Chuẩn bị mâm cỗ, văn khấn ông bà tổ tiên Tết Nguyên đán 2022
(Thethaovanhoa.vn) - Đối với người Việt Nam, chữ hiếu được xem là một trong những đức tính quan trọng hàng đầu, là thước đo phẩm chất của con người. Và một trong những cách thể hiện cho trọn chữ hiếu đó là việc thờ cúng tổ tiên, ông bà, cha mẹ.
Vào dịp Tết đến con cháu bốn phương đều tụ họp về với gia đình, sum vầy, hạnh phúc. Tết Nguyên đá Nhâm Dần đang đến dần. Vào ngày cuối cùng năm âm lịch mọi gia đình đều cúng rước ông bà tổ tiên về ăn Tết cùng với gia đình hay còn gọi cúng đón ông bà tổ tiên, mời ông bà về cùng ăn tết.
Ý nghĩa lễ cúng rước ông bà ngày Tết
Việc cúng rước ông bà, tổ tiên ngày Tết nhằm thể hiện lòng biết ơn, hiếu thảo của con cháu tới tổ tiên và vong linh của những người đã khuất, là sự cảm tạ tới tổ tiên đã phù hộ độ trì cho toàn bộ con cháu trong gia đình một năm cũ qua đi bình an vô sự.
Cúng rước ông bà cũng chính là nghi thức mời ông bà tổ tiên, vong linh đã khuất trong dòng họ về với gia chủ để cùng tụ họp, sum vầy và ăn Tết cùng với gia đình.
Vì vậy, việc chuẩn bị cho lễ cúng rước ông bà ngày Tết cần được chuẩn bị kỹ càng, trang nghiêm, không được xem nhẹ, sơ sài.
Cúng rước ông bà ngày Tết ở đâu, giờ nào?
Việc thực hiện cúng rước ông bà ngày 30 Tết có thể thực hiện bằng 2 cách. Với những gia đình có điều kiện thuận lợi thì có thể trực tiếp ra phần mộ gia tiên và thực hiện lễ cúng rước tại đây. Nên thực hiện vào 14h - 16h ngày 30 Tết.
Đầu tiên là phải dọn dẹp các phần mộ sạch sẽ. Sau đó đặt các lễ cúng chay hoa quả lên các phần mộ và thắp hương 3 hoặc 5, hoặc 7 nén hương mỗi phần mộ. Tuyệt đối không được thắp 1 nén hương vào ngày này.
Còn với những gia đình ở xa, hoặc không thuận lợi để có thể trực tiếp ra mộ tổ tiên thì có thể thực hiện cúng bái rước ông bà tại gia đình mình, bằng việc chuẩn bị lễ vật cúng, cỗ cúng và nên thực hiện cúng rước ông bà vào buổi trưa hoặc buổi tối của ngày cuối cùng của năm âm lịch.
Mâm lễ cúng rước ông bà, tổ tiên về ăn Tết
Tại Việt Nam có thể có nhiều phong tục khác nhau trong việc chuẩn bị mâm lễ cúng đón gia tiên ngày 30 Tết. Tuy nhiên, đa phần mỗi gia đình cần chuẩn bị đồ lễ bài cúng chiêu 30 tết để đón gia tiên gồm những thứ thiết yếu sau đây:
Đầu tiên, mỗi gia đình cần dọn dẹp, sửa sang lại nhà cửa sạch sẽ. Sau đó, cần chuẩn bị: Hoa cúc vàng, mâm ngũ quả, giấy tiền vàng mã, hương vòng và hương cây, đèn hoặc nến, cau trầu, rượu, trà, nước ngọt, bánh chưng. Cỗ cũng có thể là mặn hoặc chay tùy từng gia đình, đầy đủ các món ăn ngày Tết được bày biện trang nghiêm. Nếu là cúng mặn thì nhất thiết phải có xôi đồ và gà trống luộc.
Trong mấy ngày Tết, bàn thờ luôn có ông bà tổ tiên hiển diện. Vì thế để cho bàn thờ luôn được thắp sáng, hương khói đầy đủ, mỗi gia đình nên chuẩn bị loại hương vòng to để có thể thắp được suốt ngày.
Sau khi cúng tất niên rước ông bà xong, đợi tàn 2 phần hương thì mang phần mã đi hóa.
Các lễ vật cúng cần được bày biện trang nghiêm, thịnh soạn trên bàn thờ gia tiên. Sau đó gia chủ cần chuẩn bị văn khấn cúng rước ông bà ngày 30 Tết trước đó bằng cách đọc thuộc hoặc ghi chép ra giấy, vừa đọc vừa khấn, thể hiện tấm lòng thành kính nhất. Trước khi khấn cúng, gia chủ cần thắp hương đèn đầy đủ rồi mới cúng bái mời gia tiên.
- Chuẩn bị mâm cỗ, văn khấn và cách cúng đưa ông bà ngày 25 tháng Chạp
- Chạp mộ cuối năm: Ngày tốt, chuẩn bị đồ lễ và văn khấn chạp mộ
- Sắm lễ, văn khấn cúng tảo mộ Tết Nguyên đán 2022
Văn khấn rước ông bà tổ tiên chuẩn nhất
Bài 1: Trích từ Văn khấn cổ truyền Việt Nam - NXB Văn hóa - Thông tin
Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)
- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
- Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
- Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
- Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
- Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ ...
Hôm nay là ngày 29 tháng Chạp năm ...
Tín chủ (chúng) con là: ...
Ngụ tại...
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.
Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thuỳ chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khoẻ, gia đình hoà thuận.
Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy).
Bài 2: Dành cho gia đình, hộ kinh doanh cúng Gia Thần ngày tất niên
Một số gia đình, hộ kinh doanh vào ngày 29 Tết, ngoài việc cúng gia tiên còn làm lễ cúng Gia Thần để tạ chỗ "Đất đai" sau một năm làm ăn.
Lễ cúng thường là lễ mặn hoặc chay, các lễ vật chuẩn bị thường là xôi, chè, hương, hoa, trầu câu, ngũ quả, tiền vàng, trà rượu,... được đặt tại sân hoặc hiên nhà, sau đó cúng lạy ra phía trước nhà.
Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ chư vị Tôn Thần.
Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân
Con kính lạy ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn Thần
Con kính lạy ngài tiền hậu Địa chủ Tài Thần
Con kính lạy các Tôn Thần cai quản trong khu vực này.
Tín chủ (chúng) con là: …………………………………
Tuổi: ………………….........
Ngụ tại: …………
Hôm nay là ngày…… tháng…… năm…., tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án. Qua một năm làm ăn, chúng con xin dâng lễ tạ ơn trên đã phù hộ độ trì cho chúng con mọi sự an lành và may mắn.
Chúng con thành tâm kính mời: Ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn Thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính Thần, các vị Tôn Thần cai quản trong khu vực này.
Cúi xin các Ngài nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con, toàn gia an lạc, công việc hanh thông. Người người được bình an, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Phục duy cẩn cáo!
Khôi Nguyên (tổng hợp)