(Thethaovanhoa.vn) - Đại hội toàn quốc Hội Điện ảnh Việt Nam, 5 năm mới tổ chức một lần, theo Phó Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam, bà Nguyễn Thị Hồng Ngát, "do không tổ chức thường xuyên nên còn nhiều thiếu sót". Tuy nhiên thiếu sót về khâu tổ chức chỉ là một phần, điều mà các hội viên thực sự quan tâm, là các vấn đề sát sườn của điện ảnh Việt Nam chưa được bàn tới.

Đạo diễn Đặng Nhật Minh đánh giá phần tham luận tại đại hội: "Quá ư tẻ nhạt, dông dài, tránh né các vấn đề bức xúc của điện ảnh". Đây cũng là đánh giá chung của nhiều hội viên tham gia đại hội.

Nỗi lo ngoài hành lang

Trong đại hội, những bản tham luận không nhận được sự chú ý của người nghe. Có người lên tham luận, than van về cái chết lâm sàng của ngành phê bình điện ảnh và kết thúc bài phát biểu bằng câu hát "còn gì nữa đâu mà tiếc với sầu" khiến hội viên ở dưới bật cười. Không khí chung, người đọc cứ đọc, còn người ngồi ở dưới có những mối quan tâm khác. Họ biết điện ảnh còn quá nhiều vấn đề ngổn ngang, mà mỗi cá nhân chưa thể làm gì được, và cũng không thể kì vọng vào một Hội nghề nghiệp, cũng như một kì đại hội.

Trái lại, không khí thảo luận ngoài hành lang sôi nổi hơn nhiều. Những người làm nghề chuyên nghiệp đang thực sự lo lắng về chất lượng đào tạo nguồn nhân lực của ngành điện ảnh. Nhiều người tham gia giảng dạy trực tiếp tại trường Đại học Sân khấu Điện ảnh (xin không nêu tên) cho biết họ đang rất lo lắng cả về việc dạy và học. Một giảng viên lâu năm cho biết: "Nếu trước kia những người thi vào ngành điện ảnh đều là những người có tư chất thì bây giờ không thi được vào đâu người ta mới vào ngành điện ảnh". Nhiều thầy cô muốn dạy, nhưng không phải trò nào cũng muốn học, đó là thực tế.

Để Mai tính 2 rất thành công về doanh thu nhưng lại bị coi là nhảm của phim giải trí Việt Nam

Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ Phát triển Tài năng Điện ảnh cho rằng cần phải thay đổi nhận thức về đào tạo điện ảnh."Một trường đại học như Bách Khoa có thể tuyển hàng ngàn sinh viên, nhưng trường Đại học Sân khấu & Điện ảnh không thể tuyển rộng rãi như vậy, một khoa diễn viên, một khoa đạo diễn cũng chỉ lấy được khoảng hai chục người. Đào tạo điện ảnh không thể là đào tạo đại trà mà là ngành đặc thù. Ngành nghề này cũng rất tốt kém, nên đòi hỏi mức độ đầu tư lớn hơn, đáng tiếc là chưa được như vậy".

"Nếu hỏi điện ảnh có thiếu nhân lực không, thì theo tôi không thiếu. Hội Điện ảnh là Hội đông hội viên nhất đấy, có 1.780 hội viên cơ mà, nhưng chất lượng như thế nào thì thực sự là vấn đề cần bàn", đạo diễn Đặng Nhật Minh chia sẻ.

Điện ảnh vẫn "chộp giật, kiếm ăn"

Bên lề đại hội, đạo diễn Trần Vịnh cho biết ông rất lo lắng khi phim thương mại đang ngày càng lấn át. "Phim ảnh giờ chỉ toàn những đề tài giải trí, nhảm nhí. Tôi ít thấy có diễn viên nào chia sẻ về nghề, về vai diễn của mình, toàn chia sẻ đóng cảnh "nóng" khổ như thế nào. Còn phim truyền hình thì chỉ cần lồng tiếng Hàn vào thì ra phim Hàn chứ không phải phim Việt. Các đài truyền hình bây giờ cũng thương mại hóa rất nhiều. Tôi thấy điện ảnh đang ở thời kì làm ăn chộp giật".

Có đạo diễn lo ngại phim ảnh Việt Nam đang trở về thời "mỳ ăn liền" khi lượng phim sản xuất đang tăng khá nhanh, tính tới tháng 5 năm nay đã xuất hiện gần 20 phim, nhưng rất ít phim tốt, nhiều phim bị đánh giá là nhảm.

Một nỗi lo hiển hiện khác là hiện nay phim Hollywood đang ngày càng xâm nhập sâu và rộng vào điện ảnh nội địa, mà Việt Nam chưa có một hàng rào thích hợp. Doanh thu điện ảnh đang tăng mạnh nhưng phần lớn rơi vào túi doanh nghiệp nước ngoài. Hệ thống rạp đang mở rộng, nhưng những vị trí đẹp đã bị các doanh nghiệp nước ngoài chiếm lĩnh...

Hội Điện ảnh Việt Nam có 1.780 hội viên, 5 năm Hội đại hội một lần, là cơ hội để  hội viên cùng lên tiếng cho ngành của mình. Nhưng Đại hội lần này khá trầm. Đạo diễn Đặng Nhật Minh chia sẻ: "Đại hội toàn quốc Hội Điện ảnh cách đây 15 năm, Hội Điện ảnh Việt Nam góp rất nhiều ý kiến cho nhà nước. Các khóa sau này mới chỉ làm được việc thường ngày của Hội, chưa đưa ra những kiến nghị để nhà nước có chủ trương, chính sách để bảo vệ điện ảnh dân tộc".

Ngọc Diệp
Thể thao & Văn hóa