Tư pháp châu Âu ra phán quyết FIFA và UEFA vi phạm luật cạnh tranh EU trong cuộc chiến pháp lý với Super League. Các thẩm phán cho rằng hai liên đoàn lạm dụng vị thế của mình.

Phán quyết mới nhất này mở ra cơ hội mới cho Super League sau hai năm tranh cãi, dù chưa chắc chắn bất kỳ điều gì.

Phán quyết chống lại FIFA và UEFA

Chiến thắng cho Super League, ít nhất là một phần. Các quy định của FIFA và UEFA thực hiện bất kỳ dự án nào cho một giải đấu bóng đá cấp CLB mới, chẳng hạn như Super League, phải được ủy quyền trước và cấm các CLB cùng cầu thủ tham gia vào giải đấu đó, là bất hợp pháp. Điều này vừa được Tòa án Công lý Liên minh châu Âu (CJEU) đưa ra hôm thứ Năm (21/12), sau thời gian dài đánh giá vụ việc. Trước đó, Tòa án Thương mại Madrid chuyển câu hỏi tới Luxembourg (trụ sở CJEU) để biết liệu quyết định của FIFA và UEFA có phù hợp với các quy định pháp lý trong EU hay không.

Theo phán quyết được công bố, cả hai hiệp hội đều lạm dụng vị trí quản lý cao nhất của mình và áp đặt các tiêu chí tùy tiện. Tuy nhiên, các thẩm phán châu Âu không tham gia vào trường hợp cụ thể của Super League. CJEU cho biết: "Một cuộc thi như dự án Super League không nhất thiết phải được cấp phép. Sau khi được hỏi những câu hỏi chung về các quy định của FIFA và UEFA, Tòa án Công lý không đưa ra phán quyết cụ thể nào về dự án này trong phán quyết của mình".

Phán quyết này rất khắc nghiệt đối với quyền lực và đặc quyền của hai tổ chức bóng đá lớn nhất thế giới. "Quyền lực của FIFA và UEFA không tuân theo bất kỳ tiêu chí nào đảm bảo tính minh bạch, khách quan, không phân biệt đối xử và cân xứng của họ. Tương tự như vậy, các quy tắc cấp cho FIFA và UEFA quyền kiểm soát độc quyền đối với việc khai thác thương mại từ các giải đấu này có thể hạn chế cạnh tranh, có tính đến tầm quan trọng của cạnh tranh đối với giới truyền thông, người tiêu dùng và người xem truyền hình", Tòa án Tối cao cho biết.

Khi cuộc chiến vừa bắt đầu, cách nay hai năm, Tòa án Madrid nghi ngờ nghiêm trọng về quyền lực của FIFA và UEFA, vì cả hai đều có vị trí độc quyền trên thị trường của họ. CJEU đánh giá trong phán quyết của mình rằng việc tổ chức các cuộc thi bóng đá cấp CLB và khai thác quyền phát sóng rõ ràng là "các hoạt động kinh tế". Do đó, "các hoạt động này phải tôn trọng các quy tắc về cạnh tranh và tự do đi lại, mặc dù thực tế là thể thao, với tư cách là một hoạt động kinh tế, có những đặc điểm cụ thể nhất định, chẳng hạn như sự tồn tại của các hiệp hội có quyền quản lý, kiểm soát và xử phạt". Tòa án cũng lưu ý rằng, ngoài việc có những quyền hạn này, FIFA và UEFA còn tự tổ chức các giải đấu.

15 thẩm phán CJEU cho rằng khi một tổ chức ở vị trí thống lĩnh có quyền xác định những điều kiện nào các công ty có khả năng cạnh tranh được phép tham gia thị trường, quyền lực này "phải đi kèm với các tiêu chí đảm bảo tính minh bạch, khách quan, không phân biệt đối xử và tương xứng". Họ cho rằng "quyền hạn của FIFA và UEFA không phụ thuộc vào bất kỳ tiêu chí nào thuộc loại này", nên cả hai "đang lạm dụng vai trò quản lý".

Đề xuất mới về Super League

Những gì Tòa án Công lý làm là nhấn mạnh rằng các quy định của FIFA và UEFA "có thể gây tổn hại cho các CLB châu Âu, tất cả các công ty hoạt động trên thị trường truyền thông phát sóng, cuối cùng là đối với người tiêu dùng và khán giả truyền hình". Tương lai Super League còn phụ thuộc Tòa án Thương mại số 17 của Madrid đánh giá từ quy định của EU, cũng như lợi ích và phân phối trách nhiệm về thu nhập từ dự án.

Chỉ 2 giờ sau khi CJEU công bố phán quyết, A22, công ty xúc tiến dự án Super League, đưa ra một đề xuất cạnh tranh mới không giống với kế hoạch về giải đấu khép kín ban đầu với 12 đội. Kế hoạch mới gồm 64 CLB nam với 3 hạng đấu; cùng hệ thống cho nữ gồm 32 CLB chia thành 2 hạng. Tất cả các trận đấu có thể được phát trực tuyến miễn phí thông qua nền tảng mới có tên Unify. Họ tuyên bố giải đấu có thể đạt thu nhập 5 tỷ euro mỗi năm.

Hệ thống Super League của nam gồm Star League (16 đội), Gold League (16) và Blue League (32). Ở mỗi giải đấu chia các bảng 8 đội, đảm bảo mỗi CLB thi đấu ít nhất 14 trận (7 sân nhà và 7 trận sân khách). Từ đó chọn ra các đội đá tứ kết và bán kết. Thể thức này cũng gồm xuống và lên hạng. Bernd Reichart, CEO của A22, đảm bảo phân bổ 8% thu nhập của Super League để thanh toán cho khái niệm đoàn kết: Ước tính rằng con số này lên đến ít nhất 400 triệu euro trong số 5 tỷ euro doanh thu. "Tự do châu Âu đã chiến thắng", Florentino Perez nhấn mạnh trong bài phát biểu dài trên trang chủ Real Madrid. Trong khi đó, La Liga gọi Super League là "mô hình ích kỷ". Hệ thống giải vô địch Đức (DFL) - vốn đang bị người hâm mộ trong nước tẩy chay vì bán cổ phần bản quyền, gây ra căng thẳng trên SVĐ trước thềm EURO 2024 - ra thông báo chống lại Super League. Chính phủ Anh thẳng thừng: "Giải đấu bị CĐV, CLB và Chính phủ lên án rộng rãi. Chúng tôi sẽ đưa ra luật để biến nó thành hiện thực và ngăn cản các CLB tham gia các giải đấu tương tự".

Ngọc Linh