Ban tổ chức Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn - báo Thể thao và Văn hóa (Thông tấn xã Việt Nam) vừa công bố 10 tác phẩm vào chung khảo Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn lần 4 -2023. Từ top 10 này, Hội đồng giám khảo sẽ chọn ra các giải Hiệp sĩ Dế Mèn, Khát vọng Dế Mèn và công bố vào dịp 1/6 tới.

1. Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn là giải thưởng nghệ thuật thường niên do báo Thể thao và Văn hoá sáng lập từ năm 2020 nhằm trao cho các sáng tác, trình diễn nghệ thuật xuất sắc "của" thiếu nhi hoặc "vì" thiếu nhi.

Các hạng mục của giải gồm: 01 Giải thưởng Lớn mang tên Hiệp sĩ Dế Mèn (Cricket Knight) và một số giải đồng hạng mang tên Khát vọng Dế Mèn (Cricket Desire). Trải qua 3 mùa giải, đã có 1 giải Hiệp sĩ Dế Mèn được trao cho nhà văn Nguyễn Nhật Ánh (2020) và 14 giải Khát vọng Dế Mèn được trao cho các văn nghệ sĩ trong và ngoài nước, trong đó có 4 tác giả là thiếu nhi.

Năm nay, Giải thưởng thu hút sự tham gia của 121 tác phẩm/ chùm tác phẩm được sáng tác, hoàn thiện hoặc công bố trong khoảng thời gian từ 1/1/2022 - 20/4/2023. Đây là các tác phẩm do các tác giả gửi dự thi hoặc do các nhà xuất bản trên cả nước cùng các thành viên Ban sơ khảo đề cử.

Qua 2 vòng chấm từ 25/4 - 11/5, Ban sơ khảo gồm 8 thành viên đã thảo luận và cho điểm để chọn ra top 10 tác phẩm xuất sắc nhất vào Vòng chung khảo, trong đó có 7 truyện dài/ chùm truyện dài, 1 sách tranh, 1 tập thơ và 1 chùm tranh.

Cụ thể, danh sách (xếp theo thứ tự a, b, c của tên tác phẩm) Top 10 chung khảo năm nay gồm có:

1) A lô!... Cậu đấy à? (truyện dài của Trần Đức Tiến, minh họa Kim Duẩn, NXB Kim Đồng).

2) Chùm tranh của Hoàng Nhật Quang (11 tuổi, Lạng Sơn). 

3) Khu rừng trong chai (sách tranh của Huỳnh Trọng Khang - Nguyễn Nhân, NXB Thế giới). 

4) Nghé ọ hai xoáy (truyện dài của Phạm Anh Xuân, NXB Văn học). 

5) Những con mèo của ông bắp cải (bản thảo truyện dài của Nguyễn Thị Cẩm Hà). 

6) Ông Ba Bị và những đứa trẻ trong mơ (truyện dài của Lạc An, NXB Kim Đồng). 

7) Ở một nơi có rất nhiều rồng (bản thảo truyện dài của Mộc An). 

8) Phù thủy sợ ma (thơ Thụy Anh, minh họa Kim Duẩn, NXB Kim Đồng). 

9) Tôi, bố tôi, và… và Từ những bức thư (bản thảo chùm 2 truyện dài của Đoàn Lữ Thụy Phương, 10 tuổi).

10) Vua ngan xóm hồ (bản thảo truyện dài, Uông Triều).

2. Có thể thấy, Top 10 chung khảo năm nay đã xuất hiện 2 tác giả nhí với những tác phẩm được Ban sơ khảo đánh giá cao về tài năng với những phẩm chất sáng tạo chuyên nghiệp sớm được bộc lộ. Bên cạnh đó, Top 10 cũng xuất hiện tác phẩm của Mộc An - tác giả từng lọt vào vòng chung khảo Giải Dế Mèn lần 3 - 2022 với tác phẩm Nếu một ngày chúng tớ biến mất.

Đáng chú ý, sau Giải thưởng Hiệp sĩ Dế Mèn đầu tiên (lần 1 - 2020) trao cho nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, và sau 2 năm liên tiếp không tìm được "hiệp sĩ", năm nay, Ban sơ khảo đã đạt được sự nhất trí cao trong việc đề cử tác giả duy nhất vào hạng mục danh giá nhất này. 

Theo quy định, Giải Hiệp sĩ Dế Mèn được trao cho tác giả có bề dày cống hiến cho thiếu nhi, xét trong cả sự nghiệp, đồng thời phải có tác phẩm chất lượng cao được sáng tác hoặc công bố trong năm trao giải. Theo Ban sơ khảo, trong 10 tác giả có tác phẩm lọt vào chung khảo năm nay đã có tác giả đáp ứng được tiêu chí trên nên đã đề cử lên Hội đồng Giám khảo quyết định.

Ngay sau khi công bố Top 10 chung khảo, Hội đồng Giám khảo do nhà thơ Trần Đăng Khoa, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam làm Chủ tịch (cùng 5  thành viên gồm: PGS-TS Văn Giá, nhà thơ - nhạc sĩ Nguyễn Thụy Kha, họa sĩ Thành Chương, họa sĩ Lê Linh và nhà báo Lê Xuân Thành) sẽ khởi động quy trình chấm chung khảo để chọn ra các giải thưởng.

Lễ trao Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn lần 4 - 2023 sẽ diễn ra vào dịp 1/6 tới tại Hà Nội