Giải Pritzker 2023 trao cho kiến trúc sư người Anh Chipperfield – 'Bậc thầy của sự đơn giản'
Giải thưởng Kiến trúc Pritzker – được coi là giải Nobel Kiến trúc - đã được trao cho kiến trúc sư và nhà quy hoạch đô thị người Anh David Alan Chipperfield.
Ban giám khảo giải Pritzker đã gọi công trình của Chipperfield "tinh tế nhưng mạnh mẽ, nhẹ nhàng nhưng thanh lịch".
Kiến trúc sư người Anh David Alan Chipperfield
Trong hơn 4 thập kỷ, Chipperfield đã xúc tiến nhiều dự án, từ các tòa nhà văn hóa, dân sự và học thuật đến quy hoạch đô thị, nhà ở và bao gồm cả công trình bổ sung gần đây cho khu phức hợp Đảo Bảo tàng nổi tiếng của Berlin —
"Ông là một kiến trúc sư giỏi. Ông thể hiện sự tôn kính của mình đối với lịch sử và văn hóa đồng thời tôn vinh môi trường tự nhiên và xây dựng đã có từ trước.
Thiết kế hiện đại vượt thời gian của ông đối diện với khẩn cấp về khí hậu, biến đổi các mối quan hệ xã hội và tái tạo sức sống cho các thành phố" – theo tuyên bố của Ban giám khảo giải thưởng năm nay.
Và Bam giám khảo ghi nhận sự tận tâm của kiến trúc sư đối với xã hội và môi trường hơn là chạy theo xu hướng.
Hoàn thành vào năm 2013, Bảo tàng Jumex ở khu vực Polanco của Thành phố Mexico được thiết kế để chứa một trong những bộ sưu tập nghệ thuật đương đại lớn nhất ở Mỹ Latinh. Được xây dựng trên một địa điểm hình tam giác, cấu trúc có 5 tầng—tầng trên cùng được thắp sáng bởi một loạt cửa sổ trần trên đường mái lởm chởm - và mặt tiền có tông màu ấm của đá vôi có nguồn gốc địa phương
Tom Pritzker, Chủ tịch của Hyatt Foundation - tổ chức tài trợ cho giải thưởng – nhận định:
"Chipperfield không kiêu ngạo, luôn tránh xa xu hướng đương đầu và duy trì mối liên hệ giữa truyền thống và đổi mới, phục vụ lịch sử và nhân loại".
Có trụ sở tại London, với các văn phòng bổ sung ở 4 quốc gia khác, Chipperfield đã làm việc trên khắp châu Á và châu Âu cũng như ở các thành phố của Mỹ như Davenport, Iowa và Anchorage, Alaska.
Vào năm 2019, thành phố Berlin đã khánh thành Phòng trưng bày James Simon - một cửa ngõ mới do Chipperfield thiết kế dẫn đến khu phức hợp Đảo Bảo tàng và được coi là thời điểm quan trọng trong nỗ lực cải tạo khu vực 5 bảo tàng - nơi lưu giữ các báu vật như Cổng Ishtar của Babylon và tượng bán thân của Nữ hoàng Ai Cập Nefertiti.
Các nhà tổ chức giải thưởng Pritzker đã ca ngợi thiết kế này và cách nó "cho phép tầm nhìn bao quát từ bên trong và bên ngoài, thậm chí xuyên qua các tòa nhà liền kề và cảnh quan đô thị xung quanh".
Mặt tiền bằng kính lấp lánh, trang trí bằng các sọc phản chiếu, đặc trưng cho việc Chipperfield bổ sung Bảo tàng Anchorage ở Alaska, mở cửa cho công chúng vào năm 2009. Tòa nhà không chỉ hồi sinh khu vực trung tâm thành phố mà còn mang đến cho bảo tàng không gian mới cho Trung tâm Nghiên cứu Bắc cực Smithsonian. một trung tâm dành cho trẻ em có tên là Imaginarium và các cuộc triển lãm tạm thời
10 năm trước đó, vào năm 2009, Chipperfield đã hoàn thành một cuộc trùng tu lớn và cải tạo lại Bảo tàng Neues tại khu phức hợp- một tòa nhà được xây dựng vào giữa thế kỷ 19 và bị phá hủy phần lớn trong Thế chiến II.
Trong một cuộc phỏng vấn, Chipperfield (69 tuổi) nhớ lại dự án này như một trải nghiệm mãnh liệt.
"Đó không chỉ là một bảo tàng, nó là một phần kết cấu, là di sản của thành phố theo những cách tốt và xấu nhất" - ông nói với hãng tin AP vào hôm 6/3 từ Berlin. "Đó là một tòa nhà tuyệt vời của thế kỷ 19 nhưng đã bị phá hủy đáng kể trong Thế chiến II và sau đó bị bỏ quên.
Vì vậy, tòa nhà tồi tàn này mang theo một khối lượng lịch sử khổng lồ cùng với nó. Và do đó, khi chúng tôi xây dựng lại nó, chúng tôi cũng rất quan tâm đến tiềm năng cảm xúc của nó, ý nghĩa của nó đối với Berlin, với nước Đức".
Chipperfield lưu ý rằng việc mở rộng bảo tàng bao gồm một số dự án bổ ích nhất của ông.
"Các dự án bảo tàng của chúng tôi luôn cho phép chúng tôi chơi đùa với những thứ vật chất của kiến trúc - không gian, thể tích, vật liệu, ánh sáng.
Phối hợp với kiến trúc sư Julian Harrap, Chipperfield đã cải tạo Bảo tàng Neues trên Đảo Bảo tàng của Berlin, với mục tiêu duy trì tính toàn vẹn của cấu trúc ban đầu đồng thời mở rộng nội thất. Với các yếu tố làm bằng bê tông được điểm xuyết bằng đá cẩm thạch trắng, cấu trúc hồi sinh này đã giành được giải Mies van der Rohe cho Chipperfield vào năm 2011
Nhưng cũng cho phép chúng tôi chơi với ý nghĩa xã hội. Và làm thế nào để một tổ chức văn hóa tương tác với thành phố mà nó tọa lạc, nếu đó là St. Louis hoặc Anchorage hoặc Davenport, Iowa".
Trong tuyên bố của mình, các nhà tổ chức Pritzker cũng trích dẫn việc Chipperfield trùng tu Procuratie Vecchie thế kỷ 16 ở Venice (Italy) vào năm ngoái, nơi "đã xác định lại chức năng dân sự của tòa nhà này ở trung tâm thành phố để lần đầu tiên cho phép mọi người tiếp cận".
Ở châu Á, ông có công trình Amorepacific ở Seoul - nơi được cho là hài hòa giữa "cá nhân và tập thể, tư nhân và cộng đồng, công việc và thời gian nghỉ ngơi" và Nhà nguyện và Trung tâm Du khách Nghĩa trang Inagawa ở Hyogo (Nhật Bản), nơi "các vật chất và tinh thần cùng tồn tại".
Chipperfield sinh ra ở London và lớn lên trong một trang trại ở Devon, phía Tây Nam nước Anh, nơi ông nói rằng một tập hợp các nhà kho và nhà phụ đã định hình ấn tượng ban đầu của ông về kiến trúc.
Khai trương vào năm 2006, Bảo tàng Văn học Hiện đại ở Marbach am Neckar, Đức, trưng bày các hiện vật từ Kho lưu trữ Văn học Đức, chẳng hạn như các bản thảo gốc Phiên tòa của Franz Kafka và Berlin Alexanderplatz của Alfred Döblin. Được xây dựng trên đỉnh của một cao nguyên đá, cấu trúc bê tông, đá và gỗ có thiết kế bậc thang để phù hợp với độ nghiêng tự nhiên của địa điểm
Ông thành lập David Chipperfield Architects tại London vào năm 1985, sau đó có thêm văn phòng tại Berlin (Đức), Thượng Hải (Trung Quốc), Milan (Italy) và Santiago de Compostela (Tây Ban Nha).
Chipperfield là chủ nhân lần thứ 52 của Giải thưởng Kiến trúc Pritzker do cố doanh nhân Jay A. Pritzker và vợ ông – Cindy - thành lập vào năm 1979. Người chiến thắng nhận được khoản trợ cấp 100.000 USD và huy chương đồng.
