Tag: Chữ và nghĩa
Chữ và nghĩa: Dầu ta khêu bấc
"Đêm qua đốt đọi dầu đầy/ Bấc non chẳng cháy, oan mày dầu ơi" - ca dao.
Chữ và nghĩa: Nước mắm hòn
Nước mắm hòn dầm con cá bẹ/Bởi mê nước mắm hòn, em trốn mẹ theo anh…
Chữ và nghĩa: Đã mòn con mắt phương trời đăm đăm
Có những câu thơ sau khi đã viết xong, đọc lại, ngay cả tác giả cũng không thể lý giải vì sao mình đã viết như thế. Do đó, không phải ngẫu nhiên khi bình thơ, để khen nức khen nở câu thơ nào đó, nhà phê bình hoặc đồng nghiệp thường "phán" câu nghe trớt quớt: "Trời cho".
Chữ và nghĩa: "Dân gian hóa" từ ngữ
"Bà trông cháu hộ con một lát. Con bé này cứ ngủ là ra mồ hôi trộm nhiều lắm. Khăn đây, mẹ nhớ lau trán và lưng cho nó nhé!". Cô con gái nói với mẹ mình như thế khi cô có việc chạy ra ngoài.
Chữ và nghĩa: Thiêng liêng 2 tiếng "miền Nam"
Người Việt Nam chúng ta đã quen với cách phân chia 3 vùng địa lý chính: Bắc Bộ, Trung Bộ, Nam Bộ - mà trong giao tiếp, mọi người vẫn quen gọi là miền Bắc, miền Trung và miền Nam. Bắc - Trung - Nam "chung một mái nhà" làm nên nước Việt Nam.
Chữ và nghĩa: Sách và những bài học từ sách
Hôm nay là Ngày Sách thế giới (23/4). Chúng ta thử tìm hiểu xem sách là gì?
Chữ và nghĩa: Tìm từ qua từ trong câu đố
Câu đố là những "câu văn vần mô tả người, vật, hiện tượng... một cách lắt léo hoặc úp mở, dùng để đố nhau" ("Từ điển tiếng Việt", Trung tâm Từ điển học, NXB Đà Nẵng, 2020). Ngay từ khi ngồi ghế trường phổ thông, chúng ta đã làm quen với câu đố. Đây là một thể loại văn học dân gian rất độc đáo.
Chữ và nghĩa: Hành vi "phản chuẩn"
"Chửi" là hành động "thốt ra những lời lẽ thô tục, cay độc để xúc phạm, làm nhục người khác" ("Từ điển tiếng Việt", Trung tâm Từ điển học, NXB Đà Nẵng, 2020). Xem ra hành động này không được hay, không được khuyến khích.
Chữ và nghĩa: "... chồng lúa chiêm"
Chắc là nhiều người sẽ nghĩ ngay tới câu tục ngữ "Gió Đông là chồng lúa chiêm". Nhưng cũng ít ai phát hiện ra sự lạ lùng này: Lúa chiêm có cần lấy chồng không nhỉ? Vô lý thật.
Chữ và nghĩa: Nắm tay đến tối, gối tay đến sáng
Câu tục ngữ này được viết đầy đủ là "Không ai nắm tay đến tối, gối tay đến sáng". Đây là một câu trong kho ngữ liệu của Trung tâm Việt Nam học (Viện Việt Nam học - VUSTA).
Chữ và nghĩa: Buồn ngủ, buồn nghê…
"Em tôi buồn ngủ, buồn nghê/ Buồn ăn cơm nếp, cháo kê, thịt gà/ Buồn ăn bánh đúc, bánh đa/ Củ từ, khoai nướng, cùng là cháo kê".
Chữ và nghĩa: Chín và không chín
"Con ra vườn hái cho mẹ mấy quả cà chua chín để lát nữa mẹ làm cơm nhé"! Bà mẹ nói với cô con gái nhỏ đang ngồi ở nhà ngoài như vậy. Một lát sau bước vào bếp, bà giật mình hét ầm lên: Ôi trời! Sao con lại ăn cà chua sống thế? Mẹ đã nấu chín đâu mà ăn?