Nhiều thế hệ độc giả đã say mê cuốn sách thiếu nhi triết học Hoàng tử bé (the Little Price) của Antoine de Saint-Exupery. Nhưng điều gì làm cho nó trở nên đặc biệt?

"Tôi nhớ rõ khi mẹ tôi xuất hiện trong phòng tôi vào một buổi tối với cuốn Hoàng tử bé" - Nadine Wocjik của DW có kỷ niệm sâu sắc với cuốn truyện này và kể.

Cảm xúc khi đọc 'Hoàng tử bé' lần thứ 2

Quyển sách này hẳn là một cuốn sách tuyệt vời", tôi nghĩ, để ý thấy mẹ đã cầm và mở nó cẩn thận và chính xác như thế nào.

Và trong khi những bức vẽ về cậu bé với mái tóc xù vàng óng và bộ trang phục màu xanh lá cây thu hút sự quan tâm của tôi, thì tôi lại thấy câu chuyện thật đáng lo ngại.

Cho phép tôi giải thích. Hành tinh nhỏ bé dường như là một nhà tù khủng khiếp. Và bông hồng kỳ lạ, cay nghiệt đó - tại sao hoàng tử bé lại thích nó đến vậy? Và tại sao anh ta kết bạn với một con cáo và sau đó bỏ nó?

Khi mẹ tôi điềm tĩnh đọc to những chương ngắn, tôi không dám nói rằng tôi thấy câu chuyện khó chịu như thế nào.

Trong khi một trong những anh hùng trong truyện nổi tiếng nhất thế giới được tôn vinh với nhiều hình thức, xuất hiện trên nhiều đồ vật như cốc, câu đố, áo phông và có cả phim chuyển thể, thì tôi vẫn giữ khoảng cách với đứa trẻ ngoài hành tinh kỳ lạ này.

Hoàng tử bé kể về một cậu bé sống trên một hành tinh rất nhỏ cùng với một bông hồng đòi hỏi, hai ngọn núi lửa đang hoạt động, một ngọn núi lửa đã tắt và cây bao báp. Anh không hài lòng với bông hoa; hoa hồng gắt gỏng.

Vì vậy, cậu quyết định thực hiện một cuộc hành trình, khám phá 7 hành tinh. Điểm dừng cuối cùng là Trái đất - nơi cậu gặp một phi công đã hạ cánh xuống sa mạc.

Giờ, 80 năm sau lần xuất bản đầu tiên, tôi đã đọc lại cuốn truyện này. 27 chương ngắn nhưng lần này ngôn ngữ đơn giản đã gây được tiếng vang, cũng như những bức tranh màu nước khiêm tốn. Dần dần, tôi nhận ra mình đã hiểu sai về cuốn truyện khi còn nhỏ.

Hoàng tử bé hoàn toàn không phải là một câu chuyện cổ tích dành cho trẻ em; đúng hơn là một lời nhắc nhở về đứa trẻ trong tất cả chúng ta.

Cuốn sách đề cập đến những câu hỏi thực sự lớn, chẳng hạn như tình yêu, sự cô đơn và cái chết, mà người lớn tự hỏi mình.

Do đó, không có gì ngạc nhiên khi còn là một học sinh tiểu học, tôi cảm thấy rõ ràng rằng có điều gì đó quan trọng đang được thảo luận ở đây, điều mà tôi không thể hiểu được khi còn nhỏ. Sự nghiêm túc từng làm tôi sợ hãi nhưng giờ tôi cảm thấy được khai sáng.

Tác giả và phi công chuyên nghiệp

Hoàng tử bé là cuốn sách cuối cùng của phi công đam mê Antoine de Saint-Exupery. Nó được xuất bản ở New York năm 1943 và vào thời điểm ấn bản tiếng Pháp ra đời - 3 năm sau - tác giả nổi tiếng, sinh năm 1900 ở Lyon, đã biến mất.

Ông đã không thể trở về sau chuyến bay trinh sát qua Địa Trung Hải vào năm 1944, trong Thế chiến II.

Sự nghiệp bay của Saint-Exupery bắt đầu với các chuyến bay ngắm cảnh qua Paris dành cho khách du lịch.

Vào những năm 1920, ông đã bay tuyến Toulouse-Casablanca-Dakar, cuối cùng trở thành người đứng đầu một sân bay ở miền nam Maroc - lúc đó nằm dưới sự kiểm soát của Tây Ban Nha.

Ông thường cứu những đồng nghiệp phải hạ cánh khẩn cấp xuống sa mạc Sahara.

Sau đó, ông chuyển đến Argentina vào năm 1929 và lái máy bay đưa thư ban đêm. Sau đó, ông liên tục cố gắng phá các kỷ lục và sống sót sau hai vụ tai nạn giữa Paris và Sài Gòn và New York và Tierra del Fuego.

Khi Thế chiến II nổ ra, ông gia nhập Lực lượng Không quân Pháp và chiến đấu chống lại Wehrmacht của Đức.

Không chỉ coi cuộc đời phi công của mình giống như một câu chuyện phiêu lưu, Saint-Exupery còn viết một số cuốn sách.

Tuy nhiên, dù được trao nhiều giải thưởng văn học, ông luôn xem mình trước hết là một phi công chuyên nghiệp, với việc viết lách chỉ là một thú tiêu khiển.

Hoàng tử bé thoạt đầu khiến độc giả thất vọng. Tuy nhiên, nó cũng làm bất tử một phần cuộc đời tác giả của nó.

Giống như người kể chuyện, Saint-Exupery cũng từng bị rơi trên sa mạc và phải sống sót trong nhiều ngày mà không có nước uống cho đến khi được giải cứu.

Ít ai có thể ngờ rằng cuốn sách lại thành công đến vậy, chưa nói đến việc nó không chỉ trở thành tác phẩm nổi tiếng nhất của tác giả mà còn là cuốn sách bán chạy nhất nước Pháp.

Hơn 200 triệu bản Hoàng tử bé được ước tính đã được bán. Cuốn sách đã được dịch sang khoảng 340 ngôn ngữ và phương ngữ, bao gồm cả ngôn ngữ của người Inuit, Tuareg và Maya, cũng như tiếng Klingon từ bộ phim truyền hình Star Trek.

"Hoàng tử bé" khơi gợi trí tưởng tượng

"Hãy vẽ cho tôi một con cừu" là điều đầu tiên hoàng tử bé nói với phi công bị rơi.

Đáp lại, phi công nói: "Khi một bí ẩn quá áp đảo, người ta không dám không tuân theo. Đối với tôi, điều đó có vẻ vô lý, cách xa bất kỳ nơi ở nào của con người hàng ngàn dặm và có nguy cơ tử vong, tôi lấy ra khỏi túi mình một tờ giấy và bút máy của tôi".

Người phi công vẽ 3 con cừu và tất cả chúng đều bị bỏ. Bực mình, cuối cùng anh ta rút ra một cái hộp và nói: "Con cừu mà cậu cần ở bên trong". Trước sự ngạc nhiên tột độ của mình, cậu bé rất vui mừng.

"Thật vớ vẩn, tôi đã tự nghĩ khi còn bé" - Nadine Wocji chia sẻ. "Tại sao anh ta không vẽ con cừu theo cách hoàng tử yêu cầu? Tôi không thể nắm bắt được tinh thần của những dòng này.

Trí tưởng tượng trẻ con của tôi rất mạnh mẽ, nhưng tôi đánh giá cao sự chính xác và chi tiết khi một cuốn sách được đọc cho tôi nghe.

Hôm nay, đoạn văn này nói với tôi: "Đó là một dấu hiệu cho trí tưởng tượng, cho sự trong sáng không định kiến của trẻ thơ.

Saint-Exupery viết trong chương đầu tiên của mình: "Người lớn không bao giờ tự mình hiểu bất cứ điều gì, và thật mệt mỏi khi trẻ em phải luôn luôn giải thích mọi thứ cho họ".

Cuốn sách tràn ngập sự thông thái. "Chỉ bằng trái tim, người ta mới có thể nhìn thấy đúng đắn; điều cốt yếu thì mắt thường không thể thấy được" - có lẽ là câu nói nổi tiếng nhất và từ đó đã xuất hiện trong nhiều tập thơ hoặc được trang trí trên tường của các phòng tập yoga trên khắp thế giới.

Ngoài những suy nghĩ về tình yêu, tình bạn và cái chết, truyện cổ tích còn chứa đựng sự phê phán xã hội.

Hoàng tử bé du hành tới 6 hành tinh trước khi đến Trái đất. Trên mỗi tiểu hành tinh, cậu trải qua những cuộc gặp gỡ siêu thực: Một vị vua tìm kiếm thần dân; một người say rượu uống để quên rằng mình đã uống quá nhiều; một người bật và tắt đèn đường ở một nơi trải qua 1.440 cảnh hoàng hôn trong khoảng thời gian 24 giờ; một người tự phụ muốn được ngưỡng mộ; một nhà địa lý giải thích thế giới nhưng chưa nhìn thấy nó; một doanh nhân nghĩ rằng mình sở hữu các vì sao.

Giáo viên tiếng Pháp của tôi đặc biệt thích cái cuối cùng. Tất nhiên, chúng tôi đọc "Le Petit Prince" bằng tiếng Pháp trong lớp. Tôi không thích giáo viên tiếng Pháp của mình; ông là người có khuôn mặt dữ tợn và rõ ràng là không thích trẻ con.

Nhưng khi đọc về doanh nhân bị ám ảnh bởi những con số, người không thể làm bất cứ việc gì khác vì quá bận đếm sao, ngay cả giáo viên này cũng đột nhiên trở nên quý mến. Như thể ông muốn cho học sinh chúng tôi một cái gì đó. Một bài học cuộc sống.

"Tất cả những người trưởng thành đều từng là trẻ con - mặc dù rất ít người trong số họ nhớ điều đó" - Saint-Exupery viết ngay từ đầu câu chuyện cổ tích của mình. Hoàng tử bé gợi cho chúng ta cảm giác về thời thơ ấu có lẽ hơn bất kỳ cuốn sách nào khác và có lẽ đó là lý do tại sao nó đã trở thành cuốn sách bán chạy bậc nhất trên thế giới trong suốt 80 năm.