Lạc trong ma trận giá nhà đất phía Tây Hà Nội
Theo công bố của UBND Thành phố, Hà Nội có 1.170 đường phố, trục giao thông chính tại các quận huyện, thị xã và mức giá cao nhất là 81 triệu đồng mỗi m2 thuộc về các phố Hàng Ngang, Hàng Đào. Nhưng thực tế, giá đất tại các khu vực này lên tới hàng trăm triệu đồng, gấp hàng chục lần so với quy định của Nhà nước. Nếu căn cứ vào khung giá đất nhà nước để mua nhà thì khách hàng chỉ được phen "tẽn tò".
Trong vòng 2 tháng trở lại đây giá đất khu vực phía Tây quanh đường Lê Văn Lương đã thiết lập mặt bằng giá mới. Đất nền Vân Canh đường to 17 m giá lên tới 41-43 triệu đồng mỗi m2, đường nhỏ 12 m giá mềm hơn khoảng 34-35 triệu đồng. Trong 3 tháng, đất khu vực này đã tăng 5 triệu đồng mỗi m2. Geleximco khu C, D giá cũng được "hét" tới hơn 50 triệu đồng mỗi m2, tăng 10 triệu trong vòng 4 tháng. Làng Việt Kiều Châu Âu cũng lên tới 105 triệu đồng mỗi m2.
Bên cạnh đó, giá nhà đất bán thương mại cũng loạn giá bởi qua tay nhiều môi giới thì mỗi nơi "hét" một kiểu. Chị Hạnh Lê (Hà Đông) cho biết, cuối tuần vừa qua chị vừa hỏi một căn hộ chung cư ở Văn Khê thì được thông báo 24 triệu đồng mỗi m2. Qua sàn khác hỏi, đã thấy cũng căn hộ đó chào với giá 26 triệu đồng. "Không biết đâu mới là giá thực mà chủ nhà rao bán", chị Lê than.
May mắn hơn chị Lê, Anh Nguyễn Đào sau gần một năm tìm hiểu cũng đã mua được một căn hộ chung cư rộng 100 m2 ở khu đô thị mới Phùng Khoang. Mặc dù giao dịch với giá 23 triệu đồng mỗi m2 song hợp đồng chỉ ghi giá gốc 19 triệu đồng. Để mua được căn hộ này, anh đã phải qua tới 3 lần môi giới với giá chênh 400 triệu đồng.
Một môi giới tại khu vực Mỹ Đình cho hay, chuyện giá nhà đất mỗi nơi một kiểu là chuyện "cơm bữa". Bởi thực tế, mỗi căn hộ cần bán sẽ qua các kênh trung gian khác nhau và qua mỗi kênh, giá lại bị đẩy lên để môi giới hưởng chênh lệch.
Vị môi giới này tiết lộ, ngay ở khu vực Mỹ Đình, hai nhà sát vách nhau, mặt tiền như nhau, duy chỉ có diện tích khác nhau cũng đã chênh nhau đến hơn 10 triệu đồng mỗi m2. Chủ nhà đưa ra giá gốc và các môi giới thi nhau chào giá, ai bán chênh thấp thì nhanh chóng đẩy được hàng. Càng để lâu và qua nhiều kênh, giá đất càng bị thổi cao.
Ông Phạm Thanh Hưng, Tổng giám đốc Công ty Thẩm định giá Thế kỷ cho biết, giá đất thực tế đang cao và "nhiễu" ở các mức giá khác nhau. Thực tế, khung giá đất được công bố hằng năm, một trong những căn cứ quan trọng để người dân xác định giá trị đất của từng khu vực, chỉ mang tính chất tham khảo, tính thuế, nộp tiền sử dụng đất và thực hiện một số nghĩa vụ về tài chính liên quan đến đất đai.
Theo ông Hưng, mặc dù cố gắng đưa khung giá đất sát mức thị trường song đây chỉ là cuộc "rượt đuổi" mà phần thắng thuộc về thị trường. Khung giá đất luôn luôn chạy sau giá thị trường. Ông Hưng phân tích, giả sử giá đất hàng năm được công bố khoảng 10 triệu, thì giá trên thị trường đã vọt lên tới 15 triệu đồng. Năm sau khung giá đất lên tới 15 triệu để sát thị trường thì thì thực tế lại lên tới 20-25 triệu đồng mỗi m2. Giá nhà đất ngày một tăng cao, mỗi nơi lại niêm yết một kiểu khiến người mua như bị đẩy vào tình thế đánh đố.
Tại một cuộc họp báo gần đây, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cũng thẳng thắn thừa nhận, giá đất của Hà Nội đang quá cao so với khả năng chi trả của nhiều người. Mỗi người dân với mức thu nhập bình quân 4-5 triệu đồng mỗi tháng không thể mua được căn nhà giá rẻ trị giá 500-600 triệu đồng chứ đừng nói đến nhà ở thương mại.
Quản lý đất đai thuộc trách nhiệm của Bộ Tài nguyên Môi Trường, Bộ Tài chính, và Bộ Xây dựng. Giá đất đang quá cao và mỗi nơi chào một mức, song vị thứ trưởng này cho rằng, không thể kiểm soát được giá thành cũng như giá bán của doanh nghiệp. Trong vai trò quản lý Nhà nước và từng làm doanh nghiệp 30 năm, vị thứ trưởng nhận định, đối với một số lĩnh vực, quan niệm kiểm soát giá đã trở nên lạc hậu. Thời bao cấp, nhà nước quy định lợi nhuận định mức và doanh nghiệp không thể bán quá lợi nhuận cho phép.
Nay giá trên thị trường phụ thuộc vào quan hệ cung cầu, thuận mua vừa bán. Cơ quan quản lý không thể "ép" doanh nghiệp bán ở một mức giá nhất định. "Biện pháp cơ bản nhất vẫn là mở rộng nguồn cung để khách hàng có nhiều lựa chọn đồng thời hạn chế tình trạng mua bán vòng vèo bằng cách bắt giao dịch qua sàn", vị thứ trưởng nói.