(Thethaovanhoa.vn) - Phim độc lập hiểu theo một khái niệm nôm na là phim sản xuất ít tiền. Trong lịch sử phim độc lập có nhiều tác phẩm đã tạo nên những kỳ tích vang dội, nhưng tất cả đều không thể sánh được với El Mariachi (tạm dịch Tay đàn tay súng) - một bộ phim có số phận ly kỳ được lưu danh mãi mãi trong lịch sử điện ảnh.

• El Mariachi - Chuyện hoang đường vĩ đại nhất Hollywood

Mạo hiểm với sinh mạng để có tiền làm phim

Robert Rodriguez – một nhà làm phim trẻ tuổi ấp ủ nhiều khát vọng. Năm 23 tuổi anh lên một dự án phim hành động hài đầu tay với câu chuyện xảy ra tại một thị trấn vùng biên giới Mexico, một ca sĩ kiêm nghệ sĩ guitar (tiếng Mexico là El Mariachi) bị bọn gangster địa phương truy sát do nhầm anh với một tên sát thủ –  kẻ đã thủ khẩu tiểu liên của mình trong một cái hộp đựng đàn guitar và mặc đồ đen giống y chang anh.

Đạo diễn Robert Rodriguez

Lúc đầu, Rodriguez định làm ba bộ phim Mariachi cho thị trường video Mexico, mỗi bộ phim phần tiếp theo được thực hiện với kinh phí lấy từ tiền lời của bộ phim trước đó. “Sau đó tôi sẽ ráp những cảnh hay nhất lại với nhau thành một bộ phim thử nghiệm để có được một bộ phim truyện thực sự, theo kiểu của những bộ phim độc lập lừng danh như: Sex, Lies and Videotape hay Reservoir Dogs… Đó là kế hoạch ban đầu”.

Để có tiền làm phim, Rodriguez biến mình thành một “con chuột thí nghiệm” trong dự án nghiên cứu một loại thuốc làm giảm cholesterol tại thành phố Austin, Texas trong 30 ngày, với thù lao được trả là 100 USD/ngày. Trong thời gian 1 tháng bị nhốt trong phòng thí nghiệm, anh đã viết gần trọn kịch bản El Mariachi. Kịch bản được viết bằng tiếng Anh, và sau đó được nam diễn viên chính Carlos Gallardo dịch sang tiếng Tây Ban Nha để phù hợp với thị trường Mỹ Latin.

Tất cả… trong một!

Có được 3.000 đô-la Mỹ, Rodriguez cố vay mượn thêm cho đủ 10.000, nhưng cuối cùng xoay mãi chỉ được có 9.000 đô-la Mỹ, một mình một “súng” (máy quay phim nhựa 16mm) anh lên đường sang Mexico làm phim! Để tiết kiệm tối đa kinh phí, Rodriguez kiêm nhiệm tất cả từ sản xuất, biên kịch, đạo diễn, quay phim, hiệu quả đặc biệt, lẫn biên tập của bộ phim… Công việc duy nhất anh không làm là diễn xuất, vì nếu diễn trước ống kính nữa thì sẽ không có ai vận hành máy quay!

Rodriguez xây dựng kịch bản dựa trên những gì sẵn có ở thành phố Acuna, phía Bắc Mexico: một khách sạn, hai quán bar, một xe buýt chở học sinh, một xe mô tô và một con chó pitbull. Tất cả đều trở thành những yếu tố trong câu chuyện – cộng với một con rùa tình cờ được tìm thấy trên đường. Trong những cảnh mở màn có một cuộc đọ súng trong một nhà tù.

Robert Rodriguez chỉ đạo làm phim “El Mariachi”

Đó là nhà tù địa phương ở Acuna, tọa lạc tại vùng ngoại ô của thành phố. Ngoài ra, cả nữ cai tù và nam giám ngục đều là cai tù và giám ngục thật ở ngoài đời (rất tiện lợi vì anh còn tiết kiệm được chi phí thuê đồng phục cảnh sát!).

Cảnh dẫn nhập quán bar được quay bên trong Câu lạc bộ Corona, và các ngoại cảnh đường phố được quay trên phố Hidalgo. Cảnh đọ súng được bấm máy ở ngoài trời tại “Boy’s Town”, phố mại dâm của địa phương.

Tất cả diễn viên từ vai chính cho đến quần chúng đều là nghiệp dư, ngoại trừ nữ diễn viên chính nhận thù lao 225 USD, các diễn viên nghiệp dư của anh đều đóng mà không nhận thù lao. Hầu như tất cả các cảnh quay chỉ thực hiện trong một lần (take), ai sai thoại thì cắt máy, đổi sang góc khác để quay tiếp. Sau đó diễn viên chỉ diễn tiếp lần 2 để thu lời thoại, rồi khớp đồng bộ hình ảnh và âm thanh bằng phương pháp thủ công. Những ai diễn xong thì tranh thủ phụ giúp ông đạo diễn những công việc khác trên phim trường.

Thể loại phim hành động thường tốn kém, nhưng Rodriguez lại rất sáng suốt trong việc tiết kiệm kinh phí khi mô phỏng hỏa lực súng máy. Vấn đề là khi sử dụng súng thật – chứ không phải súng bắn đạn không chì được thiết kế đặc biệt để sử dụng trong phim ảnh – chỉ bắn được một phát bởi các viên đạn không chì thường làm súng thật kẹt đạn.

Để giải quyết vấn đề này, Rodriguez bấm máy cảnh bắn một viên đạn không chì từ nhiều góc quay khác nhau. Sau đó âm thanh súng máy được lồng vào, và diễn viên thả các vỏ đạn xuống đất để làm cho có vẻ như là súng máy bắn ra nhiều viên đạn. Còn chủ yếu anh dùng… súng nước thay cho súng thật để tiết kiệm tiền. Những mồi nổ gây vết thương tóe máu thì anh sử dụng những chiếc bao cao su chứa máu giả được gắn trên những dây đai cử tạ.

“Đó là một khối lượng công việc khổng lồ. Nhưng tôi thà làm việc vất vả mà có một bộ phim còn hơn là không có gì”, Rodriguez hãnh diện. Cuối cùng, sau 14 ngày quay, tổng cộng Rodriguez sử dụng 24 cuộn phim 16mm, và chỉ tiêu có 7.225 USD trong số tiền 9.000 USD mà anh đã trù tính! Nhưng anh còn ước tính rằng nếu không phải chi trả tiền mua phim nhựa, in tráng và chuyển sang định dạng video, thì kinh phí sản xuất sẽ chỉ còn… 600 USD.

Bá Vũ
Thể thao & Văn hóa