Nếu nói về một bài hát “phổ cập” nhất trong làng nhạc đại chúng trong nửa năm trở lại đây, không cần phải chần chừ gì, đó hẳn là Ai chung tình được mãi.

Nhạc Việt ngày nay: Có gì trong 'Ngày đầu tiên'?

Ngay câu mở đầu Ngày đầu tiên, tiếng đàn piano ngân lên rất chắc, hẳn do lực tác động từ ngón tay người chơi vào phím đàn mạnh hơn so với không ít bản pop ballad trữ tình khác và tạo cảm giác khỏe khoắn, dứt khoát.

Ai chung tình được mãi - một sáng tác của Đông Thiên Đức do Đinh Tùng Huy thể hiện - xuất hiện lần đầu trên YouTube cá nhân nghệ sĩ ngày 12/11/2021. Sau chừng 1 tháng đầu chưa bật hẳn lên, ca khúc này ngày một lan tỏa và vang lên khắp các ngõ ngách, trên mọi nẻo đường của dọc dài đất nước. Tới nay, sau hơn nửa năm, Ai chung tình được mãi bản chính đạt gần 45 triệu view.

Góp sức cho thành công của Ai chung tình được mãi còn phải kể tới bản cover của Thương Võ xuất hiện chậm hơn bản chính 4 ngày, ngày 16/11/2021. Đến nay, phiên bản cover này cũng đạt tới con số gần 34 triệu view.

Trong khi đó còn nhiều phiên bản khác cũng đạt những con số ấn tượng trên nền tảng YouTube. Chẳng hạn bản cover của kênh Dunghoangpham (ngày 19/11/2021) đạt 18,2 triệu view, bản của Hoài Lâm (ngày 7/1/2022) đạt hơn 11,2 triệu view… Còn rất nhiều nghệ sĩ cover ca khúc này, và hầu như đều đạt tới con số hàng triệu view cho mỗi bản cover.

Ai chung tình được mãi có gì mà “gây sốt” cộng đồng nghe nhạc mạng như vậy?

“Thắng” ở ca từ

Tổng quan, có thể định vị Ai chung tình được mãi là một bản ballad thị trường, từ chất nhạc phổ thông thông dụng cho đến các yếu tố khác. Nó phù hợp với nhiều đối tượng khán giả và dễ trở thành đại trà.

Bản pop ballad này có giai điệu dễ nghe và lời ca thú vị, hơn nữa cả 2 yếu tố giai điệu và lời ca lại rất quyện vào nhau. Đây là điểm cộng cho ca khúc.

Khách quan mà nói, giai điệu tạo nên ca khúc này không có gì nổi bật. Đôi nét giai điệu ngắn, trong đó còn có cảm giác quen quen như đã từng nghe ở đâu đó rồi. Dẫu thế, Ai chung tình được mãi lại có bố cục đoạn, câu, tiết nhạc gắn cùng lời ca khá gọn gàng. Đảm nhận phần hòa âm là Nam Minh Thụy, một trong những nhạc sĩ được mệnh danh là “ông hoàng ballad” vì nhiều bài qua tay anh đã trở thành bản hit.

Dẫu thế, không có bột sao gột nên hồ? Trong khi “bột” ở Ai chung tình được mãi là ca từ. Nói cách khác, yếu tố tạo cho ca khúc phổ cập tới đông đảo công chúng chính là ca từ.

Nếu để ý đến ca khúc đại chúng phổ biến trong giới trẻ hiện nay, sẽ thấy hầu như muốn thành công, các tác giả đều phải tìm ra ít nhất một câu “key” và câu này có ca từ thật hay, giai điệu thật bắt tai và phải đủ để tạo thành trend trên các hạ tầng mạng xã hội như Facebook, TikTok… Trong khi với Ai chung tình được mãi, gần như toàn bộ bài với rất nhiều câu có thể cắt ra làm điểm nhấn để tạo trend.

MV "Ai chung tình được mãi":

“Đắt” nhất trong ca từ của bài là câu: “Nhiều khi muốn một mình nhưng sợ cô đơn”. Nghe có vẻ hơi phi lý nhưng ngẫm ra lại thành có lý. Người nghe có thể bật cười tức thì vì sự phi lý nhưng đầy vẻ đáng yêu của câu hát, rồi lại thấm thía rằng... cuộc đời nó thế.

Trong bài còn có câu khác cũng rất “đắt” trong con mắt của người viết, đó là “Đôi khi ta gặp nhau, để dạy nhau cách sống trong khổ đau”.

Thật vậy, với những ai đã bước qua hơn 1 mối tình, đã từng nghĩ một nửa kia là cả bầu trời của mình thì sự đổ vỡ quả là đớn đau tưởng chừng không vượt qua nổi. Nhưng rồi mọi thứ cũng sẽ trôi qua, nhìn lại sẽ thấy nhẹ nhàng hơn. Cho nên cái từ nghi vấn “đôi khi” kia là hợp lý. Cái “khổ đau” kia cũng như một tất yếu mà con người ta phải trải qua. Và nó sẽ là kỷ niệm đẹp, là bài học để mỗi chúng ta bước tiếp trong hành trình mới, với cái nhìn bao dung hơn, cách ứng xử nhẹ nhàng hơn, cách chấp nhận những sóng gió để trở nên bình tĩnh hơn, cũng như chấp nhận những lần “chạm vạch đỏ” trong mối quan hệ.

Cho nên, nói những ca từ này mang nhiều hàm ý sâu sắc cũng không quá. Đồng thời, việc chúng được khán giả đón nhận một cách mạnh mẽ cũng là điều dễ hiểu.

Không “đắt” như 2 câu trên, nhưng ca từ của Ai chung tình được mãi còn ẩn chứa những nỗi niềm mà ai cũng có thể tìm thấy mình trong đó. Chẳng hạn, sau đoạn ca từ “muốn một mình nhưng sợ cô đơn” là sự giãi bày “Sợ cảm giác trống vắng mỗi ngày mỗi lớn/ Sợ chạm vào nỗi nhớ vu vơ/ Dan dan díu díu mập mờ/ Nắm chưa xong đã vội đổ vỡ”. Đó là cảm giác của một người vừa trải qua đổ vỡ trong tình yêu, đang giãi bày ở lưng chừng của những băn khoăn, nửa muốn, nửa chưa sẵn sàng. Ca từ “Dan dan díu díu mập mờ” cũng được nhiều người thích. Hay những câu ca từ khác cũng được nhiều khán giả thích như: “Đôi khi anh dừng lại chẳng hiểu đang khóc đang đau vì ai/ Khóc vì, đau vì duyên mình đã sai”, “Ừ thì anh thích một mình nhưng sợ cô đơn/ Dù đã từng nói như thế có lẽ sẽ tốt hơn”, “Chỉ là vì chẳng muốn yêu ai, khi mình anh với những đêm dài/ Nghĩ đi em, đâu ai chung tình được mãi”.

Nếu chia ca từ trong Ai chung tình được mãi ra làm nhiều cấp độ - những ca từ “đắt” ở bậc cao nhất và những ca từ ở mức độ vừa phải - thì giữa chúng còn một mức độ khác khá thú vị. Đó là những câu mở đầu. Câu đầu tiên của ca khúc là: “Bình minh ơi dậy chưa, café sáng với tôi được không?/ Chơi vơi qua ngày đông, sao thấy cô đơn và lạc lõng” và câu tiếp theo “Đêm ơi đã ngủ chưa, ngồi đây uống với tôi vài ly/ Say thì cứ say, yêu thì bỏ đi”. Ở đây tác giả đã mượn hình ảnh của buổi sáng và buổi đêm để nói về nỗi niềm. Có thể đó là một sự “đau” tới mức cuốn toàn bộ tâm trí của người giãi bày vào. Nếu lấy ngày và đêm làm bạn tâm giao thì người giãi bày có lẽ thức trắng đêm, xuyên ngày tới mức quên cả thời gian. Đó là một nỗi cô đơn càng thêm cô đơn.

Rõ ràng, việc sáng tác được “liên hoàn” các câu đủ sức trở nên phổ biến chứng tỏ tác giả ca khúc là một người rất hiểu về âm nhạc thời đại số hóa, đồng thời giỏi nắm bắt tâm lý công chúng và có vốn từ cùng cách diễn đạt phong phú.

“Dan dan díu díu mập mờ”!

Ai chung tình được mãi trở nên phổ biến còn bởi nó được khá nhiều tên tuổi đình đám trong cả cộng đồng nhạc mạng và các ngôi sao ca nhạc hàng đầu cover. Những giọng ca đình đám trên mạng thời gian qua đã cover Ai chung tình được mãi có Thương Võ, Dunghoangpham, Nguyễn Thạc Bảo Ngọc… Giọng ca Hoài Lâm cũng không bỏ qua, rồi cả Nhật Tinh Anh, Trung Quân Idol, Nam Em… Cuộc vui cover còn có sự góp mặt của những tên tuổi hàng đầu như Tùng Dương, Lệ Quyên, Đan Trường, Hồ Ngọc Hà…

Như vậy, phải thừa nhận, hiếm có ca khúc đại chúng cho giới trẻ nào ở giai đoạn hiện nay có sức hút mạnh mẽ như Ai chung tình được mãi. Tất nhiên, một trong những thành công không thể không nhắc tới đối với trường hợp Ai chung tình được mãi chính là việc đơn vị sản xuất ACV Entertainment rất chuyên nghiệp và tài tình trong cách tối ưu hóa ca khúc trên nền tảng YouTube và các nền tảng số. Tuy nhiên, khi nó đã trở thành bản hit “quốc dân” thì lại nảy sinh một vấn đề, ngày 3/6 ACV đã lên tiếng chỉ đích danh 3 nghệ sĩ Đan Trường, Tùng Dương, Lệ Quyên đã sử dụng ca khúc này mà không xin phép, vi phạm bản quyền.

Việc vi phạm bản quyền tất nhiên rồi sẽ được các bên giải quyết ổn thỏa. Tuy nhiên, ACV lên tiếng cũng là điều dễ hiểu bởi hoạt động âm nhạc trên mạng xã hội là một trong những trọng tâm và là thế mạnh của công ty này. Và hiện công ty “sở hữu” nhiều tên tuổi đình đám trên hệ thống nhạc số như Đình Dũng, Thương Võ, Đinh Tùng Huy… Việc ra mắt bản chính cùng các bản cover trong hệ thống các kênh do ACV quản lý là một kế hoạch có chủ đích và đã được tính toán từ trước khi ca khúc được ra mắt. Đây là kiểu tạo ra hệ sinh thái với các phiên bản khác nhau, các phiên bản này có tác dụng tương hỗ lẫn nhau tạo nên một cộng đồng người nghe, đồng thời cũng là cách tốt nhất để đạt được hiệu quả về kinh tế cho sản phẩm này.

• Nhạc Việt ngày nay: Điều giản dị của tuổi 22
• Nhạc Việt ngày nay: 'Chân mây' ở đâu?
• Nhạc Việt ngày nay: Có gì trong 'Ngày đầu tiên'?

Song, việc quá nhiều ca sĩ nằm ngoài sự quản lý của AVC cover Ai chung tình được mãi có thể gây ra khó khăn trong quản lý nguồn lợi kinh tế, quyền lợi của ACV, tác giả, ca sĩ độc quyền. Điều này cũng là một đặc điểm mang tính thời đại, gắn với cuộc sống số, dù nó gần như không được coi trọng trong hoạt động âm nhạc những giai đoạn trước đây.

Vì vậy, câu chuyện bản quyền của Ai chung tình được mãi cũng sẽ góp thêm một góc nhìn mới, quan điểm mới trong việc sáng tác, thể hiện, giới thiệu và khai thác lợi ích, cũng như phương thức quản lý các sản phẩm nghệ thuật trong giai đoạn số hóa hiện nay. Tất cả phải rất rõ ràng, chứ không thể có tình trạng “mập mờ”. Và đây là một câu chuyện mang tính thời đại.

Nguyễn Quang Long