15 năm ngày mất Trương Quốc Vinh: Ngôi sao số 1 của kiệt tác điện ảnh Hoa ngữ
(Thethaovanhoa.vn) - Hôm nay (/4/2018), tròn 15 năm (2003) ngày mất của huyền thoại giải trí châu Á Trương Quốc Vinh và cũng là dịp tròn 1/4 thế kỷ kiệt tác điện ảnh Bá Vương biệt Cơ ra đời.
Cuối thập niên 1980, nhà văn nổi tiếng Hong Kong (Trung Quốc) Lý Bích Hoa cho ra mắt quyển tiểu thuyết Bá Vương biệt Cơ. Dựa theo điển tích thời Xuân Thu chiến quốc, Sở Bá Vương Hạng Vũ từ biệt nàng thiếp Ngu Cơ trước trận sống mái cuối cùng với quân Hán. Điển tích này đã lưu truyền trong dân gian với nhiều hình thức nghệ thuật khác nhau, trong đó nổi tiếng nhất là vở kinh kịch Bá Vương biệt Cơ.
Lần đầu tiên Hong Kong (Trung Quốc) làm phim với Đại lục
Lồng trong bối cảnh lịch sử của Trung Quốc cận đại kéo dài hơn nửa thế kỷ (từ 1922 đến 1977), cuốn tiểu thuyết đã mượn vở kinh kịch Bá Vương biệt Cơ để mô tả lại câu chuyện tình éo le của hai nam nghệ sĩ kinh kịch nổi tiếng. Một người là Đoàn Tiểu Lâu chuyên đóng vai Hạng Vũ, người kia là Trình Điệp Y, được đào tạo từ nhỏ để chuyên đóng vai Đán (nam giả nữ), ở đây là vai Ngu Cơ.
Là nghệ sĩ chuyên nghiệp, họ “kết hôn” với các vai diễn của mình suốt đời, và ở mức độ nào đó, điều này cũng có nghĩa đôi bạn diễn này đã kết hôn với nhau. Và bi kịch xảy ra khi Trình Điệp Y đã không thể phân biệt được đâu là ranh giới giữa sân khấu với cuộc đời, khi vẫn một lòng một dạ với vị "quân vương" của mình.
Nhà sản xuất Từ Phong và hãng phim riêng của bà - Công ty Ảnh nghiệp Thang Thần - muốn đưa cuốn tiểu thuyết này lên màn ảnh. Từ Phong đề nghị Lý Bích Hoa chuyển thể thành kịch bản điện ảnh. Với tầm vóc sử thi đồ sộ của bộ phim, bà muốn phim này phải được quay ở Trung Quốc với chính đạo diễn của Đại lục.
Từ Phong sang Đại lục mời Trần Khải Ca, đạo diễn nổi tiếng nhất Đại lục lúc bấy giờ. Trần Khải Ca ngay lập tức nhận lời, vì ông cho rằng mình đủ vốn sống để kể lại câu chuyện tình éo le trên nền những sự kiện lịch sử có thật này. Xưởng phim Bắc Kinh cũng đồng ý hợp tác sản xuất với Từ Phong.
Đây là cột mốc hợp tác quan trọng lần đầu tiên giữa Đại lục và Hong Kong. Trần Khải Ca phải mất một năm hoàn thành kịch bản với 2 nhà biên kịch Lý Bích Hoa và Lô Vi.
Phim số một trong lịch sử điện ảnh Hoa ngữ
Có thể nói, diễn xuất của Trương Quốc Vinh trong phim Bá Vương biệt Cơ có một không hai. Anh hoàn toàn làm lu mờ tất cả những gì thuộc về bộ phim, khi khán giả xem xong dù choáng ngợp trước sự đồ sộ của phim, nhưng sau đó chỉ nhớ đến vai diễn Trình Điệp Y của anh. Từ cái liếc nhìn, sự đam mê được kiềm chế, dáng đứng yểu điệu, bước đi nhỏ ngắn, đến những cử chỉ mềm mại yêu kiều… tất cả đều được anh lột tả tinh tế đến hoàn hảo.
Ngoài giải Cành Cọ Vàng, Quả Cầu Vàng, Bá Vương biệt Cơ còn được đề cử 2 giải Oscar 1993 cho Phim nước ngoài hay nhất, và Quay phim xuất sắc nhất (Cổ Trường Vệ). Tổng cộng bộ phim đã đoạt được 11 giải thưởng điện ảnh quốc tế lớn nhỏ.
Một giai thoại đáng nhớ là tại LHP Cannes năm 1993, Trương Quốc Vinh đã được một thành viên trong ban giám khảo bỏ phiếu cho cả hai hạng mục: Nam diễn viên xuất sắc nhất và Nữ diễn viên xuất sắc nhất - điều chưa từng có trong lịch sử LHP danh giá này!
Năm 2005, tại LHP Hong Kong (Trung Quốc), Bá Vương biệt Cơ được bình chọn là Phim Hoa ngữ được yêu thích nhất mọi thời đại. Tạp chí Time số đặc biệt kết thúc thế kỷ 20, đã chọn Bá Vương biệt Cơ là một trong hai phim Trung Quốc lọt vào danh sách 100 phim hay nhất mọi thời đại.
Bá Vũ