Sốt xuất huyết tại Hà Nội có xu hướng tiếp tục gia tăng: Những việc cần làm
Hiện số mắc sốt xuất huyết tại Hà Nội đang có xu hướng tiếp tục gia tăng, vì vậy các quận huyện trên địa bàn thành phố cần tích cực triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh.
Số ca mắc sốt xuất huyết tại Hà Nội có xu hướng tiếp tục gia tăng
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội (CDC Hà Nội) số ca mắc sốt xuất huyết tiếp tục gia tăng trong thời gian tới do đang trong cao điểm mùa dịch. Theo thống kê trong tuần 36, Hà Nội ghi nhận 547 ca mắc sốt xuất huyết, số ca mắc tăng 46,3% so với tuần trước (374).
Cộng dồn trong năm 2022, trên địa bàn đã có 2.263 ca mắc sốt xuất huyết và 3 ca tử vong. Số mắc tăng gấp 3,7 lần so với số mắc cùng kỳ năm 2021 (600 ca mắc, 0 ca tử vong). Một số quận, huyện có tỷ lệ mắc sốt xuất huyết cao, như: Bắc Từ Liêm, Đống Đa, Ba Đình, Thanh Trì, Đan Phượng, Thường Tín, Thanh Oai…
Trước tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết đang gia tăng và diễn biến phức tạp, khó lường, Sở Y tế Hà Nội đã tăng cường công tác kiểm tra tại những địa bàn trọng điểm. Theo Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Vũ Cao Cương, tại các buổi kiểm tra, đoàn yêu cầu các địa phương tăng cường công tác vệ sinh môi trường, diệt bọ gậy, phun hóa chất diện rộng những khu vực xuất hiện ổ dịch và khu vực nguy cơ cao. Đây là việc dễ làm, không đỏi hỏi cao về kỹ thuật, chỉ cần chính quyền địa phương và người dân quan tâm thực hiện.
Để hạn chế đến mức thấp nhất dịch bùng phát trên địa bàn, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Vũ Cao Cương yêu cầu CDC Hà Nội bám sát diễn biến tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết tại các quận, huyện, thị xã; tổ chức tập huấn cho cán bộ y tế, đội xung kích kỹ năng giám sát dịch bệnh, hướng dẫn vệ sinh môi trường, bảo đảm phun hóa chất đúng kỹ thuật... Đối với các bệnh viện cần tổ chức tốt việc phân luồng, thu dung, cấp cứu, điều trị, tránh tình trạng bệnh nhân không được cấp cứu, điều trị và chuyển tuyến kịp thời.
Theo Phó Giám đốc CDC Hà Nội Khổng Minh Tuấn, virus gây bệnh sốt xuất huyết có 4 chủng huyết thanh khác nhau, là: Dengue 1, Dengue 2, Dengue 3 và Dengue 4. Type virus gây bệnh sốt xuất huyết được phát hiện trong năm 2022 trên địa bàn thành phố là Dengue 1 và Dengue 2. Nếu một người đã nhiễm với chủng vi rút nào thì chỉ có khả năng tạo được miễn dịch suốt đời với chủng vi rút đó, nhưng chưa có khả năng miễn dịch với những chủng vi rút còn lại.
Bệnh sốt xuất huyết Dengue là gì ?
- Bệnh truyền nhiễm gây dịch do vi rút Dengue gây nên. Bệnh xảy ra quanh năm và thường gia tăng vào mùa mưa, với trung gian truyền bệnh chủ yếu là muỗi Aedes Aegypti. Sốt xuất huyết Dengue gặp ở cả trẻ em và người lớn.
- Đặc điểm của muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết Dengue.
Muỗi có màu đen, thân và chân có những đốm trắng nên thường được gọi là muỗi vằn. Muỗi vằn cái đốt người vào ban ngày, hay đốt nhất là vào sáng sớm và chiều tối.
Muỗi vằn thường trú đậu ở các góc/xó tối trong nhà, trên quần áo, chăn màn, dây phơi và các đồ dùng trong nhà. Muỗi vằn đẻ trứng, sinh sản ở các ao, vũng nước hoặc các dụng cụ chứa nước sạch ở trong và xung quanh nhà như bể bơi, chum, vại, lu, giếng nước, hốc cây, ở các đồ vật hoặc đồ phế thải có chứa nước như lọ hoa, lốp xe, vỏ dừa. Muỗi vằn phát triển mạnh vào mùa mưa, khi nhiệt độ trung bình hàng tháng vượt trên 200C
Các giai đoạn bệnh
- Bệnh thường khởi phát đột ngột và diễn biến qua 4 giai đoạn
+ Giai đoạn ủ bệnh: 3-10 ngày (có thể kéo dài đến 14 ngày), thường không có triệu chứng.
+ Giai đoạn sốt: Người bệnh sốt cao đột ngột, liên tục, có thể có cơn rét run, kèm theo nhức đầu, chán ăn, buồn nôn, đau mỏi cơ khớp và nhức hai hố mắt. Da xung huyết, thường có chấm xuất huyết dưới da, có thể có chảy máu chân răng hoặc chảy máu cam.
+ Giai đoạn nguy hiểm: thường vào ngày thứ 3 -7 của bệnh. Người bệnh còn sốt hoặc đã giảm sốt. Có thể có các biểu hiện lừ đừ, phù mi mắt, tràn dịch màng phổi, màng bụng, gan to, có thể đau, có thể có dấu hiệu của xuất huyết niêm mạc và các tạng.
+ Giai đoạn hồi phục: Sau 24 - 48 giờ của giai đoạn nguy hiểm. Người bệnh hết sốt, toàn trạng tốt lên, ăn ngủ khá hơn, huyết áp ổn định và tiểu nhiều.
- Biến chứng
Trong giai đoạn nguy hiểm có thể gặp các biến chứng sau: xuất huyết niêm mạc, xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết não, xuất huyết nội tạng, sốc xuất huyết Dengue, thậm chí tử vong.
Cách điều trị
Sốt xuất huyết Dengue chưa có thuốc điều trị đặc hiệu nên chủ yếu là điều trị triệu chứng:
Thời gian điều trị: từ 7-10 ngày tính từ ngày sốt đầu tiên.
Người bệnh có thể điều trị tại nhà sau khi được bác sỹ chuyên khoa khám, xét nghiệm và tư vấn kỹ kế hoạch điều trị, theo dõi và chăm sóc người bệnh ngoại trú cho người bệnh và thân nhân hiểu rõ.
Khuyến khích người bệnh uống nhiều nước oresol hoặc nước sôi để nguội, nước trái cây (nước dừa, cam, chanh..) hoặc nước cháo loãng với muối.
Khi người bệnh sốt: lau người bằng nước ấm, uống thuốc hạ sốt Paracetamol đơn chất, liều dùng từ 10-15 mg/kg/lần, cách nhau mỗi 4-6 giờ. Tuyệt đối không dùng Aspirin, Analgin, Ibuprofen để điều trị sốt vì có thể gây sốt xuất huyết, toan máu.
Phòng bệnh
Hiện nay vẫn chưa có vaccine phòng bệnh sốt xuất huyết nên các biện pháp phòng bệnh chủ yếu là:
- Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy.
- Phòng chống muỗi đốt
- Tích cực phối hợp với chính quyền và ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch.
Chăm sóc và theo dõi
- Chế độ dinh dưỡng
Ăn thức ăn mềm, dễ tiêu, đầy đủ dinh dưỡng, chia thành nhiều bữa nhỏ; tránh các thức ăn chứa nhiều dầu mỡ, các thức ăn màu đỏ sẫm để tránh nhầm lẫn trong xuất huyết tiêu hóa.
Không hút thuốc lá.
Uống nhiều nước, bù nước và điện giải bằng ORS hàng ngày, tăng cường nước hoa quả ép như cam, bưởi, chanh, nước dừa. Không uống rượu bia, café và các loại nước có gas.
- Các dấu hiệu cần chú ý và theo dõi
Theo dõi thân nhiệt tối thiểu 3 lần/ngày, số lượng nước tiểu mỗi ngày, tình trạng đau bụng, nôn, tiêu chảy.
Chú ý tình trạng tri giác: tỉnh táo hay kích thích, lơ mơ và tình trạng xuất huyết nếu có: chảy máu chân răng, chảy máu mũi, chảy máu âm đạo, đại tiện ra máu hoặc có phân đen, nôn ra máu, tiểu ra máu.
- Bà Rịa - Vũng Tàu ghi nhận 8 trường hợp tử vong do sốt xuất huyết
- Nhiều ca tử vong do sốt xuất huyết sau khi tự điều trị tại nhà
- TP HCM đã có 16 người tử vong do sốt xuất huyết
Tái khám khi có các dấu hiệu sau
-Tự nhiên bồn chồn, kích thích vật vã hoặc li bì.
-Nôn tăng.
-Tự dưng kêu đau bụng hoặc tăng cảm giác đau.
-Tiểu ít, số lần đi ít hơn, số lượng giảm hơn.
-Chảy máu bất kỳ chỗ nào: chân răng, máu cam, âm đạo.
Phương Phương