Ngoại hình có phải là tất cả?

Chủ đề này không mới nhưng để hỏi một người, đặc biệt là với chị em phụ nữ "ngoại hình đẹp thật sự giúp ích gì cho cuộc sống" thì vẫn là điều gì đó rất mơ hồ...

Người thì cho rằng, ngoại hình sẽ giúp họ thuận lợi hơn trong công việc vì dễ tạo thiện cảm, dễ gây ấn tượng với khách hàng hay cấp trên. Thậm chí, trong cuộc khảo sát tại Mỹ vào năm 2021, có không ít người nhận định nếu bản thân có ngoại hình đẹp hơn số đông, họ sẽ cảm thấy mình còn có địa vị cao hơn người khác và đây có thể tạm gọi chung là biểu hiện gia tăng sự tự tin của một người.

Tuy nhiên, nếu lại hỏi "thế nào mới là ngoại hình đẹp" thì sẽ là hàng trăm, hàng nghìn quan điểm hoàn toàn khác nhau được đưa ra. Vì vốn dĩ, cái đẹp chưa bao giờ nằm trong bất kỳ khuôn khổ hay phụ thuộc vào đánh giá của một người, trừ khi chúng ta phải là những hoa hậu, người mẫu, buộc phải đi theo "chuẩn" chung từ các cuộc thi hoặc ngành nghề đặc thù quy định. Vậy với người bình thường thì sao? Và liệu còn thứ gì khác có thể giúp chúng ta gia tăng sự tự tin mà vẫn dễ dàng gây ấn tượng với người đối diện một cách dễ dàng hơn?

Đây cũng là chủ đề mà chúng tôi đã vô tình được Anna Trần – nữ bác sĩ tài danh của ngành Nha khoa tại TP.HCM, đồng thời còn là nữ doanh nhân nổi tiếng khi sở hữu viện nha khoa cho riêng mình đồng cảm và chia sẻ. Với cô, hơn 15 năm trong nghề, ngoài việc phải vững chuyên môn thì "bí quyết" để cô có thể xây dựng thành công nhiều mối quan hệ ngoài xã hội - đó chính là "NỤ CƯỜI".

"Một người thành công phụ thuộc vào nhiều yếu tố, còn một người vừa tử tế vừa thành công thường có một nụ cười đẹp"

Chào Bác sĩ Anna, không biết từ khi nào chị lại nhận ra giá trị của một nụ cười? Liệu có xuất phát từ chính công việc mà chị đang làm không?

Tôi bắt đầu theo nghề bác sĩ nha khoa tính đến nay đã hơn 15 năm. Bên cạnh đó tôi cũng khởi nghiệp kinh doanh với viện nha của riêng mình đã 8 năm qua. Công việc chuyên môn này cùng vai trò doanh nhân đã cho tôi cơ hội tiếp xúc với rất nhiều bệnh nhân cũng như có nhiều mối quan hệ trong nhiều lĩnh vực. Họ có thể là đồng nghiệp của tôi, là đối tác kinh doanh, là người có tiền, có địa vị hay có học thức…, mỗi người đều có câu chuyện riêng và mang đến cho tôi nhiều bài học cuộc đời khác nhau. Qua những quan sát và trải nghiệm đó, tôi dần nhận ra tầm quan trọng và vai trò của một nụ cười trong mọi mối quan hệ từ góc nhìn của tâm lý học thay vì của một bác sĩ nha chuyên môn.

Qua quá trình nghiên cứu về nha và nụ cười, tôi cũng từng được xem rất nhiều nghiên cứu quốc tế, ví dụ như một nghiên cứu vào năm 1985 đã chứng minh rằng, người sở hữu nụ cười đẹp thường là những người tử tế, có điều kiện thuận lợi về nhiều khía cạnh trong xã hội. Đến năm 2007, một nghiên cứu khác tiếp tục chứng minh một nụ cười không đẹp, không tươi sáng có thể là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tinh thần và tâm lý của con người. Vì thế, nếu nói về chuyên môn, câu chuyện về “nụ cười” trong đó hàm răng đóng vai trò quan trọng từ lâu đã không còn quá xa lạ hoặc quá mới mẻ trong nha khoa cũng như theo xu hướng chung của quốc tế. Và đến nay, ý thức về điều này cũng đã bắt đầu thể hiện rõ hơn trong cuộc sống thường ngày, trong các lĩnh vực và nghề nghiệp khác nhau khi mọi người ngày càng quan tâm đến răng miệng và hiệu chỉnh nụ cười của mình.

Vậy theo chị, một nụ cười đẹp, có sức hấp dẫn là như thế nào?

Hiểu theo cách đơn giản nhất đó là một nụ cười tự nhiên, thoải mái với khuôn miệng và cơ mặt mà chúng ta có. Cũng có không ít người từng nói với tôi "để có một nụ cười tự nhiên không phải dễ". Vì chẳng phải ai cũng tự tin với nụ cười của chính mình vì khuyết điểm nào đó. Điều này tôi rất hiểu và đồng tình. Vì khi sinh ra, chúng ta được dạy rất nhiều thứ từ kiến thức đến cách ăn, cách nói,... nhưng làm sao để có nụ cười đẹp trên chính gương mặt hay khuôn miệng của mình lại chẳng ai được dạy bao giờ.

Trong những năm gần đây, khi xã hội phát triển, các vấn đề về giao tiếp mới dần được chú trọng. Mọi người có thể thấy rõ nhất là với những người làm ngành dịch vụ thường xuyên phải tiếp xúc, trò chuyện với khách, hay những người làm ngành giải trí phải luôn tạo được diện mạo tự tin và gây thiện cảm với mọi người dù xuất hiện ở đâu. Trong công việc kinh doanh của tôi cũng thế, mỗi lần giao tiếp với đối tác, khách hàng, nếu ai cũng đi kèm một nụ cười thân thiện hòa nhã thì khi đó nụ cười sẽ thật sự phát huy tác dụng vốn có, mang đến cho chúng ta rất nhiều cơ hội công việc hay mở rộng mối quan hệ bất ngờ.

Cũng vì vậy mà hiện nay, có không ít người đặc biệt là chị em phụ nữ, sau khi thỏa mãn được nhu cầu về làm đẹp ngoại hình, họ bắt đầu có xu hướng "học lại cách cười" để gia tăng sự tự tin lẫn thần thái cho bản thân. Điều này đôi khi ngoài việc đầu tư tiền bạc cho việc chỉnh nha là một ví dụ, chúng ta còn phải tự học bằng cách quan sát mọi người xung quanh, tập luyện trước gương để hiểu thế nào là nụ cười tự nhiên trên khuôn mặt của mình.

Tuy nhiên, tôi vẫn tin rằng cho dù ai đó sở hữu một ngoại hình hay nụ cười đẹp, những yếu tố đó cũng chỉ là chiếc chìa khóa tạm thời để bạn đến gần hơn trong những mối quan hệ. Nhưng để gìn giữ, phát huy được những mối quan hệ đó công việc thăng tiến, cuộc sống thuận lợi thì còn tùy thuộc vào nhiều kỹ năng khác đi kèm. Ví dụ như chúng ta phải xây dựng lòng tin, sự uy tín lẫn hình ảnh cá nhân..., đó là cả một hành trình hoàn thiện bản thân rất dài, đòi hỏi đầu tư cả về thời gian, tâm tư lẫn tiền bạc, thì khi đó nụ cười của bạn sẽ được cộng hưởng và phát huy tròn trịa.

Tầm quan trọng của việc xây dựng hình ảnh cá nhân đối với người phụ nữ hiện nay

Không có ý đánh giá hay quy chụp, nhưng đa phần những người làm công việc được xã hội đề cao giống như chị đều rất dè chừng với hình ảnh của bản thân. Vì cách nhìn của xã hội có thể vẫn còn cho rằng "làm bác sĩ mà nổi bật quá, ăn mặc "mô-đen" quá là không nên". Tuy nhiên, theo dõi chị từ lâu, chị là một người rất cởi mở trong việc chia sẻ hình ảnh cá nhân, từ những buổi đi chơi với bạn bè hay cả trong cách ăn mặc đều toát lên sự hiện đại, in rõ cá tính riêng. Vì sao chị lại có thể tự tin với những gì mình đang làm, mà đôi lúc có chút khác với suy nghĩ số đông?

Trong cuộc sống đời thường lẫn trên mạng xã hội, bác sĩ Anna Trần không ngần ngại thể hiện phong cách sống của bản thân, "miễn nó không ảnh hưởng đến chuyên môn hay làm mất đi giá trị của một người làm Bác sĩ".

Nếu bạn đã hỏi thật thì tôi cũng chia sẻ một cách thật lòng là vốn dĩ đã có không ít người từng nhận xét về tôi giống như cách bạn đề cập đến. Thậm chí có người còn không nghĩ tôi là bác sĩ mà làm công việc gì đó liên quan tới thời trang.

Nhưng ngay từ khi còn rất trẻ, tôi chưa bao giờ cảm thấy ngại ngùng với những gì mình chia sẻ trên mạng xã hội hay trước công chúng. Tôi luôn phân định rõ đâu là ứng xử của tôi trong công việc và đâu là cá tính con người trong cuộc sống thường ngày là hai khía cạnh khác nhau hoàn toàn. Khi bắt tay vào công việc chuyên môn, tôi luôn thể hiện sự chuyên nghiệp, trách nhiệm và mọi kiến thức lẫn kinh nghiệm mà mình vất vả học tập, trau dồi mà có. Còn ở cuộc sống đời thường, tôi là một người phụ nữ yêu cái đẹp, vẫn thích mặc những trang phục nữ tính, tôn lên vẻ đẹp hình thể của bản thân, thích các buổi trà bánh cởi mở với nhiều câu chuyện tâm tình với bạn bè sau giờ làm việc, tất cả những biểu hiện đó là những khoảng không gian khác nhưng vẫn chính là bản sắc mà tôi luôn tự hào.

Đấy có thể hiểu là cách để chị xây dựng được hình ảnh cá nhân cho riêng mình?

Giờ đây, khi nhìn lại tôi thấy điều đó cũng đúng phần nào. Tôi đã vô tình xây dựng được hình ảnh cá nhân cho mình một cách tự nhiên nhất và không hề có chủ đích để làm việc đó. Những gì bạn thấy về tôi, trong công việc lẫn trong đời thường đều xuất phát từ những gì thật nhất, tự nhiên nhất, vốn là tôi nhất. Dù chỉ là một tấm hình đơn giản để tôi khoe bộ váy đẹp cũng chỉ là sự chia sẻ mang tính sở thích cá nhân của tôi trên mạng xã hội, để mọi người hiểu tôi, chia vui những điều đẹp đẽ với tôi, thế là đủ.

Tuy nhiên, nếu bàn về việc xây dựng hình ảnh cá nhân, tôi cũng hiểu để có được hình ảnh của riêng mình đủ để tạo được dấu ấn riêng và uy tín trong thời đại mạng xã hội, truyền thông bùng nổ như hiện nay cũng không phải chuyện dễ dàng. Đó là sự tổng hòa của nhiều năng lực, có những năng lực tự thân và có những năng lực tự học. Nhưng nếu chúng ta có thể xây dựng được hình ảnh cá nhân thành công, đồng thời biết cách sử dụng nó khéo léo, tôi tin rằng nó sẽ mang đến rất nhiều cơ hội trong công việc lẫn cuộc sống.

Nhưng "hình ảnh" cũng muôn hình vạn trạng, chọn đúng thì quá tốt, chọn sai sẽ có tác dụng ngược. Theo chị, làm sao mọi người hoặc các chị em phụ nữ có thể chọn hướng đi đúng đắn?

Mỗi người sẽ có một cá tính, một cuộc sống khác nhau, chẳng ai giống ai. Quan trọng bạn cần hiểu rằng, khi quyết định xây dựng hình ảnh cá nhân trên mạng xã hội bạn sẽ nắm một con dao hai lưỡi vì nó sẽ gắn liền với công việc, đời sống riêng tư của bạn. Vậy nên, theo tôi, khi xuất hiện ở những môi trường công cộng, bạn hãy cứ là những gì thật nhất với chính bản thân mình. Những điều gì bạn trải qua trong cuộc sống thường ngày như thế nào thì hãy cứ chia sẻ nó như thế ấy, chẳng nên làm gì quá to tát hay xa vời. Nhờ vậy, chúng ta cũng sẽ dễ dàng thu hút những người có cùng tầng số, có chung sở thích để chia sẻ, kết nối và lan tỏa. Đó chính là đích đến của việc xây dựng hình ảnh cá nhân rồi đúng không?

"Là phụ nữ, hãy biết cách chọn thứ tự ưu tiên"

Hiện ngoài là bác sĩ chuyên môn, được biết chị còn là Founder kiêm CEO của một viện nha khoa lớn, lại còn là người mẹ - người vợ, nhưng nhìn tổng quan, chị vẫn thoải mái khi có thời gian, không gian cho riêng mình thì làm sao để được như thế?

Đặc thù nghề nghiệp của bác sĩ nói chung vốn rất bận rộn, không chỉ là điều trị cho bệnh nhân mà còn thường xuyên học tập và cập nhật để nâng cao kiến thức. Ngoài công việc chuyên môn, tôi còn điều hành doanh nghiệp, dành thời gian cho gia đình cũng như những nhu cầu giải trí của bản thân như thể thao, du lịch... Không chỉ riêng tôi, mà đối với tất cả những người phụ nữ đam mê công việc, đây đều là những yếu tố không thể thiếu trong cuộc sống. Tuy nhiên, trong từng giai đoạn của cuộc đời mà chúng ta có sự ưu tiên khác nhau.   

Tôi còn nhớ cách đây hơn 10 năm khi đang tu nghiệp tại nước ngoài, lúc đó tôi vừa kết hôn và mang thai đứa con đầu lòng. Ở thời điểm đó, tôi cảm thấy mình cần nhiều thời gian để tập trung chăm sóc và lo cho con, nên tôi ưu tiên cho gia đình và chấp nhận sự nghiệp tạm chậm lại để lo cho gia đình nhỏ. Hiện nay con cái đều đã lớn, tôi đã qua rồi giai đoạn ngày ngày phải ở bên kề cận, chăm sóc cho con. Thay vào đó, tôi luôn tạo cho các con làm gì cũng phải chủ động, lên kế hoạch cụ thể và tôi để mình ở vai trò phía sau làm người định hướng. Nên ban ngày, gần như tôi dành phần lớn thời gian cho công việc, cho bản thân, đến chiều thì tôi sẽ về chơi đùa, tạo sự gần gũi, gắn kết với các con.

Nhưng dù có bận rộn thế nào, tôi cũng luôn cố gắng tận dụng thời gian để tập thể dục nhằm duy trì sức khỏe. Vì tôi quan niệm rằng, có sức khỏe mới có thể làm được những điều mà mình mong muốn.

Để làm được nhiều thứ một lúc như vậy thì chúng ta cần có sự hổ trợ của những người chung quanh, và một người "partner" đủ hiểu, thông cảm, ủng hộ mình. Kinh nghiệm từ chính tôi là cả hai vợ chồng phải luôn nói rõ những gì mình mong muốn từ trước khi đi đến hôn nhân. Trung thực và thẳng thắn như thế, chúng ta sẽ có thể đảm bảo cuộc sống bản thân và gia đình luôn nằm trong kế hoạch. Bản thân người chồng sẽ hiểu vợ mình đang làm những gì và chị em mình cũng sẽ hiểu các ông chồng đang phải ưu tiên cái gì trong lộ trình của cuộc đời họ.

Trái lại, cũng có những người sẽ chọn cách "đánh đổi". Sinh xong họ bắt đầu quay lại ngay với công việc vì áp lực bản thân bị tuột hậu hoặc đánh mất quá nhiều cơ hội phát triển sự nghiệp. Nên chung quy lại, cuộc sống vốn dĩ rất dài còn sức người lại có hạn, quan trọng là mỗi người biết cách tự "gói ghém" cuộc đời và học cách sắp xếp để biết đâu là thứ ưu tiên ở từng thời điểm là được.

Vậy bây giờ khi đã ổn định mọi thứ thì trong tương lai chị dự định sẽ có một cuộc sống như thế nào?

Tôi sẽ tập trung phát triển công việc chuyên môn và cả lĩnh vực kinh doanh hiện tại. Riêng việc kinh doanh phòng khám mang đến cho tôi không ít thử thách, buộc bản thân phải dành nhiều thời gian để học hỏi từ việc quản lý nhân sự đến các lĩnh vực thuộc nhiều kiến thức khác nhau.

Nhưng với tôi, dù công việc ấy có nhiều thử thách hay vất vả thế nào, miễn là bản thân hiểu rõ mình đang làm gì và tin yêu với điều đó thì tôi tin rồi tất cả cũng sẽ vượt qua một cách dễ dàng.