Đội tuyển Ý: Đỉnh cao 2021 bắt đầu từ vực sâu 2010
(Thethaovanhoa.vn) - Có một tấm hình vô cùng ám ảnh về thất bại của Italy ở World Cup 2010, khi với tư cách là đội ĐKVĐ thế giới, nhưng Thiên thanh không vượt qua được vòng bảng. Đấy là ảnh đội trưởng Fabio Cannavaro đi xuống đường hầm của sân bóng, sau trận thua Slovakia. Lời bình của nhật báo Gazzetta dello Sport: “Chỉ còn cái quần sịp”.
Đấy là một bình luận vừa hài hước vừa cay đắng, khi Ý rớt xuống hố sâu của tuyệt vọng. Từ đó cho đến điểm tột cùng của thất bại là tháng 11/2017, khi Ý không thể lọt vào được World Cup 2018 là những lần “on off” với việc vào chung kết EURO 2012, một lần nữa bị loại ở vòng bảng World Cup 2014 và vào tứ kết EURO 2016. Câu hỏi đặt ra là làm thế nào mà họ có thể hồi sinh với một chức vô địch EURO sau thảm họa Nam Phi 11 năm? Đúng là không thể phủ nhận được vai trò và tài năng của HLV Roberto Mancini trong việc đem đến cho Italy một cách tiếp cận mới, một triết lý bóng đá hiện đại và mạnh mẽ, nhưng trên thực tế, thành công ấy không chỉ là những kết quả tích cực giành được trong một tháng Hè 2021, mà đã được ươm mầm chính từ thất bại 2010 ấy, sau khi LĐBĐ Italy (FIGC) tiến hành một cuộc cách mạng: Bổ nhiệm HLV huyền thoại Arrigo Sacchi làm chuyên gia điều phối kĩ thuật của tất cả các đội tuyển trẻ Italy, từ lứa U15 đến U21.
Maurizio Viscidi, phó của Sacchi từ năm 2010 đến 2014, và từ 2016 đến nay là người nắm vai trò này, cho rằng, Mancini đã thừa hưởng một đội ngũ trẻ trung được rèn luyện một cách chuyên nghiệp và xuyên suốt qua nhiều lứa đội tuyển trẻ của Italy, và đội ngũ ấy đã được đào tạo một tư duy tấn công và hiện đại từ khi họ còn rất trẻ, mới là những tài năng ở các đội trẻ của các CLB. “Kể cả khi chưa có nhiều kinh nghiệm ra sân ở Serie A thì họ đã có một nền tảng cơ bản ở các đội trẻ quốc gia”, ông nói với nhật báo Corrriere della Sera. “Mancini là một người cực kỳ phù hợp với họ. Ông ấy không quan tâm đến việc họ đến từ CLB nào, có nổi tiếng hay không, chỉ cần có chất lượng là chắc chắn sẽ có cơ hội ở ĐTQG”.
Sacchi và Viscidi đã tạo ra một thay đổi mang tính bước ngoặt khi họ điều phối 7 đội tuyển trẻ Italy, chính là nguồn cung cấp cầu thủ cho đội Thiên thanh trong những năm qua. Vận hành cơ chế đội tuyển trẻ này như một CLB, Sacchi, Viscidi và các cộng sự có mặt ở nhiều địa phương trên cả nước để tuyển chọn các cầu thủ trẻ và sau khi phân loại họ trên bảng màu (đỏ, vàng, xanh nước biển, xanh da trời), họ bắt đầu tổ chức các đội tuyển U. “Việc đào tạo các cầu thủ trẻ trong tay các CLB, nhưng việc đánh giá khả năng có thể chơi cho các đội trẻ quốc gia thuộc về chúng tôi”, Viscidi nói. “Mục tiêu là tìm ra các cầu thủ tài năng từ lứa U15, đưa họ vào đội tuyển và hy vọng rằng, đến khi có thể khoác áo ĐTQG, họ đã có lưng vốn 60-70 trận cho các đội trẻ quốc gia. Điều này giúp họ duy trì một sự gắn bó với đội tuyển, sự thống nhất về chiến thuật và sự hiểu biết với các đồng đội trong một thời gian dài”.
5 cầu thủ Italy dự EURO này là Donnarumma, Bastoni, Locatelli, Barella và Cristante đã chơi bên nhau liên tục từ giải U15 đầu tiên cách đây 8 năm. Nhiều cầu thủ khác được ghép vào đội hình ấy ở các đội U sau, trong đó đáng chú ý có Pessina và Chiesa, hai hiện tượng của Italy ở EURO này. Người đã kết nối tất cả những tài năng ấy cùng các cầu thủ giàu kinh nghiệm vào làm một khối là Mancini, trên một triết lý chơi chủ đạo, là kiểm soát bóng và tấn công. Mancini đã làm được điều mà HLV tiền nhiệm Gian Piero Ventura, một người thủ cựu, không làm được, là tận dụng tối đa thành quả của Sacchi và Viscidi trong việc tạo ra những đội trẻ cấp quốc gia. Những tư vấn tốt nhất liên quan đến cầu thủ trẻ của Mancini đến từ Alberigo Evani trong ban huấn luyện. Evani hiện đang là trợ lý và cũng là bạn, đồng đội cũ của Mancini, đã là HLV các đội tuyển từ U18 đến U21 Italy từ 2010 đến 2018, thời điểm mà Mancini bổ nhiệm Evani làm phó cho mình ở ĐTQG. Rất nhiều cầu thủ trong đội hình Italy dự EURO là học trò của Evani.
Năm 2010, đội tuyển U17 Italy đứng thứ 19 thế giới, hiện tại, họ đã lên thứ 4. Với các cầu thủ sinh từ 1996 đến 2002, các đội tuyển trẻ Italy đã vào chung kết của 5 giải trẻ châu Âu (nhưng đều thua), trong khi ở 2 giải World Cup U20 gần nhất các năm 2017 và 2019 (xuất hiện sau 18 năm vắng bóng), Italy đã vào đến bán kết. Điều đó khẳng định, thành công ở EURO chỉ là điểm khởi đầu, và bóng đá cấp đội tuyển của Italy đang đi đúng hướng…
Anh Ngọc