(Thethaovanhoa.vn) - Các tên lửa chống tăng mà Mỹ cung cấp cho những phiến quân nổi dậy Syria đang đóng một vai trò nổi bật bất ngờ trong việc định hình chiến trường Syria.

Chúng khiến cho cuộc xung đột tại quốc gia này có bóng dáng một cuộc chiến tranh ủy nhiệm giữa Mỹ và Nga, bất chấp việc Tổng thống Mỹ Barack Obama bày tỏ mong muốn vấn đề này không xảy ra.

Những tên lửa BGM-71 TOW do Mỹ chế tạo đã được bàn giao theo một chương trình bí mật kéo dài 2 năm với sự phối hợp giữa Mỹ và các đồng minh nhằm hỗ trợ các nhóm Quân đội Syria Tự do trong cuộc chiến chống lại Tổng thống Bashar al-Assad. 

Giờ đây, khi Nga thực hiện các chiến dịch không kích nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng nhằm hỗ trợ ông Assad, chúng đang mang một ý nghĩa lớn hơn so với dự tính ban đầu.

Một tay súng thuộc lực lượng chống đối FSA ở Syria chuẩn bị bắn tên lửa TOW vào xe tăng của quân chính phủ

Mới đây, khi quân đội Syria bắt đầu phát động các cuộc tấn công dưới sự hỗ trợ của các máy bay Nga, hàng chục đoạn video đã được đăng trên YouTube cho thấy quân nổi dậy đã bắn tên lửa do Mỹ chế tạo nhằm vào những xe tăng và xe bọc thép của quân đội Syria do Nga chế tạo. Quân nổi dậy tuyên bố họ đã phá hủy 24 xe tăng và xe bọc thép trong ngày đầu tiên, và con số đang tăng lên từng ngày.

"Đó là một vụ thảm sát xe tăng", chỉ huy của nhóm phiến quân Tajamu al-Izza Mustafa Moarati cho biết khi lực lượng này phá hủy 7 chiếc xe tăng và xe bọc thép trong ngày 7/10 vừa qua.

Theo Mustafa Moarati, nhiều tên lửa mới đang được chuyển đến. Nguồn cung đã đến sau khi việc triển khai các chiến dịch không kích của Nga tại Syria bắt đầu và các đồng minh của các nhóm phiến quân này đã hứa giao thêm sớm, gợi lại một sự kiện trong quá khứ về vai trò của những tên lửa chống máy bay Stinger do Mỹ cung cấp đã buộc Liên Xô phải rút khỏi Afghanistan trong những năm 1980.

Các cuộc giao tranh trên cũng đã đẩy Washington vào những gì được cho là một trong những cuộc chiến tranh ủy nhiệm với Moskva, mặc dù ông Obama khẳng định trong tháng này rằng: "Chúng tôi sẽ không làm cho Syria biến thành một cuộc chiến tranh ủy nhiệm giữa Mỹ và Nga".

"Đó là một cuộc chiến ủy nhiệm xảy ra ngẫu nhiên. Các nhóm nổi dậy có rất nhiều tên lửa TOW trong kho của họ. Lực lượng của Tổng thống Assad phải chống lại họ với sự hỗ trợ của Nga. Tôi không coi đó là một cuộc chiến ủy nhiệm được quyết định trước", Jeff White thuộc Viện Washington về Chính sách Cận Đông nói.

Chương trình viện trợ tên lửa TOW dưới sự giám sát của Cơ quan an ninh quốc gia Mỹ (CIA) là hoàn toàn độc lập so với một chương trình đã bị thất bại do Lầu Năm Góc thiết kế nhằm gây ảnh hưởng đến kết quả của một cuộc xung đột khác đang được tiến hành ở Syria - cuộc chiến chống IS ở đông bắc nước này.

Chương trình của CIA đã được tiến hành trước chương trình của Lầu Năm Góc, vào đầu năm 2014, với mục tiêu vực dậy các nhóm nổi dậy chống lại chế độ của ông Assad bằng cách huấn luyện, cung cấp vũ khí, đạn dược và các tên lửa chống tăng. Việc cung cấp chủ yếu từ các kho hàng của Saudi Arabia, chuyển qua biên giới Thổ Nhĩ Kỳ. 

Các tên lửa này được dự định để thực hiện một trong những mục tiêu của chính quyền Obama đối với Syria – buộc ông Assad từ bỏ quyền lực. Kế hoạch trên, như mô tả của các quan chức chính quyền, đã đủ gây áp lực quân sự cho các lực lượng của Tổng thống Assad nhằm thuyết phục ông thỏa hiệp - nhưng không quá mạnh khiến chính quyền của ông Assad sụp đổ nhanh chóng và để lại một khoảng trống quyền lực nguy hiểm ở Damascus.

Thay vào đó, quân đội Nga đã can thiệp nhằm vực dậy sức chiến đấu cho quân đội Syria - một nước đi không được Mỹ dự định. "Một yếu tố chính trong các tính toán của Nga là việc nhận ra rằng quân đội của ông Assad đã suy yếu và có nguy cơ mất kiểm soát khu vực tây bắc Syria. Các tên lửa TOW đóng một vai trò rất lớn ở đó. Tôi nghĩ rằng ngay cả những người Mỹ cũng đã rất ngạc nhiên về việc chúng đã thành công như thế nào", Oubai Shahbandar, một nhà tư vấn ở Dubai, người từng làm việc với phe đối lập Syria cho biết.

Hiện chưa rõ liệu tên lửa TOW có thể thay đổi cuộc chiến hay không, giống như các tên lửa phòng không Stinger được CIA giới thiệu ở Afghanistan trong những năm 1980, nơi chúng được các chiến binh thánh chiến sử dụng để bắn hạ máy bay trực thăng của Nga và làm tê liệt quân đội Liên Xô. Giờ đây, người Nga đã cho thấy các cuộc không kích hạng nặng và mạnh mẽ hơn. Có lẽ các tên lửa TOW chỉ có thể làm chậm, chứ không ngăn chặn nổi bước tiến của quân chính phủ Syria.

Các nhóm phiến quân ở Syria đã kêu gọi cung cấp tên lửa Stinger hoặc tương đương để chống lại các mối đe dọa mới từ trên không, nhưng các quan chức Mỹ nói rằng điều này là không thể. Trong quá khứ, chính quyền Obama đã nhiều lần phủ quyết các yêu cầu từ các phiến quân, cũng như các đồng minh Thổ Nhĩ Kỳ và Arập về việc cung cấp tên lửa phòng không, vì quan ngại rằng chúng có thể rơi vào tay các phần tử cực đoan. 

Nhưng chương trình tên lửa TOW có lẽ vẫn sẽ được tiếp tục với Saudi Arabia. Đây là nhà cung cấp chính, và đã cam kết có một phản ứng "quân sự" đối với sự xâm nhập của Nga trong khi các chỉ huy phiến quân Syria nói rằng họ đã được đảm bảo sẽ sớm nhận được nhiều tên lửa hơn. Theo các điều khoản của chương trình, các tên lửa này được chuyển giao với số lượng hạn chế, và các nhóm phiến quân phải trả lại các hộp đã được sử dụng để an toàn hơn, tránh việc dự trữ hoặc bán lại.

Theo tài liệu mà Bộ Quốc phòng thông báo cho Quốc hội Mỹ, các nguồn cung tên lửa, được sản xuất bởi công ty Raytheon, có nguồn gốc chủ yếu từ các công ty thuộc sở hữu của chính phủ Saudi Arabia, vốn đã đặt mua 13.795 quả vào năm 2013, dự kiến sẽ bàn giao trong năm nay. Tuy nhiên, theo ông Shahbandar, một cựu cố vấn của Lầu Năm Góc, chính quyền Obama vẫn chưa có quyết định yêu cầu chương trình tiếp tục.

Theo Công Thuận

Báo Tin Tức