Với chức vô địch quốc gia 2013 cách đây không lâu, Lại Lý Huynh trở thành một trong những nhà vô địch quốc gia trẻ tuổi nhất trong lịch sử cờ tướng Việt Nam, khi mới ở tuổi 23.

Đánh cờ để hết ham chơi

Sinh ra trong một gia đình nghèo ở Vĩnh Long, nhưng tuổi thơ cơ hàn của Huynh lại gắn liền với mảnh đất Cà Mau. Ở mảnh đất tận cùng tổ quốc, cái nghèo vẫn lẩn quất với gia đình Huynh. Nhà nghèo, lại đông con, nên Huynh bỏ học từ năm lớp 4. Không còn đi học, suốt ngày anh cứ theo đám bạn gần nhà bằng những cuộc đi chơi xa. Ba mẹ Huynh đầu tắt mặt tối nên không có cách nào quản được đứa con ham chơi của mình. Bố của Huynh không dám để con ở nhà sợ bạn bè rủ rê, bắt Huynh suốt ngày phải đi theo bố cho dễ quản. Cũng chính khoảng thời gian này đã giúp anh tìm được niềm đam mê lớn nhất của đời mình.

Kỳ thủ trẻ Lại Lý Huynh

Bố Huynh là một người rất mê cờ tướng. Mỗi lần đi công chuyện là mỗi lần ôm bàn cờ để “so tài cao thấp” vời mấy người bạn. Lần đầu xem bố chơi cờ, Huynh chỉ thấy bình thường. Nhưng vài lần sau nghe mọi người hô hào: “Chiếu tướng, chiếu tướng”, Huynh bắt đầu thích cờ, tối về cứ nằng nặc đòi bố chỉ chơi cờ. Thấy con mê cờ, mới đầu bố Huynh cũng chỉ cách chơi, rồi sơ sơ vài ba thế. Nhờ tài năng bẩm sinh, Huynh đã tiến bộ vượt bậc. Có lần, Huynh đã thắng mấy bác hàng xóm và đánh ngang ngửa với bố của mình.

Từ đó trở đi, Huynh không còn đi chơi xa với đám bạn nữa, mà thay vào đó là những cuộc cờ trong xóm, cứ mỗi lần như vậy người ta thường bắt gặp một cậu bé cứ đăm chiêu vào bàn cờ giữa đám đông. “Hồi đó, ba mẹ em tìm em dễ lắm, cứ qua mấy hẻm trong xóm nhìn thấy chỗ nào có nhiều người xem cờ là sẽ gặp em. Khi đó ba mẹ em không còn sợ em đi chơi xa nữa nhưng chỉ sợ em nghiện cờ, vì có hôm em xem cờ mà quen giờ về ăn cơm trưa…”, Huynh nhớ lại.

Với tài năng và niềm đam mê, năm 12 tuổi, Huynh được huấn luyện viên Nguyễn Thanh Khiết đưa về đội trẻ Cà Mau. Nhờ sự chỉ bảo nhiệt tình và sự tập luyện bài bản, Huynh sớm trở thành kỳ thủ trẻ triển vọng nhất Cà Mau lúc bấy giờ. Hai năm sau, anh gây tiếng vang lớn khi giành chức vô địch giải trẻ toàn quốc 2003 lúc mới 14 tuổi. Đó có thể xem là cột mốc quan trọng đầu tiên trong sự nghiệp chơi cờ đỉnh cao sau này của Lại Lý Huynh.

“Nốt trầm” trong sự nghiệp

Để trở thành kỳ thủ hàng đầu Việt Nam, Huynh đã trải qua biết bao những thăng trầm trong sự nghiệp. Đã có lúc Huynh đã nghĩ tới mình có nên tiếp tục con đường đang đi…

Năm 2010 là một năm đáng quên trong sự nghiệp của Huynh. Bỗng nhiên Huynh tuyệt tích “giang hồ”, khiến giới cờ tướng nước nhà không khỏi thắc mắc, xôn xao. Người  ta cũng không hiểu tại sao “Âu Dương công tử” lại biệt tăm biệt tích ở các kỳ đài miền nam. Thậm chí có thời điểm, tin vỉa hè đưa ra, “Âu Dương công tử” đánh cờ “phủi” ở Côn Minh (Trung Quốc)…

Sở dĩ có chuyện đồn thổi bởi lẽ năm 2010, Huynh thiết tha xin rời đơn vị chủ quản Cà Mau (tìm một bến đỗ khác, mà theo Huynh là phải có sự hỗ trợ về mặt chuyên môn tốt), nhưng không thành. Cuối cùng, anh bỏ lên TP.HCM dạy cờ. Thế là ngành thể thao tỉnh Cà Mau cũng “chiếu tướng” Huynh khi ra ngay quyết định kỷ luật, cấm Huynh thi đấu cho bất kỳ đơn vị nào, kể cả trong màu áo đội tuyển quốc gia.

Ở tuổi 21 đầy hoài bão, lại đang cần tiền để sinh hoạt ở TP.HCM, nhận được hung tin, Huynh như bị sét đánh ngang tai. “Án treo” hai năm cấm thi đấu chẳng khác nào “chim nhốt trong lồng”. Để có tiền sống qua ngày, Lại Lý Huynh vừa đi dạy cờ, vừa đấu thuê ở các giải phong trào. Có lúc Huynh  đã nghĩ tới việc thôi chơi cờ để làm kinh doanh, tính vay mượn bạn bè ít tiền, để mở cửa hàng nho nhỏ, mưu sinh qua ngày.

Trời lại sáng sau mưa

Đang trong cơn vật lộn mưu sinh, năm 2012, bộ môn cờ ở Bình Dương mời Lại Lý Huynh về đầu quân với thu nhập tốt, ổn định, Bình Dương trở thành là nơi “ở ẩn” lý tưởng cho Huynh “dùi mài kinh sử” chờ ngày trở lại…

Lại Lý Huynh chính thức trở lại kỳ đài Việt Nam cuối năm 2012. Ngay lập tức, anh giành huy chương vàng cá nhân giải đồng đội toàn quốc tại Nha Trang (Bình Dương đoạt huy chương đồng toàn đoàn).

Tại giải Tăng Nguyên Giai - Bình Dương, Huynh giành chức vô địch, vượt qua nhiều danh thủ tên tuổi khác. Tiếp theo là sự khẳng định ở giải đấu tiền Master Cup Việt Nam - Trọng Nhân - QQ 2013. Huynh đã thi đấu tốt, vào đến trận chung kết và chỉ chịu thua Nguyễn Trần Đỗ Ninh ở ván cờ nhanh.

Từng là kỳ thủ vô địch gần như tuyệt đối ở các giải trẻ quốc gia, từ năm 2003 đến 2008, Huynh hầu như không có đối thủ với 5 lần vô địch, một lần hạng nhì. Cùng đội tuyển cờ tướng Việt Nam, anh giành huy chương bạc đồng đội châu Á và thế giới. Nhưng ở giải vô địch quốc gia, tính đến trước năm 2013, Huynh chưa một lần bước lên ngôi cao nhất.

Huynh đến với giải vô địch cờ tướng hạng nhất toàn quốc năm 2013 mang theo nhiều kỳ vọng từ Bình Dương. Tuy vậy, anh chơi không tốt ở vòng loại khi hòa và thua những đối thủ được đánh giá thấp hơn. Tại tứ kết, Huynh loại kỳ thủ kỳ cựu Trềnh A Sáng. Những tưởng Huynh phải lỗi hẹn với trận chung kết khi thua kỳ thủ Đà Nẵng, Tôn Thất Nhật Tân, ở ván bán kết lượt đi. Nhưng rồi anh thắng ngược ván bán kết lượt về và hạ gục đối thủ trong ván cờ chớp. Trận chung kết, Huynh gặp lại “người cũ” Nguyễn Trần Đỗ Ninh. Giống với kịch bản trận chung kết giải Master Cup Việt Nam trước đó, cuộc đối đầu lần này cũng phải phân định thắng thua trong ván cờ chớp. Chỉ khác là lần này, Huynh mới là người chiến thắng, qua đó lần đầu bước lên ngôi “võ lâm minh chủ” của kỳ đài Việt Nam. “Đó là chiến thắng lớn nhất trong sự nghiệp của em, bởi đó là giải đấu của các kỳ thủ hàng đầu và có rất nhiều năm kinh nghiệm. Với một kỳ thủ trẻ như em mà có được danh hiệu quốc gia là một điều vô cùng may mắn”, Huynh bộc bạch.

Ngay sau chức vô địch quốc gia, Huynh lại nhận thêm niềm vui khác khi tìm thấy bến đỗ cuộc đời vào tháng 4 năm nay. Hai vợ chồng mở quán “cà phê cờ tướng” tại thành phố Thủ Dầu Một, Bình Dương- đây cũng là niềm mơ ước đã ấp ủ trong hơn 10 năm chơi cờ của kỳ thủ họ Lại. “Từ nhỏ, em đã có niềm đam mê lớn với cờ tướng, em muốn bây giờ và sau này mình vẫn tiếp tục theo đuổi niềm đam mê này…”