Gìn giữ bản sắc văn hóa tín ngưỡng độc đáo Lễ hội Kỳ yên Thượng điền đình Bình Thủy
Lễ hội Kỳ yên Thượng điền đình Bình Thủy năm nay diễn ra từ ngày 9-11/5 (nhằm 12/4 - 14/4 âm lịch). Đây là một sự kiện văn hóa tín ngưỡng truyền thống điểm nhấn của Cần Thơ nói riêng, Đồng bằng sông Cửu Long nói chung.
Ông Lê Phước Lợi, Phó Chủ tịch UBND quận Bình Thủy (thành phố Cần Thơ), cho biết: Lễ hội được tổ chức hằng năm nhằm bảo tồn và phát huy di tích lịch sử - văn hóa; duy trì và phục vụ nhu cầu sinh hoạt tín ngưỡng của nhân dân và du khách đối với các giá trị di sản văn hóa dân tộc tại khu di tích, tạo điểm nhấn du lịch của thành phố cũng như quận Bình Thủy với du khách trong nước, quốc tế; gắn với các hoạt động kích cầu du lịch, phục hồi và phát triển kinh tế. Lễ hội năm nay gồm nhiều hoạt động phong phú, thu hút sự quan tâm, tham gia của đông đảo bà con.

Thực hiện các nghi thức truyền thống trong Lễ hội Kỳ Yên Thượng Điền. Ảnh tư liệu: Ánh Tuyết - TTXVN
Lễ Thượng điền trong Lễ hội Kỳ yên đình Bình Thủy là lễ hội cúng Bổn Cảnh Thành Hoàng (còn được gọi là Thành hoàng làng). Phần lễ bắt đầu bằng nghi lễ đưa Sắc thần du ngoạn. Sau đó lần lượt đến các nghi lễ tiếp theo như: tế Thần Nông, thay khăn Sắc thần, Chánh tế, xây Chầu, tế Bàn soạn, Túc Yết, Chánh tế, Tôn Vương, Sơn Quân, Tống khách…
Sau khi kết thúc phần lễ, phần hội được tổ chức với nhiều trò chơi dân gian thú vị, hấp dẫn như đua thuyền, kéo co, hội thi mâm xôi nghệ thuật, hát tuồng cổ…
Ngoài ra, trong khuôn khổ sự kiện còn có không gian trưng bày, giới thiệu sản phẩm đặc trưng các quận, huyện trong thành phố; quảng bá, xúc tiến du lịch của 9 quận, huyện; trưng bày, triển lãm sách và thi hỏi đáp về lịch sử, văn hóa Cần Thơ…
Đặc biệt năm nay, triển lãm trưng bày bộ tem Đình Bình Thủy được tổ chức. Trước đó, năm 2024, hình ảnh Đình Bình Thủy đã được Bộ Thông tin và Truyền thông đưa vào Chương trình đề tài tem bưu chính quốc gia năm 2025 - tạo điều kiện quảng bá rộng rãi di tích kiến trúc tiêu biểu này đến du khách trong và ngoài nước.

Nghi thức tế Thần Nông. Ảnh tư liệu: Ánh Tuyết - TTXVN
Bà Dương Thu Hồng, người con đất Long Tuyền (quận Bình Thủy) chia sẻ năm nào bà cũng đến tham dự Lễ hội Kỳ yên tại đình Bình Thủy cùng người thân và bạn bè. Năm nay đã trên 70 tuổi nhưng bà vẫn mong chờ đến ngày để được tham gia lễ hội. Các nghi thức lễ được Ban tổ chức tái hiện đầy đủ và đúng lễ nghi từ xa xưa ông cha truyền lại. Bà cũng rất mê các phân đoạn tuồng cổ do các nghệ nhân biểu diễn, cảm xúc như được trở về thời còn trẻ…
Với lịch sử lâu đời và mang trong mình nét văn hóa đặc sắc, đình Bình Thủy (hay còn gọi là Long Tuyền cổ miếu) là một trong những Di tích cấp quốc gia tiêu biểu nhất tại Cần Thơ. Đây là địa điểm được vua Tự Đức sắc ban "Bổn Cảnh Thành Hoàng" vào năm 1852. Sau hơn 200 năm xây dựng, đình Bình Thủy vẫn giữ nguyên được những bản sắc văn hóa, tín ngưỡng vốn có từ lâu đời thông qua kiến trúc hầu như được bảo tồn nguyên vẹn và các lễ hội Kỳ Yên được tổ chức tại đây.
Lễ hội Kỳ Yên đình Bình Thủy là minh chứng quan trọng về lịch sử định cư trên vùng đất này của người Việt; sắc phong vua ban thể hiện sự công nhận của chế độ quân chủ về mặt hành chính, sự hình thành làng xã và ngôi đình thờ Thành hoàng. Với ý nghĩa to lớn và nhiều nghi lễ mang đậm tính nhân văn, vào tháng 1/2018, Lễ hội Kỳ Yên đình Bình Thủy được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia.
Lễ hội Kỳ Yên Đình Bình Thủy không chỉ là dịp để người dân tưởng nhớ công đức các bậc tiền nhân khai hoang mở đất, các vị thần Thành hoàng bảo hộ quốc thái dân an, mà còn là không gian sinh hoạt văn hóa cộng đồng đặc sắc, góp phần củng cố niềm tin của người dân về cuộc sống bình yên, no ấm. Đây là một trong những lễ hội tiêu biểu thể hiện truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, góp phần làm giàu thêm đời sống tinh thần, gìn giữ và trao truyền những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của cha ông.