Góc Hồng Ngọc: Luật chơi và tầng văn hóa

Phản đối trọng tài một cách thiếu văn hóa, dọa bỏ cuộc hay bỏ cuộc vì không hài lòng với một quyết định nào đó đã trở thành phổ biến trong bóng đá Việt Nam. Bình luận của cây bút Hồng Ngọc.
11/04/2014 11:01

(Thethaovanhoa.vn) - Phản đối trọng tài một cách thiếu văn hóa, dọa bỏ cuộc hay bỏ cuộc vì không hài lòng với một quyết định nào đó đã trở thành phổ biến trong bóng đá Việt Nam. Bình luận của cây bút Hồng Ngọc.

Bỏ cuộc thì không chỉ là vấn đề về tầng văn hóa ứng xử nữa, mà là vấn đề ở tầng văn hóa về nhận thức và thái độ, thậm chí về tổ chức xã hội.

Trước mỗi cuộc chơi đều phổ biến luật lệ. Anh đồng ý tham dự là anh chấp nhận luật lệ đó. Anh có thể đóng góp cho luật lệ mỗi lúc một tốt hơn (và phải thuyết phục được đa số rằng như thế là tốt hơn thì mới có sửa đổi luật lệ). Mỗi cuộc chơi là do nhiều bên, nhiều người đóng góp. Việc đồng ý tham dự cuộc chơi đã định hình luật lệ là anh cam kết chơi cùng nó, bảo vệ nó, phát triển nó, và sự phát triển của cuộc chơi giúp các bên, những người chơi hưởng lợi chung lâu dài.

Khi anh bỏ cuộc nghĩa là anh đã phá vỡ cam kết, không tôn trọng luật chơi và không tiếp tục đóng góp cho cuộc chơi đó nữa.

Trên phương diện cá nhân thuần túy, việc từ bỏ một cuộc chơi dễ được chấp nhận hơn, thậm chí được tôn trọng với các xã hội đề cao tự do cá nhân. Nhưng một quyết định mang tính cá nhân kéo cả một tập thể bỏ cuộc thì đó là vấn đề về văn hóa tổ chức xã hội. Anh không hài lòng thì có quyền từ chức, chứ không có quyền kéo cả một tập thể bỏ cuộc cùng anh. Đó là sự vô trách nhiệm. Vì quyết định bỏ cuộc như thế, nếu ứng xử một cách sòng phẳng, sẽ bị phạt rất nặng, thậm chí loại vĩnh viễn khỏi cuộc chơi. Tức là anh không chỉ chấm dứt việc đóng góp vào cuộc chơi chung, mà còn hủy hoại một đội bóng, tước đoạt công việc của rất nhiều người.

Nền văn hóa tiểu nông

Nền văn hóa của chúng ta xuất phát là văn hóa tiểu nông, vốn hầu hết chỉ giới hạn trong làng, xã cả về hoạt động sản xuất và giao tiếp. Vì vậy, con người thấy “thế giới” nhỏ bé, và cứ nghĩ mình là trung tâm của thế giới. Chúng ta rất dễ dàng nghe kiểu nói chuyện “tôi là thế này, tôi là thế kia, chơi thì chơi, không chơi thì thôi” từ những người có xuất xứ tiểu nông. Thậm chí khi buôn bán mà họ nói với khách hàng những câu đại loại như “hàng của tôi có thế thôi, không mua thì đi chỗ khác”. Anh sẽ chẳng khó gặp những người buôn bán kiểu này ở miền Bắc hiện nay.

Vì phạm vi giao tiếp nhỏ nên con người không học cách gây dựng, chinh phục các quan hệ mới. Vì sản xuất tiểu nông thì mình thích thế nào cũng được quyền làm như thế (chỉ đến mùa thu hoạch mới hứng chịu), trong khi nền sản xuất lớn, đặc biệt là sản xuất công nghiệp theo dây chuyền, thì chỉ cần sự tùy tiện của một mắt xích, một cá nhân sẽ phá vỡ toàn bộ quy trình sản xuất. Nên con người trong các xã hội công nghiệp có ý thức và biết cách hợp tác với nhau hơn. Và sợi dây duy nhất móc nối họ với nhau đó là luật chơi chung và thái độ tôn trọng luật chơi chung. Họ truyền đạt thái độ đó cho thế hệ sau bằng giáo dục.

Những nhà lãnh đạo các đội bóng của chúng ta đa phần đều có xuất xứ tiểu nông như thế, nên không có gì lạ khi họ bỏ cuộc chỉ vì cuộc chơi không đúng như ý họ. Triển vọng này chắc còn kéo dài, nếu nền kinh tế, xã hội của chúng ta vẫn cứ bám vào kết cấu tiểu nông như hiện nay.

Tôi cũng muốn chú thích thêm rằng, tôi cũng lớn lên trong nền văn hóa ấy và từng có hầu hết đặc điểm như vậy, phải rất khó khăn để nhận biết và khắc phục nhưng loại bỏ triệt để là không thể. Những phê phán này là hệ quả của việc “phản tỉnh”, hay “tự giác ngộ” và “tự phê phán”, trong quá trình hòa nhập vào xã hội đô thị, truyền thông, và nhất là từ khi tham gia kinh doanh, chứ không phải là việc chủ ý phê phán người khác.
Cảm ơn anh về những luận giải như một sự chia sẻ!

Thể thao & Văn hóa Cuối tuần

Tin cùng chuyên mục

Tin nóng bóng đá Việt hôm nay 18/12: Ngôi sao Thái Lan 'gửi thông điệp' tới Quang Hải; FIFA báo tin vui cho bóng đá Việt Nam

Tin nóng bóng đá Việt hôm nay 18/12: Ngôi sao Thái Lan 'gửi thông điệp' tới Quang Hải; FIFA báo tin vui cho bóng đá Việt Nam

Tin nóng bóng đá Việt hôm nay 18/12: Ngôi sao Thái Lan Suphanat Mueanta 'gửi thông điệp' tới Quang Hải của ĐT Việt Nam; FIFA báo tin vui lớn cho bóng đá Việt Nam; CLB TP.HCM thu lợi lớn từ thương vụ Bùi Tiến Dũng.

Bị Patrik Lê Giang che bóng, thủ môn Bùi Tiến Dũng tự tìm lối thoát cho bản thân

Bị Patrik Lê Giang che bóng, thủ môn Bùi Tiến Dũng tự tìm lối thoát cho bản thân

Thủ môn Bùi Tiến Dũng đã đạt được thoả thuận với SHB Đà Nẵng từ giai đoạn 2 của V-League 2024/25. Đây là cơ hội để thủ thành gốc Thanh Hóa có thể chứng minh với tất cả rằng, mình không muốn là người thừa.

Nam Định gặp thử thách cực đại tại AFC Champions League

Nam Định gặp thử thách cực đại tại AFC Champions League

CLB Thép Xanh Nam Định sẽ chạm trán đại diện bóng đá Nhật Bản Sanfrecce Hiroshima tại vòng knock-out AFC Champions League Two 2024/25.

Bất ngờ với danh tính HLV mới của Bình Dương, chưa từng dẫn dắt một CLB chuyên nghiệp nào

Bất ngờ với danh tính HLV mới của Bình Dương, chưa từng dẫn dắt một CLB chuyên nghiệp nào

CLB Bình Dương vừa công bố quyết định bổ nhiệm Nguyễn Công Mạnh làm HLV trưởng, thay thế HLV Hoàng Anh Tuấn, người đã chia tay đội bóng vào ngày 8/12 sau chuỗi kết quả không như ý.

CLB Bình Dương chia tay HLV Hoàng Anh Tuấn sau chưa đầy nửa mùa giải

CLB Bình Dương chia tay HLV Hoàng Anh Tuấn sau chưa đầy nửa mùa giải

Chỉ sau chưa đầy nửa mùa giải, CLB Bình Dương đã quyết định chia tay HLV Hoàng Anh Tuấn trong bối cảnh phong độ thi đấu nghèo nàn.

Sai lầm có hệ thống, Nam Định vẫn đi tiếp ở giải châu Á

Sai lầm có hệ thống, Nam Định vẫn đi tiếp ở giải châu Á

Sai lầm là những gì người hâm mộ được chứng kiến ở trận thua của Nam Định trên sân Bangkok United tối 4/12. Đội bóng của HLV Vũ Hồng Việt bị chặn đứng mạch toàn thắng ở con số 6 và mất luôn ngôi nhất bảng G.

Cựu cầu thủ Trần Anh Khoa đột ngột ra đi trước sự bàng hoàng của đồng nghiệp và học trò

Cựu cầu thủ Trần Anh Khoa đột ngột ra đi trước sự bàng hoàng của đồng nghiệp và học trò

Theo thông tin từ CLB Đà Nẵng, cựu cầu thủ Trần Anh Khoa hiện là HLV đào tạo trẻ đã qua đời đột ngột khiến đồng nghiệp, học trò bàng hoàng.

Tin nóng bóng đá Việt 4/12: CLB V-League xác nhận đối đầu Vua phá lưới EURO; huyền thoại Thái Lan nhận xét về ĐT Việt Nam

Tin nóng bóng đá Việt 4/12: CLB V-League xác nhận đối đầu Vua phá lưới EURO; huyền thoại Thái Lan nhận xét về ĐT Việt Nam

Tin nóng bóng đá Việt Nam hôm nay ngày 4/12/2024: CLB Công an Hà Nội xác nhận sẽ đối đầu Slavia Praha ở trận giao hữu sắp tới; huyền thoại Thái Lan nhận xét về ĐT Việt Nam tại AFF Cup 2024.

Tin mới nhất

Đà Nẵng đón Giáng sinh – Chào năm mới 2025 với nhiều chương trình du lịch độc đáo

Đà Nẵng đón Giáng sinh – Chào năm mới 2025 với nhiều chương trình du lịch độc đáo

Chào mừng lễ Giáng sinh và năm mới 2025, các đơn vị du lịch, lưu trú, điểm công cộng trên địa bàn thành phố Đà Nẵng đang có nhiều hoạt động, chương trình độc đáo, hấp dẫn thu hút khách du lịch.

Du lịch Huế “cất cánh” bằng thế mạnh di sản văn hóa

Du lịch Huế “cất cánh” bằng thế mạnh di sản văn hóa

Năm 2025 là dấu mốc quan trọng đánh dấu bước ngoặt Thừa Thiên - Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, đem đến nhiều vận hội mới cho địa phương.

Thái Nguyên lần đầu tổ chức Liên hoan ẩm thực các món ăn chế biến từ cây chè

Thái Nguyên lần đầu tổ chức Liên hoan ẩm thực các món ăn chế biến từ cây chè

Ngày 16/12/2024, tại thành phố Thái Nguyên, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên phối hợp với Hiệp hội Du lịch tỉnh tổ chức Liên hoan Ẩm thực mang chủ đề “Trải nghiệm xứ trà, đậm đà bản sắc”.

Ninh Thuận tăng cường bảo vệ và phát huy giá trị đồi cát Nam Cương

Ninh Thuận tăng cường bảo vệ và phát huy giá trị đồi cát Nam Cương

Đồi cát Nam Cương (xã An Hải, huyện Ninh Phước) nằm cách trung tâm thành phố Phan Rang – Tháp Chàm khoảng 7 km về hướng Đông Nam được ví như "tiểu sa mạc Sahara" với cảnh quan và địa hình độc đáo.

Quảng Bình phát triển du lịch nông thôn, du lịch cộng đồng

Quảng Bình phát triển du lịch nông thôn, du lịch cộng đồng

Tỉnh Quảng Bình có nhiều danh lam thắng cảnh kỳ thú, hấp dẫn du khách trong nước và quốc tế.

Phở và nem “chinh phục” thực khách Italy

Phở và nem “chinh phục” thực khách Italy

Ngày 12/12/2024, Đại sứ quán Việt Nam tại Italy đã phối hợp với Vietnam Airline tổ chức sự kiện “Phở và Nem: Đường đến với ẩm thực Việt Nam - Bay thẳng Việt Nam - Italy từ tháng 7/2025” nhằm quảng bá văn hóa ẩm thực và thúc đẩy du lịch Việt Nam.

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Độc đáo khu phố bao cấp của Hà Nội được tái hiện trong "Đêm Trúc Bạch"

Lần đầu tiên tại Hà Nội, một không gian với bối cảnh là một khu phố cổ Hà Nội với các toa tàu điện, các cửa hàng bách hóa… gợi nhớ cho người dân Thủ đô và du khách về ký ức của "thời bao cấp", một trong những thời kỳ đặc biệt của đất nước.

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Trúc Bạch: Điểm đến của một Hà Nội quyến rũ, sâu lắng và đậm chất thơ

Đêm Hà Nội với sự lung linh của ánh đèn và hơi thở lịch sử qua từng góc phố, là một mô hình độc đáo, giúp du khách khám phá một Hà Nội rất khác - một Hà Nội quyến rũ, đậm chất thơ và sâu lắng.

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Bí ẩn những địa điểm được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới khác đến nay vẫn chưa có lời giải

Những nơi này đều có nhiều truyền thuyết bí ẩn xoay quanh và được cho là có thể dẫn lối cho người trần sang thế giới bên kia.

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

TP.HCM được Giải thưởng Du lịch thế giới chọn làm nơi trao giải

World Travel Awards chọn TP.HCM là địa điểm tổ chức Lễ trao giải thưởng khu vực châu Á và châu Đại Dương năm 2022.