ChatGPT, ứng dụng chatbot tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) ra mắt vào tháng 11/2022 đã gây chấn động khắp Thung lũng Silicon và cả thể giới vì khả năng vượt trội trong việc tạo ra các khối văn bản đồng nhất ngay lập tức.

Bây giờ, ChatGPT dường như đã sẵn sàng tiến vào ngành viết sách chuyên nghiệp khi những người muốn trở thành “tiểu thuyết gia” và các chuyên gia hỗ trợ phát triển lối sống (self-help guru) đang dùng phần mềm này để tạo ra những cuốn sách điện tử (e-book), rồi xuất bản chúng thông qua bộ phận Xuất bản trực tiếp lên Kindle (Kindle Direct Publishing) của Amazon.

Các nền tảng như YouTube, TikTok và Reddit có hàng trăm bài hướng dẫn cách tạo một cuốn sách chỉ trong vài giờ. Chủ đề của những cuốn sách này bao gồm kế hoạch làm giàu nhanh chóng, lời khuyên về chế độ ăn kiêng, mẹo mã hóa phần mềm và công thức nấu ăn.

Một tác giả với nghệ danh Frank White trong một video trên YouTube đã cho người xem thấy cách anh tạo ra một cuốn tiểu thuyết dài 119 trang trong vòng chưa đầy một ngày như thế nào. Trong video, White cho biết bất kỳ ai có thời gian và tiền bạc đều có thể tạo ra 300 cuốn sách như vậy mỗi năm, tất cả đều sử dụng ứng dụng AI.

Tính đến giữa tháng 2/2023, đã có hơn 200 tựa sách điện tử trong cửa hàng Kindle của Amazon liệt kê ChatGPT là tác giả hoặc đồng tác giả. Và con số đang tăng lên hàng ngày. Thậm chí còn có một thể loại mới trên Amazon: Sách về cách sử dụng ChatGPT, được viết hoàn toàn bởi ChatGPT.

Nhưng do bản chất của ChatGPT và việc nhiều tác giả không tiết lộ họ đã sử dụng phần mềm này, nên gần như không thể thống kê đầy đủ số lượng sách điện tử được viết bởi công cụ AI này.

Nhiều tác giả như Frank White cảm thấy không có nghĩa vụ phải tiết lộ trên Kindle rằng cuốn tiểu thuyết của họ được viết toàn bộ bằng phần mềm máy tính, một phần vì chính sách của Amazon không yêu cầu điều đó.

Đã có những lo ngại về tính nguyên tác của ChatGPT vì ứng dụng này học cách viết thông qua việc quét hàng triệu trang văn bản hiện có. Một thử nghiệm với AI do chuyên trang công nghệ CNET đã cho thấy nội dung được tạo ra cần sửa chữa rất nhiều và có xảy ra tình trạng đạo văn.

Bà Mary Rasenberger, Giám đốc điều hành của nhóm đại diện các nhà văn Authors Guild cho biết nghề viết thay (ghostwriting) do con người thực hiện đã xuất hiện từ lâu. Nhưng khả năng tự động hóa thông qua AI có thể biến việc viết sách từ một kỹ năng thành một món hàng hóa.

Theo bà, các tác giả và nền tảng xuất bản cần phải minh bạch về cách những cuốn sách này được tạo ra. Nếu không, thị trường sẽ tràn ngập những cuốn sách chất lượng thấp.

Khi được yêu cầu bình luận, Amazon đã không đưa ra câu trả lời cho việc liệu họ có kế hoạch thay đổi hoặc xem xét các chính sách về việc tác giả sử dụng AI hoặc các công cụ viết tự động khác cho tác phẩm trên cửa hàng Kindle hay không.

Tới hiện tại, Amazon là nơi bán sách in và sách điện tử lớn nhất nước Mỹ. Theo một số ước tính, Amazone chiếm hơn một nửa doanh số bán sách giấy và hơn 80% thị trường sách điện tử tại Mỹ. Công ty đã tạo ra Kindle Direct Publishing vào năm 2007 để cho phép mọi người dùng có thể bán và tiếp thị một cuốn sách mà không cần các bên đại diện hoặc nhà xuất bản. Nói chung, Amazon cho phép các tác giả xuất bản ngay lập tức thông qua đơn vị mà không có bất kỳ sự giám sát nào, trong khi phân chia bất kỳ số tiền nào mà họ tạo ra được.