Đội U17 Việt Nam thất bại trong tham vọng giành vé dự World Cup khi bị loại ngay từ vòng bảng giải U17 châu Á. Điều đó dễ gây thất vọng, nhưng công bằng mà nói, kết quả thi đấu về lý thuyết phản ảnh trình độ chung của các nền bóng đá.

Có một vụ lùm xùm nhỏ đã xảy ra, đại loại như có những vấn đề trong nội bộ Ban huấn luyện. Và đây không phải là lần đầu tiên, nhất là với các đội bóng do ông Hoàng Anh Tuấn dẫn dắt.

 Như thường lệ, với tư cách HLV trưởng, nhà cầm quân người Khánh Hòa đưa ra những lý do khiến U17 Việt Nam thất bại. Nó không khác gì những thất bại trước, chỉ có điều người phát ngôn thì vẫn chỉ là ông Tuấn "con". Điều này cho thấy bóng đá Việt Nam thực sự có vấn đề ở bóng đá trẻ. Không chỉ là sự thua kém của cầu thủ mà còn cả ở băng ghế chỉ đạo.

Tính từ năm 2016 đến nay, ông Hoàng Anh Tuấn đã dẫn dắt các đội U19, U20, U17 dự 7 kỳ Asian Cup các lứa tuổi khác nhau. Tại sao chúng ta lại thiếu HLV đến mức như vậy dù đây chỉ là các tuyển U. Ông Tuấn "con" tất nhiên có vấn đề của riêng ông, cũng nhận khá nhiều chỉ trích, nhưng dường như ngoài ông ra cũng chẳng còn ai đủ lòng tin hay sự dũng cảm đến nhận nhiệm vụ tìm vé dự World Cup cho các tuyển U cả. 

Lấy ví dụ, nếu sau vụ lùm xùm ở U17 lần này, ông Tuấn không làm nữa, liệu chúng ta tiến cử được ai? Hay loanh quanh lại là ông Nguyễn Quốc Tuấn, Đinh Thế Nam, Trần Minh Chiến… những người mà xét về thành tích cầm quân gần như chẳng có sự nổi trội nào cả.

Chính vì thế mới thắc mắc là tại sao đến nay chưa hề có một ý tưởng nào về một HLV nước ngoài cho các tuyển U, đặc biệt là U17 và U19, lứa cầu thủ vừa hoàn thành khâu đào tạo và cần tiếp nhận các tư tưởng huấn luyện hiện đại để bước chân vào con đường chuyên nghiệp. 

Việc giao các đội U này cho ông Hoàng Anh Tuấn, người có bằng cấp huấn luyện quốc tế, là không sai, nhưng sẽ hay hơn nếu có một HLV tầm cỡ kiểu như hồi ông Troussier làm tuyển U19 vậy. Chúng ta sẵn sàng đưa U15, U17 đi tập huấn nước ngoài dài hạn thì được mà tìm một ông thầy xịn thì lại không?

Lấy ví dụ câu chuyện về sử dụng cầu thủ trẻ cho các giải bóng đá chuyên nghiệp chẳng hạn. Đây là một nhu cầu bức thiết, có tính nền móng của nền bóng đá. Thực tế thì VFF có thể họp Ban chấp hành, nơi đại diện cho tiếng nói của nhiều thành phần của nền bóng đá để rồi ban hành hẳn một nghị quyết bắt buộc các CLB phải dự bao nhiêu giải U, phải đăng ký bao nhiêu cầu thủ trẻ.

Không cần phải ép các đội bóng sử dụng cầu thủ trẻ cho các trận đấu, cứ buộc họ phải có tuyển U, phải có hơn 30% cầu thủ U21 trong danh sách thi đấu thì kiểu gì họ cũng phải dùng cầu thủ trẻ. Ở thời đại công nghệ hiện nay, việc thống kê tỷ lệ cầu thủ trẻ, tổng thời gian mà họ được sử dụng là quá đơn giản. Thậm chí VFF có thể đặt ra những mức thưởng – phạt  riêng cho các CLB căn cứ vào các tỷ lệ mà VFF giám sát độc lập. Cũng cần phải nói thêm, hệ thống đào tạo trẻ ở các CLB cũng là quy định chuyên nghiệp theo chuẩn của AFC.

Đầu năm đến nay, hết U20 đến U17 đều không thể vượt qua vòng đấu bảng Asian Cup. Việc dự World Cup cho bóng đá trẻ giờ cũng chẳng còn đơn giản, điều này đồng nghĩa là giấc mơ World Cup của đội tuyển quốc gia càng khó khăn hơn trong tương lai. 

Với bóng đá trẻ, không bao giờ có thể trông đợi hoàn toàn vào ý thức của các CLB, dù cho các CLB đóng vai trò then chốt. Chuyện này chẳng phải ở Việt Nam, mà mọi nơi trên thế giới các CLB luôn có xu hướng đầu tư cho thành tích nhiều hơn là thực hiện  trách nhiệm với đội tuyển quốc gia. Vì thế mới nói, đã đến lúc phải có những chiến lược quyết liệt hơn.

Nói cho cùng thì yếu tố quan trọng nhất đối với tương lai của một nền bóng đá vẫn là hệ thống đào tạo, phát hiện tài năng cùng kế hoạch nâng cấp trình độ, tư duy và kinh nghiệm quốc tế cho các cầu thủ trẻ. Hẳn chúng ta đều không quên rằng những gì đẹp đẽ nhất 5 năm dưới thời HLV Park Hang Seo đều xuất phát từ 2 lứa U19 và giai đoạn "nhà nhà làm bóng đá trẻ"…