Được đánh giá là một trong những cuộc thi có uy tín nhất Đông Nam Á trong lĩnh vực hội họa, UOB Painting of the Year năm thứ hai tại Việt Nam vừa chính khởi động vào ngày 7/5 tại Hà Nội.

Năm nay, giải thưởng tiếp tục diễn ra ở hai hạng mục: Nghệ sỹ thành danh và Nghệ sỹ triển vọng với tổng giải thưởng trị giá lên tới 1,2 tỉ đồng. Trong đó, giải Nhất trị giá 500 triệu đồng cùng cơ hội cạnh tranh giải thưởng danh giá "UOB Painting of the Year" khu vực Đông Nam Á, với giải thưởng tiền mặt trị giá 13.000 đô la Singapore (khoảng 250 triệu đồng) và tham gia vào một chương trình lưu trú nghệ thuật đặc biệt.

Sức hút từ ban giám khảo

Ngay ở mùa thứ 2, UOB Painting of the Year đã có lựa chọn mới ở Hội đồng giám khảo. Đó là sự xuất hiện của 4 nghệ sĩ: họa sĩ Lương Xuân Đoàn (Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam) là cố vấn nghệ thuật; họa sĩ Đặng Xuân Hòa (Chủ tịch Hội đồng nghệ thuật hội họa, Hội Mỹ thuật Việt Nam) làm Trưởng ban giám khảo; các họa sĩ Trịnh Tuân, Nguyễn Thị Châu Giang.

Theo họa sĩ Lương Xuân Đoàn, sự thay đổi của Ban giám khảo ở mùa 2 sẽ cho thấy sự thay đổi cách đánh giá, lựa chọn tác phẩm dự thi. Điều đó khiến cho "màu sắc" kết quả cuộc thi mỗi năm đều có nét riêng, đồng thời cũng tạo sức hút cho giải thưởng. Năm nay, Hội đồng giám khảo đánh giá các tác phẩm thắng giải dựa trên 4 tiêu chí: thông điệp, tính sáng tạo, bố cục và kỹ thuật.

Ông Đoàn cho biết thêm: Quá trình chấm giải có sự khác biệt lớn giữa các vòng chấm thi (online và trực tiếp). Cụ thể, sự cảm nhận trực quan của Ban giám khảo với tác phẩm ở vòng chấm trực tiếp sẽ luôn đưa ra kết quả lựa chọn chuẩn xác nhất.

Ngoài ra, trước sự thể hiện quan điểm nghệ thuật khá đa dạng của các tài năng trẻ hiện nay, đặc biệt là sự bày tỏ mạnh mẽ về những góc cạnh của xã hội đương đại, những người "cầm cân nảy mực" tự thấy trọng trách của mình được nâng lên cao hơn.

Và lời khuyên được họa sĩ Lương Xuân Đoàn đưa ra cho các nghệ sĩ trẻ tham dự mùa thi năm nay: Mỗi người cần có sự can đảm, tự tin. Ông hi vọng, cuộc thi UOB Painting of the Year mùa thứ 2 sẽ tiếp tục có thêm những nghệ sĩ mới xuất sắc, góp phần tạo nên sức sống mới cho sự thay đổi của nền mỹ thuật Việt Nam.

Nghệ sĩ trẻ cần ra khỏi… kén

Nhìn từ thành công của mùa thi trước với việc chọn ra được 8 tài năng nghệ thuật ở mùa thi trước, họa sĩ Lương Xuân Đoàn cho biết: Ở góc độ tổng quát, mỹ thuật Việt Nam đang ngày càng "trẻ ra" bởi những gương mặt trẻ.

"Sự xuất hiện của họ mang tới nét trẻ trung, tươi mới cho nền mỹ thuật đang phát triển tại Việt Nam, đồng thời cũng mở ra những xu thế mới trên con đường hội nhập" - họa sĩ nhận định.

Trong khi đó, ông Victor Ngo, Tổng giám đốc UOB Việt Nam - nhà bảo trợ cuộc thi, đánh giá: Việt Nam đang có một nền nghệ thuật sôi động với nhiều tài năng trẻ. Điều này được thể hiện qua rất nhiều các tác phẩm nghệ thuật xuất sắc trong cuộc thi UOB Painting of the Year năm đầu tiên tại Việt Nam (2023).

"Do đó, cuộc thi năm nay là sự thúc đẩy một môi trường thuận lợi cho việc khai phá và phát triển tài năng của các nghệ sĩ Việt Nam, giúp nghệ thuật trở nên dễ tiếp cận hơn và truyền cảm hứng cho thế hệ tài năng tiếp theo" - ông Victor Ngo cho hay.

Tuy nhiên, bên cạnh những đánh giá tích cực, các giám khảo và chuyên gia cũng đưa ra một số "gạch đầu dòng" về việc nghệ sĩ trẻ Việt Nam hiện đang có gì - cũng như đang thiếu gì - trong hành trang nghệ thuật của mình.

Họa sĩ Đặng Xuân Hòa cho rằng, thế hệ họa sĩ trẻ hiện nay rất tự tin, bản lĩnh với những cái nhìn mới mẻ trong đời sống mỹ thuật Việt Nam. Tại sân nhà, họ cũng đã bộc lộ tài năng với những thể nghiệm mới ở ngay trong cuộc thi UOB diễn ra lần đầu.

Tuy nhiên, để cạnh tranh với thị trường quốc tế thì những người trẻ còn thiếu sự xả thân với nghệ thuật. "Các nghệ sĩ cần phải thử thách mình hơn 100% ở những tư duy mới. Chìa khóa thành công luôn gắn với những nghệ sĩ chân chính có tâm hồn, có nội lực" - ông nhấn mạnh.

Trong khi đó, họa sĩ Trịnh Tuân cho rằng việc nghệ sĩ tham gia vào các cuộc thi hội họa chính là cách họ tìm thêm cho mình những môi trường làm việc mới. Tại đó, có thử thách và có cả lực đẩy giúp các nghệ sĩ bước ra khỏi vùng làm việc  quen thuộc của mình. Và để mạnh dạn tự tin đến với các cuộc thi quốc tế, rõ ràng mỗi người cũng cần "sắm" thêm cho mình ngôn ngữ thứ 2, 3 để tiếp cận mọi cơ hội.

Những chia sẻ này từ các bậc tiền bối nhận được sự hưởng ứng từ họa sĩ Trịnh Minh Tiến, từng giành giải cao nhất hạng mục Nghệ sỹ thành danh tại UOB Painting of the Year 2023). Như cách nói của anh, mỗi nghệ sĩ cần tìm cách "thoát ra khỏi chiếc kén của bản thân".

"Mỗi nghệ sĩ đều có thể tự tìm cho mình một câu chuyện nghệ thuật bằng chất liệu, tư duy riêng. Nhưng chúng ta cần hướng mình ra ngoài nhiều hơn, để khai mở tư duy và nhãn quan được mở rộng" - Trịnh Minh Tiến nói.