(Thethaovanhoa.vn) - Thời gian gần đây, giới quan sát đã bàn tán nhiều về những chiếc xe bom kiểu mới của lực lượng Nhà nước Hồi giáo (IS). Dễ lái, khó ngăn chặn, với bán kính phá hủy cực rộng, những chiếc xe này, được xem là "không quân trên mặt đất" của IS, đang thay đổi mạnh tình hình trên chiến trường.

Trong trận chiến diễn ra ở thành phố Ramadi của Iraq vào tháng 5, IS đã sử dụng khoảng 30 chiếc xe bom cải tiến.

Gây thiệt hại mạnh hơn cả bom nặng nửa tấn

Thứ vũ khí với sức công phá khủng khiếp này khiến chúng dễ dàng chọc thủng các vị trí phòng ngự mà quân đội Iraq và các chiến binh đồng minh của họ đã cố giữ vững trong hơn 1 năm trời.

Xe bom cải tiến thực ra không hề khó chế tạo. Các chiến binh IS đã sử dụng nhiều loại xe, từ xe bọc thép chở quân, xe bán tải, xe chở dầu, thậm chí là xe chở rác để biến thành vũ khí hủy diệt. Chúng chất đầy thuốc nổ lên những chiếc xe này rồi hàn các lồng thép vòng xung quanh, để tăng khả năng sống sót.

Trong lúc chiến đấu, nếu vấp phải một điểm phòng thủ quá vững, IS sẽ điều một kẻ lái xe bom liều chết lao vào vị trí của đối phương.

Thành viên IS lắp đặt các thùng thuốc nổ mạnh trên một xe bom cải tiến

"Những chiếc xe đó được bảo vệ tốt trước súng máy hạng nặng 12 ly 7 và thậm chí là trước một số phát đạn của súng chống tăng RPG. Xe chất rất nhiều thuốc nổ nên kể cả khi cách mục tiêu tới 50 mét, nó vẫn có thể gây sát thương hiệu quả" - một chuyên gia quân sự phương Tây ở Iraq, đề nghị giấu tên, cho hãng tin AFP biết.

Các đoạn video ghi cảnh xe bom tấn công Kobane ở phía Bắc Syria và tại một số mặt trận khác, được tung lên mạng Internet, đã cho thấy những vụ nổ rất lớn mà người đứng cách xa hàng cây số vẫn có thể trông thấy.

"Thiệt hại lớn hơn nhiều so với một quả bom nặng nửa tấn, do máy bay phản lực ném xuống" - vị chuyên gia kể trên nhận xét - "Những chiếc xe bom đó thực chẳng khác gì không quân của IS."

Trước cáo buộc của phía Mỹ, rằng binh lính Iraq cố tình tránh đụng độ với IS ở Ramadi, Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi đã lên tiếng bào chữa, nói rằng xe bom cải tiến mang tới tác động giống như "một quả bom hạt nhân cỡ nhỏ".

Chiến thuật mới lạ

Cần biết rằng IS không phải lực lượng sáng chế ra xe bom cải tiến, hay còn gọi là VBIED. Hiện chưa rõ ai đã nghĩ ra loại vũ khí này, bởi từ những năm 1800, đã có người chất đầy thuốc nổ lên xe ngựa và ám sát hụt Hoàng đế Napoleon ở Paris. Sức mạnh khủng khiếp của xe bom cũng được thể hiện trong vụ đánh bom Phố Wall ở Mỹ hồi năm 1920, do kẻ thủ ác người Italy là Mario Buda thực hiện.

Nhưng không thể phủ nhận việc IS đã sử dụng rất hiệu quả thứ vũ khí này trong thời hiện đại, cho nhiều mục đích khác nhau. Ví dụ thông qua việc khủng bố thường xuyên Baghdad, lực lượng này đã gieo rắc nỗi sợ hãi vào lòng dân chúng, đồng thời khiến chính quyền Iraq trông như những kẻ bất lực, không có khả năng kiểm soát và quản lý đất nước.

Trong thời kỳ Mỹ còn duy trì lực lượng chiến đấu ở Iraq, các lực lượng phiến loạn đã từng cho nổ nhiều xe bom. Nhưng phải tới giai đoạn sau này, IS mới đưa hoạt động đánh bom xe lên một tầm cao chết chóc mới.

Mỹ đã chuyển nhiều vũ khí chống tăng AT4 cho quân đội Iraq, nhằm chống lại xe bom của IS

"Các chiến dịch của IS ở Iraq là lần đầu tiên xe bom cải tiến VBIED được sử dụng trong một lực lượng tấn công lớn, trên chiến trường Trung Đông" - Andrew Terrill, giáo sư tại Viện nghiên cứu chiến lược Lục quân Mỹ, cho AFP biết.

Trước kia, Những con hổ giải phóng Tamil (LTTE) cũng dùng xe bom trong một số cuộc tấn công của các tay súng thuộc phong trào này ở Sri Lanka. Nhưng Davis chỉ ra rằng các vụ đánh bom xe của LTTE thường diễn ra đơn lẻ, nhằm khởi đầu cuộc chiến, chứ không phục vụ hoạt động hợp đồng tác chiến. "Vụ tấn công (của IS) vào Ramadi gây sốc và sợ hãi trên một mức độ hoàn toàn khác biệt" - ông nói.

Một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng gần 12 xe bom đã được sử dụng trong vụ tấn công Ramadi. Mỗi xe mang theo lượng thuốc nổ đủ lớn để gây hủy diệt tương đương vụ đánh bom tại thành phố Oklahoma (Mỹ) hồi năm 1995.

Theo Davis, chiếc xe bom sử dụng trong vụ Oklahoma có lượng thuốc nổ tương đương số bom chất trong một chiếc máy bay ném bom B-24 dưới thời Thế chiến II. "Nói tếu táo thì đó là lực lượng không quân của con nhà nghèo" - Davis nhận xét - "Nhưng những chiếc xe bom được dùng ở Ramadi mạnh hơn nhiều và thậm chí có thể tương đương với một vụ không kích sử dụng nhiều quả bom nặng tới nửa tấn".

Khó tìm đáp án hóa giải

Sau khi Ramadi thất thủ, Mỹ đã gửi gấp 2.400 vũ khí chống tăng AT4 tới cho quân đội Iraq, nhằm cung cấp hỏa lực giúp diệt những chiếc xe bom chết chóc của IS. "AT4 là vũ khí tốt, nhưng nó lại không có hệ thống điều khiển, nên nếu chiếc xe (bom) lao tới vị trí của anh, anh sẽ phải đứng trước mặt nó" - vị chuyên gia quân sự giấu tên đánh giá về AT4, thứ vũ khí do Thủy Điển nghiên cứu, phát triển.

"Nhưng một khi chiếc xe ở cách anh khoảng 100 mét, sẽ là quá muộn để tiêu diệt nó" - ông nói tiếp - "Và trong chiến trường đô thị, như ở Ramadi chẳng hạn, gần như không thể tránh các xe bom".

Hàng ngàn thành viên lực lượng an ninh Iraq và các tay súng đồng minh tới từ nhiều bộ tộc ở đất nước này, đang bao vây Ramadi, hòng chiếm lại nơi này. Nhưng Thủ tướng Abadi thừa nhận rằng vào thành phố là một hành động đầy rủi ro.

"Chúng tôi đã quyết định sẽ không chiến đấu trong các thành phố... chỉ bởi những xe bom đó. Anh không thể quan sát rõ bên trong thành phố (và đề phòng xe bom) vì môi trường chiến đấu này đầy các ngóc ngách nhỏ hẹp" - ông nói với BBC hồi đầu tuần.

Có thể thấy, thông qua việc sử dụng xe bom cải tiến như một lực lượng chiến đấu chủ lực, IS đã khiến chính quyền Baghdad và các đồng minh phải tư duy lại hoàn toàn chiến lược chống lực lượng này.

Tường Linh (Theo AFP)
Thể thao & Văn hóa