Sau lần đầu tổ chức năm 2016, đến nay VBA đã hoạt động được 8 năm. Giải đấu trải qua nhiều thay đổi suốt thời gian đó. Tuy nhiên lãnh đạo giải bóng rổ chuyên nghiệp Việt Nam vẫn luôn trăn trở về việc mở rộng quy mô giải đấu.

Từ 5 thành viên sáng lập năm 2016, đến nay VBA đã có 7 đội bóng. Tuy nhiên đây vẫn là con số ít. Việc chỉ có 7 đội tham dự khiến thời gian trung bình mỗi giải kéo dài chỉ 3-4 tháng. Thời gian thi đấu ngắn khiến các VĐV không có nguồn thu nhập ổn định và không thể xem nghiệp cầu thủ là nghề chính. Việc xây dựng cộng đồng NHM vững mạnh và lâu dài cũng gặp khó khăn vì giải đấu diễn ra quá ngắn.

Năm bản lề cho những kế hoạch dài hạn của VBA

Chia sẻ với Sport5, ông Trần Chu Sa – Giám đốc Điều hành của VBA cho biết: "Mục tiêu dài hạn của VBA là giúp các cầu thủ có nhiều cơ hội thi đấu, kéo dài suốt năm. Do đó, VBA phải tìm cách mở rộng quy mô, nhằm duy trì hoạt động cho các CLB mà VBA 3x3 là một trong số đó".

"Ngoài ra, giải đấu 5x5 sẽ tăng số trận đấu lẫn thời gian tổ chức. Đây là bài toán không nhỏ về kinh phí và VBA cần tìm thêm nguồn thu để đáp ứng việc mở rộng giải đấu. Đây là một quá trình dài hạn và không thể đòi hỏi hoàn thành chỉ trong 2 đến 3 năm", ông Chu Sa nói thêm.

Mỗi năm, các đội bóng phải chi ra số tiền không nhỏ để điều hành đội bóng. Việc giải đấu kéo dài hơn sẽ khiến phí vận hành của các đội tăng đáng kể. Đây là vấn đề mà VBA và ông chủ các đội phải tính toán hợp lý. Do đó như ông Chu Sa nói, đây là kế hoạch dài hạn và khó để nhìn thấy những thay đổi liên tục trong thời gian ngắn.

Thực ra VBA đã ấp ủ nhiều thay đổi cho giải 5x5 từ mùa 2020. Tuy nhiên vì đại dịch, các kế hoạch đó phải tạm hoãn. Với việc tình hình dịch bênh ở Việt Nam đã được kiểm soát tốt, VBA 2023 hứa hẹn sẽ mang đến nhiều thay đổi lớn.

"2023 là một năm quan trọng. VBA cần có sự chuẩn bị kĩ lưỡng và chắc chắn. Cuộc khủng hoảng kinh tế sẽ tiếp tục diễn ra trong năm nay, do đó VBA cần thận trọng và hiểu được nội lực của bản thân. Đầu tiên, VBA sẽ sẽ củng cố mô hình thi đấu, tập trung vào những ưu điểm và xây dựng cộng đồng NHM vững mạnh ở các đội bóng.

VBA sẽ đầu tư và mở rộng ở mức độ "an toàn" trong năm 2023, trước khi bước sang giai đoạn mới. Dự kiến, chúng tôi cũng sẽ cấu trúc lại giải đấu và các đối tác chiến lược để có nội lực mạnh mẽ nhất để hướng đến các năm sau. Mục tiêu trước mắt vẫn là kéo dài thời gian giải đấu và tăng số trận. 

Theo quan sát, nhiều đội thể thao ở Việt Nam như V-League hay MMA đã tìm được những gói bản quyền có giá trị. Đây chính là động lực để VBA cố gắng, phát triển với mục tiêu dùng kinh doanh làm nền tảng cho sự phát triển bền vững", ông Chu Sa chia sẻ về kế hoạch của VBA trong năm 2023.

Những kế hoạch dài hạn của VBA

"Việc kéo dài thời gian giải đấu sẽ có 2 cách. Bên cạnh gia tăng số lượt trận đối đầu giữa các đội thì mục tiêu của VBA vẫn sẽ cần thêm số đội tham dự. Lần cuối cùng có một đội bóng mới là năm 2020. 

Theo lộ trình của VBA, 3 năm là quãng thời gian cần thiết để có sự phát triển mới, đặc biệt là về số lượng của câu lạc bộ tham dự. Hiện có một số nhà đầu tư có ý định tìm kiếm một đội bóng để thi đấu tại VBA. Chúng tôi đang nỗ lực làm việc để có thêm một đội bóng mới trong tương lai gần", Ông Chu Sa nói về ý tưởng kéo dài giải đấu.

Theo tiết lộ từ ông Chu Sa, 3 năm là quãng thời gian cần thiết để VBA mang thêm đội bóng mới đến giải đấu. Nhìn lại lịch sử, đây là chu kỳ xảy ra thường xuyên. Năm 2017, Thang Long Warriors ra mắt VBA. 3 năm sau, Nha Trang Dolphins gia nhập giải đấu. Theo chu kỳ 3 năm, nhiều khả năng năm 2023 sẽ có CLB mới gia nhập VBA.

Theo kế hoạch của VBA, để mở rộng giải đấu, có 2 phương án là thêm đội hoặc thêm số trận. Cả 2 phương án này đều có những ưu và nhược điểm riêng.

Về phương án tăng số đội. Đây là cách tối ưu nhất để mở rộng quy mô giải đấu. Tuy nhiên việc lập một CLB mới không dễ dàng và cần nhiều điều kiện. Theo tính toán của VBA, phải mất tối thiểu 3 năm để xây dựng một đội bóng mới. Do đó, để mở rộng giải đấu theo cách này, VBA sẽ cần rất nhiều thời gian.

Trong khi phương án tăng số lần gặp mặt giữa các đội, đây là phương án có thể thực hiện ngay lập tức. Tuy nhiên đây có thể là con dao 2 lưỡi với giải đấu. Việc các đội gặp nhau quá nhiều lần trong một mùa giải có thể nảy sinh cảm giác nhàm chán với NHM. Đặc biệt là những cặp đấu có chênh lệch chuyên môn cao. Đồng thời mở rộng giải đấu theo cách này có thể khiến phân hóa giữa đội mạnh và yếu rõ rệt hơn, khiến tính cạnh tranh trong giải đấu giảm sút.

"Mục tiêu của chúng tôi là kéo dài giải đấu 5x5 thành 5 đến 6 tháng. Tất nhiên, quá trình này cần đi từng bước một. Với giải đấu 3x3, chúng tôi cũng muốn kéo dài giải đấu lên 2 đến 3 tháng, tùy thuộc vào số đội tham dự. VBA cũng muốn tăng thêm số chặng ở nhiều tỉnh thành khác nhau, thậm chí có thể lên đến 5 hoặc 6 chặng thi đấu", ông Chu Sa nói về kế hoạch phát triển trong tương lai.

Đây là mục tiêu hợp lý của VBA. Với kế hoạch trên, các giải đấu VBA trong tương lai có thể hoạt động xuyên suốt từ 7 đến 9 tháng. Đây là quãng thời gian hợp lý với một giải thể thao chuyên nghiệp.

Giải bóng rổ hấp dẫn nhất hành tinh (NBA) diễn ra trong 9 tháng từ tháng 10 đến tháng 6 năm sau, bao gồm cả giai đoạn playoffs. Trong khi các giải bóng đá hàng đầu châu Âu như Ngoại hạng Anh hay giải Tây Ban Nha đều diễn ra trong khoảng từ 9-10 tháng. V-League cũng diễn ra trong khoảng thời gian từ 7-9 tháng.

Do đó, kế hoạch tổ chức các giải đấu VBA trong khoảng 7-9 tháng là hợp lý. Tuy nhiên như ông Chu Sa nói, quá trình này cần đi từng bước một và VBA cần thời gian để từng bước hoàn thiện mô hình giải đấu.