Mạo nhận là thầy cô giáo hoặc nhân viên của trường học, kẻ gian gọi cho phụ huynh, thông báo các con đang cấp cứu cần phẫu thuật gấp nên phải chuyển tiền mới được chữa trị. Chính bởi không nắm rõ được các dấu hiệu lừa đảo cũng như tinh thần lo lắng cho con, nhiều phụ huynh dễ dàng sập bẫy.

Phụ huynh sinh viên đại học cũng không thoát khỏi tầm ngắm

Từ ngày 3-6/3, liên tiếp nhiều phụ huynh tại TP.HCM nhận được cuộc gọi thông báo con bị tai nạn, phải nhập viện, phụ huynh cần chuyển tiền để con phẫu thuật gấp.

Cụ thể, trong ngày 6/3, Bệnh viện Chợ Rẫy đã ghi biên bản tiếp nhận 8 trường hợp phụ huynh "tìm con đang cấp cứu", trong đó có 4 nạn nhân đã bị lừa chuyển tổng số tiền 320 triệu đồng vào các tài khoản lạ. Trước đó vào ngày 3/3, hai phụ huynh khác cũng mất oan 70 triệu đồng với kịch bản tương tự.

Đối tượng lừa đảo thường mạo danh là giáo viên, nhân viên nhà trường, liên tục gọi điện, nhắn tin nói trẻ đang nguy kịch, cần chuyển tiền gấp để được làm phẫu thuật.

Ngay sau đó, các cơ quan chức năng và báo chí đã nhanh chóng đưa thông tin cảnh báo tới người dân. Tuy nhiên, trong ngày 7/3, bàn Hướng dẫn Cấp cứu tại bệnh viện vẫn tiếp nhận 3 phụ huynh đến tìm con do có người lạ thông báo con họ nhập viện. Trong đó, một phụ huynh đã chuyển tiền vào số tài khoản người lạ cung cấp.

Đặc biệt, ở các trường hợp trước, kẻ lừa đảo nhắm đến phụ huynh có con học tại trường tiểu học, THCS hay THPT nhưng lần này, họ mở rộng đối tượng mới. Trong số 3 trường hợp, một người là phụ huynh của sinh viên đại học. Do con đang học online, không thể liên lạc được, họ hốt hoảng chạy vào bệnh viện xác nhận.

Dấu hiệu nhận biết cuộc gọi lừa đảo

Hiện nay, tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản đang có dấu hiệu gia tăng. Các đối tượng thực hiện hành vi phạm tội ngày càng tinh vi với nhiều thủ đoạn khác nhau, trong đó, sử dụng cuộc gọi điện thoại, phát tán tin nhắn là chiêu thức khá quen thuộc.

Ngoài cách lừa con đang bị cấp cứu ở trên thì người dân còn nhận được các tin nhắn giả mạo ngân hàng, yêu cầu truy cập vào đường link có sẵn để thực hiện các giao dịch hay các cuộc gọi mạo danh "Cục Cảnh sát giao thông" yêu nộp phạt, "Bộ Thông tin và truyền thông" thông báo thuê bao điện thoại của bạn sẽ bị khóa sau 2 giờ và yêu cầu liên hệ tổng đài để được hỗ trợ...

Để chủ động phòng ngừa, không để trở thành nạn nhân của các đối tượng lừa đảo, cơ quan Công an khuyến cáo người dân cần nâng cao tinh thần cảnh giác, chủ động phát hiện các cuộc gọi, tin nhắn lừa đảo qua các dấu hiệu như:

- Các cuộc gọi tự xưng là cán bộ Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án, nhân viên ngân hàng... gọi điện yêu cầu cung cấp thông tin thẻ ngân hàng để nhận gửi bưu phẩm hoặc giấy triệu tập, chuyển tiền vào tài khoản chỉ định trước để phục vụ điều tra… Bởi theo quy định của pháp luật hiện hành, để giải quyết các hành vi vi phạm, cơ quan chức năng phải làm việc trực tiếp với công dân. Đồng thời, cũng không có quy định cho phép cơ quan chức năng được yêu cầu công dân nộp tiền qua điện thoại.

- Các cuộc gọi có đầu số lạ: Người sử dụng điện thoại nên cảnh giác với các cuộc gọi nhỡ quốc tế. Các cuộc gọi, tin nhắn quốc tế đến sẽ hiển thị dấu cộng (+) hoặc hoặc dãy số 00 ở đầu, hai số tiếp theo không phải là 84 (Mã nước Việt Nam), ví dụ như: Modova (+373), Tunisia (+216), Equatorial Guinea (+240), Burkina Faso (+226)… Các cuộc gọi này được nháy máy từ thuê bao nước ngoài tới các số điện thoại di động trong nước nhằm mục đích lừa đảo để người sử dụng gọi lại và phát sinh cước viễn thông rất cao. Do đó, nên cân nhắc khi gọi lại các cuộc điện thoại có đầu số quốc tế nếu không phải từ người quen biết.

- Cuộc gọi yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng: Trên thực tế, đã có rất nhiều người bị đánh cắp thông tin để chiếm đoạt tài sản từ các cuộc điện thoại. Thủ đoạn lừa đảo của chúng thường là: Thông báo thông tin giả về việc trúng thưởng từ ngân hàng hoặc các công ty lớn, yêu cầu cung cấp mật khẩu OTP khách hàng hay lấy lý do nào đó yêu cầu cung cấp thông tin về thẻ hoặc tài khoản ngân hàng. Ngoài ra, các đối tượng lừa đảo còn giả mạo cán bộ ngân hàng, yêu cầu cung cấp mật khẩu, mã PIN hoặc thông tin thẻ để xử lý sự cố liên quan đến các dịch vụ ngân hàng hoặc thẻ.

- Về phía Bệnh viện Chợ Rẫy, khi có trường hợp bệnh nhân cấp cứu, các bác sĩ trong ê-kíp mổ phải chịu trách nhiệm cứu bệnh nhân trước, ký các giấy tờ liên quan thay cho thân nhân để cứu bệnh nhân. Vì vậy, bệnh viện không có trường hợp đợi đến khi thân nhân đóng tiền mới cấp cứu.

Người thân nên gọi đến đường dây nóng của bệnh viện để xác nhận tại thời điểm đó bệnh viện có tiếp nhận ca cấp cứu nào với tên và năm sinh trùng với con mình không.

Nhận được cuộc gọi lừa đảo cần phải làm gì?

Trước tình hình trên, Công an Thành phố Hồ Chí Minh cảnh báo:

- Khi nhận thông tin về việc người thân đang bị tai nạn…, người dân cần bình tĩnh, liên hệ cơ quan, công ty, trường học nơi người thân đang công tác, làm việc, học tập để kiểm tra, kiểm chứng thông tin.

- Trường hợp không có căn cứ rõ ràng (thông báo thu viện phí của cơ sở khám chữa bệnh…), người dân tuyệt đối không chuyển tiền theo yêu cầu của đối tượng để phòng ngừa việc bị đối tượng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

- Liên hệ ngay với cơ quan Công an gần nhất hoặc gọi điện đường dây nóng Trực ban Công an Thành phố Hồ Chí Minh (qua số điện thoại 069.3187.344), Trực ban Phòng Cảnh sát hình sự (qua số điện thoại 069.3187.200) để cung cấp thông tin, phối hợp Cơ quan Công an nhanh chóng điều tra, xử lý.

- Bộ Thông tin và Truyền thông cũng ban hành đầu số 156 để người dân có thể chủ động nhắn tin, gọi điện về tổng đài để phản ánh các trường hợp nhận cuộc gọi, tin nhắn rác, có dấu hiệu lừa đảo.

Cụ thể, người dân gửi tin nhắn phản ánh cuộc gọi rác theo cú pháp V [Nguồn phát tán] [Nội dung cuộc gọi rác] gửi 156; phản ánh tin nhắn rác, soạn cú pháp S [Nguồn phát tán] [Nội dung phát tán] gửi 156; phản ánh về cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo, soạn LD [Nguồn phát tán] [Nội dung cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo] gửi 156.

Trên cơ sở phản ánh của người dân, nhà mạng sẽ tiến hành sàng lọc, xác minh, phản hồi khách hàng; đồng thời tổng hợp, thông báo tới cơ quan có trách nhiệm của Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông để có biện pháp xử lý.