Tối 5/11, tại Hà Nội, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với Hội Nhà báo Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức Lễ trao Giải báo chí toàn quốc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực lần thứ tư, năm 2022 - 2023. 

Đây là một trong những sự kiện ý nghĩa nhân kỷ niệm 93 năm Ngày thành lập Mặt trận Dân tộc Thống nhất Việt Nam - Ngày Truyền thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (18/11/1930 - 18/11/2023).

Dự Lễ có các Bí thư Trung ương Đảng: Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, Trưởng ban Chỉ đạo Giải Báo chí toàn quốc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng cùng đại diện lãnh đạo một số bộ, ngành, cơ quan Trung ương.

Đây là hoạt động nhằm cổ vũ, tiếp thêm động lực cho những người làm báo cả nước đã kịp thời phát hiện, đấu tranh, lên án những hiện tượng, hành vi tham nhũng, tiêu cực, được dư luận đánh giá cao và có những tác động tích cực với xã hội và những người làm báo. Qua đó, góp phần củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước; huy động sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, xây dựng đất nước phát triển phồn vinh, hạnh phúc.

Nhiều tác phẩm có tính phát hiện và thể hiện sự dấn thân của nhà báo

Sau hai năm tổ chức và triển khai, tính đến hết ngày 31/8/2023, Ban Tổ chức Giải báo chí toàn quốc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực lần thứ tư, năm 2022 - 2023 đã nhận được 1.078 tác phẩm hợp lệ đối với 4 thể loại: báo in, báo điện tử, phát thanh, truyền hình của 121 cơ quan báo chí ở Trung ương và địa phương. Với tinh thần dân chủ, khách quan, công tâm, trách nhiệm cao, các thành viên Hội đồng Chung khảo đã tiến hành xét chọn kỹ lưỡng, thống nhất tuyển chọn được 54 tác phẩm xuất sắc để trao 4 Giải A; 10 giải B; 12 giải C; 28 giải Khuyến khích.

4 tác phẩm đoạt giải A:

Loạt bài 5 kỳ: Vụ phá rừng tự nhiên ở Bắc Kạn; Tác giả: Nguyễn Hồng Nguyên; đăng trên Báo Bảo vệ pháp luật;

Loạt bài 5 kỳ: Ngang nhiên "phân lô" mua bán đất nghĩa trang trái phép tại Hà Nội; Nhóm tác giả: Nguyễn Quán Tuấn, Trần Văn Quốc, Quách Hà Đương; đăng trên Báo điện tử Nhà báo và Công luận;

Loạt 3 bài: Thuốc nào trị "bệnh sợ sai"?; Nhóm tác giả: Nguyễn Thị Tuyết Mai, Nguyễn Thị Hồng Nhung, Lại Thị Hoa; phát sóng trên Kênh VOV1, Đài Tiếng nói Việt Nam;

Phim tài liệu: Không lùi bước; Nhóm tác giả: Nguyễn Nhật Duy, Phan Ý Linh; phát sóng trên Kênh VTV1, Đài Truyền hình Việt Nam.

Tại Giải lần này, TTXVN có hai tác phẩm đoạt giải, gồm: Loạt 4 bài: "Cơn khát" thuốc điều trị, vật tư y tế: "Khi trăm dâu đổ đầu tằm" của tác giả Cao Thị Thùy Giang, đăng trên Báo điện tử VietnamPlus, đoạt giải B, thể loại báo điện tử; loạt 5 bài: "Tảng băng trôi" Việt Á - Bài học về công tác cán bộ của nhóm tác giả: Quang Vũ, Lan Anh, phát trên sóng Truyền hình Thông tấn, đoạt giải C, thể loại truyền hình.

Theo đánh giá của Ban Tổ chức, nhìn chung các tác phẩm tham dự Giải năm nay đã bám sát với chủ đề và tiêu chí Thể lệ Giải. Nhiều tác phẩm có chất lượng tốt, tính phát hiện cao, thể hiện sự dấn thân, đeo bám tới cùng vụ việc tham nhũng, tiêu cực của các nhà báo, tạo hiệu ứng tác động xã hội rất lớn, đem lại hiệu quả tích cực trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thông qua những đề tài khá phong phú, sinh động theo phong cách làm báo hiện đại.

Phản ánh toàn diện sự quyết tâm của Đảng, Nhà nước, sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, sự hưởng ứng và tham gia tích cực của các tầng lớp nhân dân trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực từ Trung ương đến các địa phương, các tác phẩm dự giải là kết tinh thành quả lao động miệt mài của các nhà báo, vượt lên mọi khó khăn, áp lực, thậm chí nguy hiểm trong quá trình tác nghiệp để có được các tác phẩm báo chí mang tính chiến đấu cao, tính nhân văn sâu sắc.

Điểm mới của Giải lần này là đã có nhiều hơn các tác phẩm viết về đề tài phòng, chống tiêu cực được Ban Chỉ đạo, Ban Tổ chức giải đánh giá cao; đồng thời cũng có thêm những tác phẩm về đề tài biểu dương, cổ vũ các gương dũng cảm trong đấu tranh với tham nhũng, tiêu cực, có tác động lan tỏa trong xã hội.

54 tác phẩm được Hội đồng Chung khảo xét chọn đoạt Giải là những tác phẩm được điều tra công phu. Có những tuyến bài được thực hiện trong nhiều tuần, nhiều tháng, thậm chí cả năm trời để đi đến tận cùng của sự thật. Nhiều tác phẩm ở thể loại báo in được Hội đồng chung khảo đánh giá cao như: Loạt bài 5 kỳ về "Vụ phá rừng tự nhiên ở Bắc Kạn" đăng trên Báo Bảo vệ pháp luật; loạt 3 bài "Bóp méo và trục lợi" chính sách nhà ở công nhân tại Khu công nghiệp Thăng Long (Đông Anh - Hà Nội) đăng trên Báo Tiếng nói Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam; loạt 3 bài "Không để tổ chức đảng thành công cụ của sai phạm" đăng trên Báo Quân đội nhân dân…

Nhiều tác phẩm ở thể loại báo điện tử được thể hiện thông qua những đề tài phong phú, sinh động theo phong cách làm báo hiện đại như: Loạt bài 5 kỳ "Ngang nhiên "phân lô" mua bán đất nghĩa trang trái phép tại Hà Nội" đăng trên Báo điện tử Nhà báo và Công luận; loạt 4 bài "Cơn khát" thuốc điều trị, vật tư y tế: "Khi trăm dâu đổ đầu tằm" đăng trên Báo điện tử VietnamPlus, Thông tấn xã Việt Nam; loạt 4 bài "Về sửa Luật Đất đai năm 2013" đăng trên Báo điện tử Pháp luật Thành phố Hồ Chí Minh...

Các tác phẩm phát thanh cũng tập trung vào việc phát hiện, phản ánh những vụ việc nổi cộm về hàng loạt vật tư, thiết bị y tế "đắp chiếu" trong kho; hàng loạt công trình, dự án ì ạch, chậm tiến độ tại các địa phương nhiều năm nay không xử lý được trong khi nguồn lực về vốn, tài nguyên không thiếu..., như: Loạt 3 bài "Thuốc nào trị "bệnh sợ sai"?" phát sóng trên Đài Tiếng nói Việt Nam; loạt 2 kỳ "Khi quy hoạch "ì ạch"" phát trên sóng Đài Phát thanh - Truyền hình Thái Nguyên...

Đối với thể loại truyền hình, nhiều tác phẩm mang tính thời sự cao, phản ánh rõ nét công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của Đảng, Nhà nước như: Phim tài liệu: "Không lùi bước" phát sóng trên Kênh VTV1, Đài Truyền hình Việt Nam; tác phẩm "Một thập kỷ đơn thư" phát trên sóng Đài Phát thanh - Truyền hình Nghệ An...

Đề cao báo chí giải pháp, báo chí kiến tạo

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa đánh giá cao Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Hội Nhà báo Việt Nam và các cơ quan đã tổ chức Giải báo chí có ý nghĩa này; biểu dương, chúc mừng các tác giả, nhóm tác giả của 54 tác phẩm xuất sắc nhất được biểu dương, tôn vinh tại Lễ trao Giải.

Để phát huy những kết quả đã đạt được, tăng cường hơn nữa vai trò xung kích, tiên phong của báo chí trong cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh, cần tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý, điều hành của Nhà nước để báo chí cách mạng Việt Nam hoạt động đúng định hướng, tham gia tích cực, có hiệu quả vào công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Bên cạnh đó, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương cho rằng cần phát huy mạnh mẽ hơn nữa vai trò giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội, của báo chí, người dân trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ của đảng viên...; phản ánh và phê phán mạnh mẽ tình trạng đùn đẩy, thoái thác, sợ trách nhiệm, không dám làm trong một bộ phận cán bộ, đảng viên.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các cấp, ngành, các cơ quan báo chí cần tăng cường phối hợp, đồng hành; nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác thông tin, tạo sự thống nhất cao về nhận thức, hành động trong cán bộ, đảng viên và nhân dân về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; từng bước xây dựng văn hóa tiết kiệm, văn hóa liêm chính, không tham nhũng, lãng phí. Trước hết, trong cán bộ, đảng viên phải gương mẫu, chú trọng tăng cường sự đồng thuận xã hội, tạo sự gắn bó khăng khít giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

"Phát huy mạnh mẽ vai trò, trách nhiệm xã hội của đội ngũ những người làm báo trong đấu tranh với tham nhũng, tiêu cực; chú trọng tuyên truyền gương người tốt, việc tốt trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; đề cao báo chí giải pháp, báo chí kiến tạo để kịp thời đề xuất, kiến nghị những giải pháp nhằm tiếp tục xây dựng, hoàn thiện thể chế về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; hoàn thiện chính sách, pháp luật về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, khắc phục vướng mắc với những kẽ hở của chính sách pháp luật, xử lý căn cơ, tận gốc, không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực", Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh.

Các cơ quan báo chí, các cấp Hội Nhà báo nâng cao vai trò, trách nhiệm trong việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhà báo, của hội viên trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Cùng với đó, công tác tổ chức trao Giải báo chí phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cần tiếp tục được đổi mới để các nhà báo có điều kiện tham gia tích cực hơn, với nhiều tác phẩm chất lượng, tạo hiệu ứng trong xã hội.