Sự xuất hiện của văn bản thuộc Liên đoàn Vovinam Việt Nam (VVF) đề nghị "xem xét" cuộc thi thăng cấp đai của Bộ môn Vovinam - Hệ thống Trường học IVS và Viện Khoa học Huấn luyện Võ thuật Việt Nam (thuộc Hội Khoa học TDTT) tổ chức vừa xuất hiện trên mạng xã hội mới đây đã làm dấy lên cuộc tranh luận của những người trong môn phái này. Để rộng đường cho dư luận, TT&VH xin được đăng tải ý kiến của môn đồ Vovinam Việt Võ Đạo về vấn đề này.

Bỏ qua những ràng buộc về tính chất pháp lý của một văn bản. Đứng về góc độ của một môn đồ Vovinam Việt Võ Đạo, người viết dẫn chứng một số quan điểm của các bậc tiền nhân của môn phái, mà cụ thể là của người mà môn đồ của Vovinam Việt Võ Đạo đều biết:

Sinh thời, Chưởng môn Lê Sáng - Người đã lãnh đạo môn phái lâu nhất luôn xác định lập trường của ông đối với tất cả các tổ chức, cá nhân đang làm công tác phát triển, quảng bá Vovinam Việt Võ Đạo dưới bất kỳ hình thức nào rằng, đó là những hành động được môn phái công nhận và đáng vinh danh.

Kèm theo lời xác định đó là một lời khuyên được lưu truyền trên các trang thông tin liên quan đến hoạt động phát triển, và sinh hoạt cộng đồng của môn đồ Vovinam Việt Võ Đạo đã đi vào lịch sử, đó là: "Vovinam như con thuyền, nếu thuận thì cùng ngồi với nhau, không thuận thì mỗi người phải tự chèo. Ai chèo giỏi thì đến đích trước, ai chèo vụng thì đến đích sau."

Câu nói ấy há chẳng phải là khuyến khích các môn đồ hãy phát triển môn phái theo cách của mình hay sao? miễn là cách làm ấy mang lại sự phát triển lành mạnh nhất cho môn võ thuật của dân tộc này.

Ngược lại thời gian, Tổng Liên đoàn Vovinam Việt Võ Đạo thế giới được thành lập hồi tháng 8/1996, để quản lý và hỗ trợ cho nhiều tổ chức, Liên đoàn Vovinam Việt Võ Đạo các quốc gia trên khắp thế giới, trong khi Liên đoàn Vovinam Việt Nam tới năm 2007 mới hình thành và Liên đoàn Vovinam Thế giới năm 2008.

Tổng Liên đoàn Vovinam Việt Võ Đạo Thế giới đã từng được Chưởng môn Lê Sáng xác nhận là một phần quan trọng của Môn phái Vovinam Việt Võ Đạo, nhằm mục đích lãnh đạo môn phái ở Hải ngoại, được sự đồng thuận và ủng hộ của tuyệt đại đa số võ sư cốt cán của nhiệm kỳ đầu tiên thành lập Hội đồng Võ sư Môn phái (1964) đa phần các Võ sư là môn đệ trực tiếp thụ huấn với Sáng Tổ, và sự ủng hộ cao nhất của toàn bộ gia đình Sáng Tổ Nguyễn Lộc.

Thời kỳ mà VVF và WVVF chưa hình thành, thì các hoạt động phát triển Vovinam Hải ngoại gần như nằm trong chuỗi hoạt động và lãnh đạo của Tổng Liên đoàn. Sau đó đầu thập niên 2007 dưới sự hỗ trợ về mặt ngoại giao của lãnh đạo WVVF thì một số tổ chức Vovinam có sẵn của nhiều quốc gia đã "chuyển làn" qua sự quản lý và lãnh đạo của WVVF, khi Liên đoàn này được hình thành. Xét về yếu tố lịch sử và tính chính danh của Liên đoàn Vovinam Việt Võ Đạo Thế giới thì không có gì để bàn cãi,

Còn nói về IVS. Tiền thân của trường trung học phổ thông IVS là Viện nghiên cứu phát triển Vovinam và Thể thao, tên tiếng Anh là Research Institute for Vovinam and Sport Development (viết tắt là IVS), được thành lập ngày 11/01/2011 do võ sư Phạm Quang Long là Chủ tịch viện, GS.TS Dương Nghiệp Chí là Viện trưởng. Viện phó phụ trách chuyên môn Vovinam là Võ sư - Cử nhân TDTT Nguyễn Văn Chiếu – Chánh Chưởng quản môn phái Vovinam, kiêm phó chủ tịch phụ trách chuyên môn Liên đoàn Vovinam Việt Nam.

Từ khi thành lập, hàng năm trường IVS đều tổ chức thi lên đai cho các học sinh và các võ sư Vovinam của trường. Chứng chỉ do võ sư Nguyễn Văn Chiếu hoặc võ sư Phạm Quang Long ký và cấp. Ngày 04/02/2020, Võ sư Nguyễn Văn Chiếu từ trần, ngày 10/07/2020 GS.TS Dương Nghiệp Chí cũng qua đời do tuổi cao, nên viện IVS ngừng hoạt động.

Việc IVS chọn Tổng Liên đoàn Vovinam Việt Võ Đạo thế giới là đơn vị liên kết và hỗ trợ chuyên môn (gồm cả việc thi thăng cấp đai) là phù hợp với luật pháp lẫn điều lệ hoạt động của Viện và quan điểm của Môn phái. Lý do bởi, pháp luật không cấm công dân Việt Nam tham gia các tổ chức xã hội và tổ chức nghề nghiệp được Nhà nước công nhận, cho phép hoạt động và Vovinam Việt Võ Đạo như một ngôi nhà chung, có nhiều không gian sinh hoạt, không có quy định nào cấm môn đồ đã sinh hoạt ở không gian này thì không được sinh hoạt ở không gian khác.

Tương tự như văn bản thông báo của VVF vừa qua đề nghị xem xét cuộc thi thăng cấp đai của Bộ môn Vovinam - Hệ thống Trường học IVS, thì trước đây cũng đã có sự "nhầm lẫn" trong giới Võ Cổ truyền Việt Nam. Cụ thể, đích thân Chủ tịch Liên đoàn Võ Cổ truyền Việt Nam đã nhận sai sót ra và thu hồi và hủy bỏ quyết định về việc "độc tôn" tổ chức thi lên đai, đẳng cũng như công nhận đẳng cấp...ở cả trong và ngoài nước.

Và câu hỏi đặt ra là VVF có "độc quyền" như thế khi muốn "xem xét" cuộc thi thăng cấp đai của Bộ môn Vovinam - Hệ thống Trường học IVS và Viện Khoa học Huấn luyện Võ thuật Việt Nam, đơn vị chọn liên kết với Tổng Liên đoàn Vovinam Việt Võ Đạo thế giới?

Hy vọng là không!