Có thể cảm nhận được sự nhẹ nhõm khi Man City ăn mừng suốt những ngày qua sau cú ăn ba lịch sử đã đưa họ gia nhập nhóm tinh hoa của châu Âu và trở thành đội bóng thứ 8 làm được điều này.

Và ngay sau khi đăng quang ở Istanbul, cú ăn ba của The Citizens được coi là vĩ đại hơn cú ăn ba mà MU giành được trước đó 24 năm, nhưng câu hỏi chung làm thế nào để tin rằng những gì đội bóng này làm được xuất sắc hơn đội bóng kia?

Tiêu chuẩn của thời đại

Hiện đã có 10 cú ăn ba giành được kể từ khi Cúp C1 lần đầu tiên được tổ chức vào năm 1955. Barcelona và Bayern Munich đều đã giành được nó hai lần, và tất cả đều đến từ đầu thế kỷ này. Trên thực tế, chỉ có bốn lần cú ăn ba được xác lập trong khoảng thời gian 45 năm của thế kỷ 20, trong khi tổng cộng sáu lần đã được thực hiện kể từ năm 2000, bao gồm một loạt ba lần trong 5 năm từ mùa 2008-09 và 2012-13.

Thành công của bóng đá hiện đại có đóng góp rất lớn của công nghệ khoa học, của tính toán dữ liệu vận động của các cầu thủ trong một trận đấu, hoặc trong từng thời điểm cụ thể, về các chỉ số hoạt động của một đội bóng, quãng đường chạy của một cầu thủ trong một trận đấu, khẩu phần ăn của họ được kiểm soát ở mức tối đa và tất tật những gì để tạo ra một cầu thủ tốt nhất, một đội bóng hoàn chỉnh nhất ở cả thể trạng, kĩ thuật, kỉ luật và tốc độ.

Một đội bóng hoàn hảo sẽ được cho là dựa trên tính vượt trội của triết lý bóng đá, trên số trận thắng giành được trong mùa giải, số bàn thắng được ghi, số trận giữ sạch lưới, tỉ lệ ghi bàn trên phút, tỉ lệ thủng lưới trung bình trong một trận, tỉ lệ tấn công trung bình trong một trận, hay dựa trên cả số lần phạm lỗi hoặc bị phạm lỗi?

Chúng ta hoàn toàn bị chi phối bởi yếu tố công nghệ. Jock Stein, HLV của đội bóng vĩ đại nhất Scotland Celtic có thể nói với các hậu bối rằng, "hãy quẳng tất cả những điều đó sang một bên, tôi có thể làm được điều đó theo cách thông thường của mùa giải 1966-67". Đó là mùa mà Celtic giành cú ăn 5 với 196 bàn thắng được ghi, chỉ thua hai trận trong cả mùa giải. Trong đó, có trận thắng rực rỡ 2-1 trước Inter Milan, đội đang thống trị châu Âu khi đó.

Câu lạc bộ đầu tiên nào giành được cú ăn ba hiển nhiên được coi là vĩ đại nhất khi đặt ra nền móng để các đội bóng khác noi theo? Đây có thể là một tiêu chuẩn mang tính thời điểm và đội bóng thống trị đó có thể sẽ không được yêu mến bằng những gì mà Johan Cruyff cùng các đồng đội làm được ở mùa 1971-72.

Thời điểm mà HLV huyền thoại Rinus Michels vừa chia tay đội bóng và cả thế giới tin rằng, kỉ nguyên vàng của Ajax Amsterdam đã khép lại. Nhưng Stefan Kovacs, người thay thế vào phút chót đấy đã viết một câu chuyện thần kỳ bằng cách gặt hái thành công trên mọi mặt trận hơn bất kỳ đội bóng nào, của những bậc tiền bối lừng lẫy của câu lạc bộ.

Johan Cruyff, Johan Neeskens, Arie Haan và Johnny Rep vẫn ở đó để khiến người khổng lồ ở Amsterdam chỉ thua một trận trong cả mùa giải để giành chức vô địch Eredivisie và họ đã giành được KNVB Cup với chiến thắng 3-2 trước Den Haag.

Một câu chuyện tương tự ở châu Âu, nơi các nhà đương kim vô địch thắng sáu và không thua trận nào trong tám trận trên đường đến trận chung kết khi họ vượt qua Dynamo Dresden, Marseille, Arsenal và Benfica. Trong trận chung kết, Cruyff đã ghi cả hai bàn thắng trong chiến thắng toàn diện 2-0 trước Inter Milan.

Với những người hoài niệm và những cổ động viên bóng đá cao tuổi, đây chắc chắn là cú ăn ba đẳng cấp nhất mà họ từng được chứng kiến trong đời, không chỉ vì tài năng xuất chúng của huyền thoại Cruyff hay Johan Neeskens mà có lẽ còn vì tầm ảnh hưởng đến bóng đá thế giới của Cruyff cho đến tận thời điểm này, mà nó được chứng minh bởi Guardiola, học trò tiêu biểu nhất mà ông tạo ra, người đã tạo ra trường phái bóng đá tấn công trứ danh và trở thành mô hình học hỏi trong nhiều năm qua. Cho đến lúc này, không nhiều người ngại ngần gọi Pep là HLV vĩ đại nhất lịch sử bóng đá thế giới.

Tiêu chuẩn của thẩm mỹ

Chi tiết nào sẽ chỉ ra rằng cú ăn ba của Man City xuất sắc hơn cú ăn ba của Bayern, của MU hay của Barcelona? Tất cả có thể chỉ là sự thỏa mãn về thị giác, và chúng ta có khả năng sẽ sa vào chủ đề không có lối thoát.

Có thể, tất cả những gì người ta nói về cú ăn ba Barcelona giành được trong mùa giải đầu tiên của Pep Guardiola (2008-09) là một tiêu chuẩn để đánh giá vì nó đạt được hai yếu tố chơi bóng đẹp và giành danh hiệu, sở hữu những ngôi sao vĩ đại và một triết lý ưu việt hơn tất cả những gì đã được nhìn thấy trước đó.

Nhưng cũng là ảo giác, vì thuần túy là chúng ta có những xu hướng cảm thụ cái đẹp khác nhau và có những chuẩn mực khác nhau để đánh giá. Nó dựa trên kinh nghiệm phong phú của chuyên môn, sở thích và khuynh hướng theo đuổi trong việc nghiên cứu chiến thuật, lịch sử bóng đá.

Có những đội bóng chơi đẹp một cách khoa học để giành chiến thắng như Bayern Munich của Hansi Flick vào năm 2020. Ở đó, họ giành ba danh hiệu nhờ triết lý pressing hoàn hảo, chủ động vây ráp nhằm thu hẹp không gian chuyền bóng của đối thủ, khiến đối phương mắc sai lầm và giành lại quyền kiểm soát, tấn công hoặc phản công trực diện, tất cả chỉ diễn ra trong khoảng 8 giây để ghi bàn thắng.

Và có những cú ăn ba là sự tôn vinh của trường phái phòng ngự như của Inter Milan năm 2010. Họ chơi bóng với nghệ thuật phòng ngự kinh điển của người Ý, pha lẫn sự tinh quái của Jose Mourinho kết hợp với những ngôi sao dày dạn, lì lợm như những đấu sĩ kiểu Zanetti, Maicon, Lucio hay Samuel.

Và với những người yêu bóng đá Ý, họ sẽ lập luận đơn giản là nếu Barcelona đã tạo ra cú ăn ba hoàn hảo nhất trong lịch sử bóng đá thì họ càng phải vĩ đại hơn vì đã đánh bại đội bóng xuất sắc nhất thế giới để giành cú ăn ba ngay sau đó bằng triết lý bóng đá đỉnh cao Catenaccio của người Ý, nó được biết đến bởi Helenio Herrera với hai chiếc Cúp C1 cùng chính Inter trong quá khứ.

Nerazzurri đã đánh bại Roma ở Serie A trong cả mùa giải để giành Scudetto lần thứ hai liên tiếp dưới thời Mourinho chỉ với 2 điểm nhiều hơn trước khi Người đặc biệt lôi cuốn này bổ sung thêm chức vô địch Coppa Italia 2009-10 bằng cách tổ chức một cuộc chiến thực dụng đến vinh quang, giành chiến thắng với tỉ số cách biệt một bàn trong mỗi vòng đấu.

Tại Champions League, Inter Milan chỉ giành số điểm vừa đủ để giành quyền vào vòng đấu loại trực tiếp và đỉnh cao của nó không phải là đánh bại Bayern Munich trong trận chung kết mà chính là quật ngã Barcelona ở bán kết cùng màn ăn mừng chế nhạo Camp Nou nổi tiếng của Mourinho.

Theo tiêu chuẩn của những người yêu bóng đá đẹp, đó chắc chắn không phải là cú ăn ba đẹp nhất, nhưng tầm vóc của cú ăn ba giành được năm 2010 chắc hẳn không kém cạnh so với cú ăn ba của Barcelona vào năm 2009 cũng như Ajax Amsterdam năm 1972, dựa trên khía cạnh triết lý hay thẩm mỹ.

Bạn yêu bóng đá tấn công, nhưng người khác yêu bóng đá phòng ngự và coi nó là một nghệ thuật của sự đối lập trên sân cỏ!