nói của MV 2019 mà chúng tôi sẽ đề cập, đó là sự chuyển hướng đề tài của một số ca sĩ khi thực hiện MV của mình. Đó là việc lấy cảm hứng, khai thác từ những tác phẩm văn học hoặc văn hóa dân gian truyền thống thay cho những nội dung tình yêu nhàm chán, những cuộc tình đổ vỡ đầy nước mắt, hờn giận vu vơ…

Có nhiều MV concept (ý tưởng) của khá nhiều ca sĩ, tiêu biểu có thể kể đến các MV như: Anh ơi ở lại (78 triệu view Youtube) của Chi Pu dựa vào nội dung của truyện cổ tích Tấm Cám. Hết thương cạn nhớ (Đức Phúc, 44 triệu view Youtube) lấy cảm hứng từ truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao, Hoàng Thùy Linh với MV Để Mị nói cho mà nghe (89 triệu view Youtube) lấy cảm hứng từ truyện ngắn Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài.

Những MV này được sự đón nhận nồng nhiệt của công chúng, tuy rằng lượng view Youtube không bằng MV của Sơn Tùng M-TP và nhất là của bộ đôi Jack, K-ICM. Nhưng điều đáng nói là nó được nhiều người thừa nhận đó là những MV có ý nghĩa đối với giới trẻ, có tính nhân văn và nói lên được nhiều điều to lớn của cuộc sống.

Đặc biệt MV Để Mị nói cho mà nghe trở thành một hiện tượng xã hội, “câu key” “Để Mị nói cho mà nghe” trở thành câu nói cửa miệng rất dễ thương, len lõi vào nhiều lĩnh vực, địa hạt của cuộc sống. Đây cũng là MV được rất nhiều nghệ sĩ, người không chuyên cover trong đó có cả một hoạt cảnh do Hồng Vân, Hồng Đào, Chí Tài cover và biểu diễn trong chương trình Sàn chiến giọng hát (Tập 10, VTV3). Trên Youtube bản cover này cũng thu hút hàng chục triệu lượt xem.

MV "Để Mị nói cho mà nghe"

Với hàng trăm MV được ca sĩ phát hành trong năm 2019 với nhiều đề tài, dòng nhạc khác nhau, sẽ là một cuộc tranh đua gay cấn để có thể đứng vào đề cử của hạng mục Music video của năm - giải Âm nhạc Cống hiến lần 15 - 2020…

Hữu Trịnh
Thể thao & Văn hóa Xuân Canh Tý